Aynadaki Venüs
Diego Velázquez tablosu / From Wikipedia, the free encyclopedia
Aynadaki Venüs[1] (Venüs'ün Süslenmesi, Venüs ve aşk tanrısı, Rokeby Venüsü[1] veya İspanyolcasıyla La Venus del espejo), İspanyol Altın Çağı'nın önde gelen ressamlarından Diego Velázquez'in (1599–1660) tablosu. Eser Londra'daki Ulusal Galeri'de sergilenmektedir. Velázquez bu tabloyu 1647 ile 1651 yılları arasında tamamlamıştır.[2]
Sanatçı | Diego Velázquez |
---|---|
Yıl | 1647–1651 |
Tür | Yağlıboya |
Boyutlar | 122 cm × 177 cm (48 in × 70 in) |
Konum | National Gallery, Londra |
Ressam, bu çalışmasında tanrıça Venüs'ü erotik bir pozda resmetmiştir. Velázquez'in muhtemelen İtalya'yı ziyareti sırasında yaptığı tabloda Venüs yatağa uzanmış, Roma mitolojisi'nde fiziksel aşkın tanrısı olan oğlu Cupido'nun tuttuğu aynada kendini izlemektedir.
Antik sanattan baroka kadar pek çok çalışma Velázquez'in ilham kaynağı olarak gösterildi. Özellikle İtalyan ressamlar Giorgione'nin Uyuyan Venüs'ü (1510) ve Titian'ın Urbino Venüs'ü (1538) önemli örneklerdir. Bu tabloda Velázquez, Venüs'ün çok bilinen iki pozunu birleştirdi: bir koltuk ya da yatak üzerinde uzanması ve aynaya bakması. Venüs aynada kendini seyreder eder olarak tasvir edilse dahi bu durum aslında yansımanın izleyiciye dönük olması ve aynanın açısı göz önünde bulundurulduğunda mümkün değildir. Buna "Venüs Etkisi" denmiştir. Ressamın, aynayı merkeze yerleştirmesi ve Venüs'ü resmi izleyene arkasını dönmüş olarak çizmesi resim sanatı açısından o güne kadar görülmemiş farklılıklardı.[3]
Aynadaki Venüs Velázquez'in çizdiği çıplak kadın tabloları arasından bugüne kadar kalabilmiş ve korunabilmiş tek eseridir. İspanyol Engizisyonu üyelerinin baskısı sebebiyle on yedinci yüzyıl İspanyol sanatında bu tür çalışmalara çok sık rastlanmıyordu.[3][4] Bu yüzden saray eşrafı yabancı ressamların çizdiği nü tabloları satın alıp evlerine asıyorlardı. Buna rağmen, Aynadaki Venüs 1813 yılına kadar İspanya'da kaldı. 1813'te ise İngiltere'nin Yorkshire kentindeki Rokeby Park'ta sergilenmek üzere o ülkeye gönderildi. 1906 yılında National Gallery adına Ulusal Sanat Koleksiyonları Vakfı'nca satın alındı. 1914 yılında kadınların oy hakkının savunan Mary Richardson tarafından saldırıya uğradı ve büyük zarar gördü. Kısa bir süre içinde restore edilen eser tekrar sergilenmeye başladı.