Demokrasi dalgaları
Siyasi teori / From Wikipedia, the free encyclopedia
Siyaset biliminde, demokrasi dalgaları tarihte meydana gelen demokratik rejim sayısında görülen büyük demokrasi dalgalanmalarını ifade eder. Bu terimin litetarürde ilk olarak 1887'ye kadar dayanan bir geçmişi olsa da[1] günümüz literatüründe siyaset bilimci Samuel P. Huntington'ın, Journal of Democracy'de yayınladığı makalesi ve daha sonra 1991 tarihli The Third Wave: Democratization in the Late Twentieth Century kitabında genişlettiği çalışmaları ile popülerlik kazanmıştır. Demokratikleşme dalgaları, kapsamlı yerel reformlar başlatmaya kolaylık sağlayan bir ortam yaratması ve bunları teşvik etmesi nedeniyle, büyük güçler arasında güç dağılımındaki ani değişimlerle de ilişkilendirilmiştir.[2][3]
Bilim adamlarına göre tarihteki demokrasi dalgalarının net sayısı tartışmalıdır. Huntington üç dalga tanımlar: 19. yy'ın ilk "yavaş" dalgası, II. Dünya Savaşı sonrası ikinci dalga ve son olarak Güney Avrupa'dan başlayıp, Latin Amerika ve Asya'ya yayılan 1970'lerin ortasında başlayan üçüncü dalga. Huntington Sovyet bloğunun çöküşünü ele almamış olsa da, bazı bilim adamları "Üçüncü Dalga"yı 1989-1991 arasındaki demokratik geçişleri de içerecek şekilde ele almışlardır.[4] Öte yandan, Toronto Üniversitesi'nden Seva Gunitsky, 18. yy'dan Arap Baharı'na (2011-2012) kadar 13 demokrasi dalgası tespit etmiştir.[5]