สงครามโซเวียต–อัฟกานิสถาน
From Wikipedia, the free encyclopedia
สงครามโซเวียต–อัฟกานิสถาน เป็นส่วนหนึ่งของสงครามเย็น เกิดขึ้นเป็นเวลาเก้าปีตั้งแต่เดือนธันวาคม ค.ศ. 1979 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 1989 โดยเป็นการรบรากันระหว่างกองทัพอัฟกานิสถานที่มีโซเวียตเป็นหัวหน้า กับมุจญาฮิดีน (Mujahideen) ซึ่งเป็นกลุ่มขบถหลายชนชาติและมีพันธมิตรใหญ่สองราย คือ เปศวาร์เจ็ด (Peshawar Seven) กับเตหะรานแปด (Tehran Eight) ขบถเปศวาร์เจ็ดนั้นได้รับการฝึกฝนทางทหารจากประเทศเพื่อนบ้าน คือ ปากีสถาน และสาธารณรัฐประชาชนจีน[53] ทั้งได้รับอาวุธยุทธภัณฑ์พร้อมเงินหลายพันล้านดอลลาร์จากสหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร ซาอุดีอาระเบีย และอีกหลายประเทศ[17][13][14][53][54] ส่วนกลุ่มชีอะฮ์ (Shia) จากฝ่ายเตหะรานแปดนั้นได้รับการสนับสนุนจากสาธารณรัฐอิสลามอิหร่าน
สงครามโซเวียต–อัฟกานิสถาน | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ สงครามเย็น, ความแตกแยกระหว่างจีน–โซเวียต และสงครามในอัฟกานิสถานที่ยังคงดำเนินอยู่ | |||||||
บน: นักรบมุญาฮิดีนในจังหวัดคูนาร์ ประเทศอัฟกานิสถาน ค.ศ. 1987 ล่าง: ทหารโซเวียตในอัฟกานิสถาน ค.ศ. 1988 | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
สหภาพโซเวียต กำลังกึ่งทหาร:
|
มุญาฮิดีนซุนนี: กลุ่ม: สนับสนุนโดย: มุญาฮิดีนชีอะฮ์: กลุ่ม:
กลุ่ม:
สนับสนุนโดย:
| ||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
|
Mulavi Dawood (AMFFF) Faiz Ahmad Majid Kalakani (SAMA) | ||||||
กำลัง | |||||||
เจ้าหน้าที่รวม 620,000 นาย [35]
กองทัพอัฟกัน:
|
มุญาฮิดีน: 200,000–250,000[38][39][40] | ||||||
ความสูญเสีย | |||||||
โซเวียต:
(ประมาณการของโซเวียต)
|
มุญาฮิดีน: อย่างน้อย 90,000 นาย รวมผู้เสียชีวิต 56,000 นายและผู้บาดเจ็บ 17,000 นาบ[44][45]
บาดเจ็บและเสียชีวิต 150,000–180,000 นาย (ประมาณการจากที่อื่น)[45] ปากีสถาน: อิหร่าน:
| ||||||
พลเมือง (อัฟกัน): |
สงครามซึ่งยาวนานเกือบหนึ่งทศวรรษนี้ส่งผลให้ชาวอัฟกานิสถานหลายล้านคนลี้ภัยจากประเทศตนเอง ส่วนใหญ่เข้าไปพึ่งใบบุญปากีสถานและอิหร่าน อนึ่ง นอกจากกบฏที่ล้มตายแล้ว สงครามยังทำให้พลเรือนอัฟกานิสถานจำนวนมากเสียชีวิต
สงครามเริ่มขึ้นเมื่อกองทัพที่ 40 ซึ่งโซเวียตประจำไว้ในอัฟกานิสถาน และมีเลโอนิด เบรจเนฟ เป็นหัวหน้า เคลื่อนพลพร้อมรบในวันที่ 24 ธันวาคม ค.ศ. 1979[55] และมาสิ้นสุดลงเมื่อโซเวียตซึ่งมีมีฮาอิล กอร์บาชอฟ เป็นหัวหน้า ได้ถอนทหารจากอัฟกานิสถานตั้งแต่วันที่ 15 พฤษภาคม ค.ศ. 1988 จนถึงวันที่ 15 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1989
มีผู้เรียกสงครามครั้งนี้ตามสภาพที่ยืดเยื้อว่า "สงครามเวียดนามของสหภาพโซเวียต" (Soviet Union's Vietnam War) และ "กับดักหมี" (Bear Trap)[56][57][58]