ลัทธิขงจื๊อใหม่
From Wikipedia, the free encyclopedia
ลัทธิขงจื๊อใหม่ (จีน: 宋明理学 (ซ่งหมิงหลี่เสวฺ) ย่อให้สั้นๆ เป็น 理学 (หลี่เสวฺ)) เป็นหลักศีลธรรม จริยธรรม และ อภิปรัชญาในปรัชญาจีน ซึ่งได้รับอิทธิพลจากลัทธิขงจื๊อ และมีต้นกำเนิดโดยหานอวี้ และ หลี่อ้าว (772–841) ในสมัยราชวงศ์ซ่ง และมีความโดดเด่นในช่วงราชวงศ์ซ่งและราชวงศ์หมิง
ลัทธิขงจื๊อใหม่ | |||||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาจีน | |||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
อักษรจีนตัวเต็ม | 宋明理學 | ||||||||||||||||||||||
อักษรจีนตัวย่อ | 宋明理学 | ||||||||||||||||||||||
ความหมายตามตัวอักษร | "Song-Ming [dynasty] rational idealism" | ||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาเวียดนาม | |||||||||||||||||||||||
ภาษาเวียดนาม | Lý học | ||||||||||||||||||||||
จื๋อฮ้าน | 理學 | ||||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาเกาหลี | |||||||||||||||||||||||
ฮันกึล | 성리학 | ||||||||||||||||||||||
ฮันจา | 性理學 | ||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
ชื่อภาษาญี่ปุ่น | |||||||||||||||||||||||
คันจิ | 宋明理学 | ||||||||||||||||||||||
คานะ | そうみんりがく | ||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
ลัทธิขงจื่อใหม่เป็นความพยายามที่จะสร้างลัทธิขงจื๊อที่มีเหตุผลและมีรูปแบบทางโลกมากขึ้น โดยการปฏิเสธเรื่องไสยศาสตร์และเรื่องลึกลับซึ่งเป็นองค์ประกอบของลัทธิเต๋าและพุทธศาสนา ที่มีอิทธิพลต่อลัทธิขงจื๊อในระหว่างสมัยราชวงศ์ฮั่นและยุคหลังราชวงศ์ฮั่น [1] ถึงแม้ลัทธิขงจื๊อใหม่จะวิจารณ์ลัทธิเต๋าและพุทธศาสนาก็ตาม แต่แนวคิดทั้งสองสายนี้กลับมีอิทธิพลต่อปรัชญา ซึ่งลัทธิขงจื๊อใหม่ก็ได้ยืมคำศัพท์และแนวคิดบางอย่างจากพุทธและเต๋ามาใช้อธิบายแนวคิดทางอภิปรัชญา อย่างไรก็ตามลัทธิขงจื๊อใหม่ก็แตกต่างจากพุทธศาสนาและลัทธิเต๋าที่อธิบาย อภิปรัชญาซึ่งเป็นแรงกระตุ้นสำหรับการพัฒนาจิตวิญญาณ การสว่างวาบทางปัญญาของศาสนา และความเป็นอมตะ นักปรัชญาขงจื่อใหม่ใช้อภิปรัชญาเป็นแนวทางในการพัฒนาปรัชญาเชิงจริยธรรมอย่างมีเหตุผล [2][3]