![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/84/CENU%252C_S%25C3%25A3o_Paulo%252C_Brasil.jpg/640px-CENU%252C_S%25C3%25A3o_Paulo%252C_Brasil.jpg&w=640&q=50)
Brezilya ekonomisi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Brezilya ekonomisi, gayri safi yurtiçi hasıla (nominal GSYİH) ölçümüyle dünyanın en büyük on ikinci ve 2020'de satın alma gücü paritesine göre de yine dünyanın sekizinci en büyük ekonomisidir. Gayri safi yurt içi hasıla bakımından Latin Amerika'nın en büyük ekonomisi olan Brezilya ekonomisi gelişmekte olan bir karma ekonomidir.[16][17] Uluslararası Para Fonu'na (IMF) göre, Brezilya'nın 2020 nominal GSYİH'i SAGP olarak 7.348 trilyon BRL ve nominal bazda ise 1.363 trilyon $ idi. Brezilya, kişi başına düşen GSYİH açısından dünyanın 83. ülkesidir ve kişi başına 11.121 ABD doları gelir düşer.[18] Ülkenin, büyük miktarda altın, uranyum, demir ve kereste içeren 20.18 trilyon dolarlık doğal kaynaklara[19] sahip olduğu tahmin edilmektedir.[20][21]
Brezilya ekonomisi | |
---|---|
![]() | |
Derece | 9. (nominal, 2016) / 7. (PPP, 2016) |
Para birimi | Brezilya reali (BRL, R$) |
Mali yıl | Takvim yılı |
Ticaret organizasyonları | UNASUR, DTÖ, Mercosur, G-20 ve diğer |
İstatistikler | |
GSYİH | 1.9 trilyon $ (2015 tah.) (nominal)[1] 3.26 trilyon $ (SAGP)[1] |
GSYİH büyüme | ![]() |
Kişi başı GSYİH | 9,312 $ (2015 tah.) (nominal; 69.)[1] 16,100 $ (2015 tah.) (SAGP; 74.)[1] |
Sektörel GSYİH dağılımı | tarım: %5.5, endüstri: %18.5, hizmet: %76 (2016 tah.)[2] |
Enflasyon (TÜFE) | ▲ %7.27 (Ocak 2016)[3] |
Yoksulluk sınırı altındaki nüfus | ▼ %15.4 (2016)[4] |
Gini katsayısı | ▼ 0.505 (Kasım 2015)[5] |
İşgücü | 95 milyon (2016 tah.) |
Sektörel işgücü dağılımı | tarım: %20, endüstri: %14 ve hizmetler: %66 (2003 tah.) |
İşsizlik | ▲ %7.5 (Temmuz 2015)[6] |
Ana endüstriler | Tekstil, ayakkabılar, kimyasallar, çimento, kereste, demir, kalay, çelik, uçak, motorlu taşıtlar ve parçalar, diğer makine ve ekipmanlar |
İş yapılma kolaylığı sıralaması | ![]() |
Dış ticaret | |
İhracat | ![]() |
İhraç malları | Ulaşım ekipmanları, demir, soya fasulyesi, ayakkabı, kahve, otomobil |
Ana ihracat ortakları | ![]() ![]() ![]() ![]() |
İthalat | ![]() |
İthalat malları | makine, elektrik ve ulaşım ekipmanları, kimyasal ürünler, petrol, otomobil parçaları, elektronik ürünler |
Ana ithalat ortakları | ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Gayrisafi dış borç | 1.3 trilyon $ (31 Aralık 2015 tah.) |
Kamu maliyesi | |
Kamu borçları | ▲ GSYİH'in %41.4'ü (2010 tah.)[11] |
Gelirler | 0.9 trilyon $ (2015 tah.) |
Giderler | 0.8 trilyon $ (2015 tah.) |
Kredi derecelendirme | Standard & Poor's:[12] BB (İç) BB (Dış) Görünüm: Negatif Fitch:[13] BB+ Görünüm: Negatif Moody's:[14] Ba2 Görünüm: Negatif |
Dış rezervler | 0.4 trilyon $ (Aralık 2015)[15] |
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir. |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Brazil_Product_Exports_%282019%29.svg/640px-Brazil_Product_Exports_%282019%29.svg.png)
2010'un sonlarından itibaren Brezilya'nın ekonomisi Latin Amerika'nın en büyüğü[17] ve Amerika'nın ikinci en büyük ekonomisi konumuna yükselmişti. 2000'den 2012'ye kadar Brezilya, yıllık ortalama %5'in üzerinde bir büyüme oranıyla dünyanın en hızlı büyüyen büyük ekonomilerinden biriydi. GSYİH'si 2012'de Birleşik Krallık'ı geçmiş ve Brezilya geçici olarak dünyanın altıncı en büyük ekonomisi olmuştu. Ancak Brezilya'nın ekonomik büyümesi 2013'te yavaşladı[22] ve ülke 2014'te resesyona girdi. 2017 ilk çeyrekte %1'lik büyüme ile toparlanmaya başlayan ekonomi, ikinci çeyrekte bir önceki yılın aynı dönemine göre %0.3 büyümüş ve resesyondan resmen çıkmıştır. Brezilya, "orta gelir tuzağı"nda sıkışıp kalmakla kalmamış; aynı zamanda yüksek işsizlikle de karşı karşıya kalmıştır.[23][24]
Dünya Ekonomik Forumu'na göre Brezilya, 2009 yılında rekabet gücünün yukarı yönlü evriminde ilk sırada yer almış, diğer ülkeler arasında sekizinci sırayı kazanmış, Rusya'yı ilk kez geçerek BRIC ekonomileri arasında Hindistan ve Çin ile rekabet gücü açığını kısmen kapatmıştır. 1990'lardan bu yana mali sürdürülebilirliğe yönelik atılan önemli adımlar ve ekonomiyi serbestleştirmek ve dışa açmak için alınan önlemler, ülkenin rekabet edebilirlik temellerini önemli ölçüde artırarak özel sektör gelişimi için daha iyi bir ortam sağlamıştır.[25] 2020'de Forbes, Brezilya'yı dünyanın en fazla milyardere sahip 7. ülkesi olarak sıraladı.[26] Brezilya, Mercosur, Unasur, G8+5, G20, DTÖ, Paris Kulübü ve Cairns Grubu gibi çeşitli ekonomik örgütlenmelerin bir üyesidir.
Birincil sektör mallarına (şeker, altın ve pamuk) odaklanan bir koloni durumundan Brezilya, 20. yüzyılda çeşitlendirilmiş bir sanayi üssü kurmayı başarmıştır. Brezilya'nın 2018'de 9. en büyük çelik üreticisi ve yine 2018'de 5. en büyük net çelik ihracatçısı[27] olduğu çelik endüstrisi bunun en iyi örneğidir; Gerdau kuruluşu, 337 endüstriyel ve ticari birim ve daha fazlasına sahip olan, 14 ülkede 45.000'den fazla çalışanla Amerika kıtasındaki en büyük uzun çelik üreticisidir.
Brezilya'daki gelir eşitsizliği, Brezilya'nın yurtdışında sıklıkla vurgulanan bir yönü olan Brezilya ekonomisinin de belirgin bir özelliğidir.[28] Brezilya Coğrafya ve İstatistik Enstitüsü'nün verilerine göre, 2017 yılında aşırı yoksulluk yüzde 11 artarken, eşitsizlikler de bir kez daha (Gini endeksi 0.555'ten 0.567'ye yükseldi) artış kaydetmiştir. Ekonomistlere göre, kayıt dışı çalışmaların artması bu durum için önde gelen neden olacaktır.[29]