Tunis

Ang Tunis (Arabo: تونس Tūnis^ⓘ) ay ang kabisera at ang pinakamalaking lungsod ng Tunisia. Mayroon ang kalakhang lugar ng Tunis, kadalasang tinutukoy bilang as "Grand Tunis", ng mga 2,700,000 naninirahan. Noong 2020, ito ang ikaapat na pinakamalaking lungsod sa rehiyon ng Maghreb (pagkatapos ng Casablanca, Algiers at Tripoli) at ang ikalabing-anim na pinakamalaki sa mundong Arabe.

Tunis تونس
Kabiserang lungsod
Mula itaas, kaliwa tungong kanan: Abenida Habib Bourguiba, Abenida 14-Janvier 2011, ang bantayog ni Ibn Khaldoun, Tanaw ng Tunis mula bundok Sidi Belhassen, Tanaw ng Sidi Bou Said, Tanaw ng Tunis sa gabi.
Tunis Lokasyon sa Tunisia at Aprika Show map of Tunisia Tunis Tunis (Mediteraneo) Show map of Mediteraneo Tunis Tunis (Aprika) Show map of Aprika
Mga koordinado: 36°48′23″N 10°10′54″E
Bansa	Tunisia
Gobernasyon	Gobernasyon ng Tunis
Mga Delegasyon	El Bab Bhar, Bab Souika, Cité El Khadra, Djebel Jelloud, El Kabaria, El Menzah, El Omrane, El Omrane Superieur, El Ouardia, Ettahrir, Ezzouhour, Hraïria, Medina, Séjoumi, Sidi El Bechir
Pamahalaan
• Alkalde	Souad Abderrahim (Ennahda)
Lawak
• Kabiserang lungsod	212.63 km2 (82.10 milya kuwadrado)
• Metro	2,668 km2 (1,030 milya kuwadrado)
Pinakamataas na pook	41 m (135 tal)
Pinakamababang pook	4 m (13 tal)
Populasyon  (Abril 23, 2014)[1]
• Kabiserang lungsod	638,845
• Kapal	3,004/km2 (7,780/milya kuwadrado)
• Metro	2,869,529
Demonym	Arabo: تونسي Tounsi Pranses: Tunisois
Sona ng oras	UTC+01:00 (CET)
Kodigo ng koreo	1xxx, 2xxx
Kodigo ng telepono	71
Kodigo ng ISO 3166	TN-11, TN-12, TN-13 at TN-14
geoTLD	.tn
Websayt	[www.commune-tunis.gov.tn Opisyal na websayt]

Nasa may isang malaking gulpo (ang Gulpo ng Tunis) sa Dagat Mediteraneo, sa likod ng Lawa ng Tunis at daungan ng La Goulette (Ḥalq il-Wād), umaabot ang lungsod sa may baybaying patag at ang mga burol na pumapalibot dito. Nasa gitna nito ang sinaunang medina, isang Pandaigdigang Pamanang Pook. Nagsisimula sa silangang ng medina sa pamamagitan ng Tarangkahang Dagat (kilala din bilang Bab el Bhar at ang Porte de France) ang makabagong lungsod, o Ville Nouvelle, bumabagtas sa pamamagitan ng malaking Abenida Habib Bourguiba (kadalasang tinutukoy ng midya at mga gabay sa paglalakbay bilang "ang Tunesinong Champs-Élysées"), kung saan nagbibigay ang mga gusaling sa panahong kolonyal ng isang malinaw ng kaibahan sa mas maliit, lumang istraktura. Nasa patungong silangan pa sa may dagat ang arabal ng Carthage, La Marsa, at Sidi Bou Said. Bilang kabisera ng bansa, nakatuon sa Tunis ang pampolitika at administratibong buhay sa Tunisia at sentro din ng komersyal at pangkalinangang aktibidad ng bansa.

Etimolohiya

Transkipsyon ang Tunis ng pangalang Arabe na تونس na maaring bigkasin bilang "Tūnus", "Tūnas", o "Tūnis". Binanggit ang lahat ng tatlong baryasyon ng Arabeng heograpo na si Yaqut al-Hamawi sa Mu'jam al-Bûldan (Diksyunaryo ng mga Bansa).

Mayroon iba't ibang paliwanag para sa pinagmulan ng pangalang Tunis. May mga iskolar ang inuugnay ito sa diyosang Penisyo na si Tanith ('Tanit o Tanut), dahil ipinangalan ang maraming mga sinaunang lungsod sa mga diyos na patron.^[2][3] May ilang iskolar ang nagsasabing nagmula ito sa Tynes, na binanggit nina Diodorus Siculus at Polybius sa kurso ng paglalarawan ng isang lokasyon kahawig ng kasalukuyang Al-Kasbah, ang lumang nayong Berber ng Tunis.^[4][5]

Isang posibilidad pa ang paghango nito mula sa pandiwang ugat na Berber na ens na nangangahulugang "humiga" o "magpalipas ng gabi."^[6] Posibleng nangangahulugan ang Tunis bilang "magkampo sa gabi", "kampo", o "tigil", o maaring tumukoy sa "huling pagtigil bago ang Carthage" ng mga tao na lumalakbay tungong Carthage sa pamamagitan ng lupa. Mayroon din ilang pagbanggit sa mga sangguniang Romano ng mga ganitong pangalan na malapit sa mga bayan bilang Tuniza (El Kala ngayon), Thunusuda (Sidi-Meskin ngayon), Thinissut (Bir Bouregba ngayon), at Thunisa (Ras Jebel ngayon). Dahil matatagpuan lahat ng mga nayong Berber sa mga daanang Romano, walang alinlangang nagsilbi ang mga ito bilang himpilang-pahingahan o hintuan.^[7]