Irak başbakanı, Irak hükûmetinin başıdır. Irak Anayasası'nın koyduğu hükümler gereğince; Irak vatandaşı olan Şii Müslümanların arasından seçilir. Mevcut başbakan, 27 Ekim 2022 tarihinden beri Muhammed Şiya es-Sudani'dir.
| Irak Cumhuriyeti Başbakanı | |
|---|---|
_of_Iraq_2008.svg) | |
| Unvan | Ekselansları |
| Resmî ikamet | Cumhuriyet Sarayı, Bağdat, Irak |
| Atayan | Cumhurbaşkanı |
| Görev süresi | Dört yıllık dönem, yenilenebilir[1] |
| Oluşum | 11 Kasım 1920 |
| İlk sahibi | Abdurrahman el-Gilani |
| Maaş | Yıllık 96.000 $[2] |
| Websitesi | https://www.pmo.iq/pme/indexe.htm |
_(cropped).jpg)
Tarihçe
Başbakan aslen atanmış bir makamdı, devlet başkanına bağlıydı ve Irak Parlamentosunun nominal lideriydi. Yeni kabul edilen anayasaya göre başbakan, ülkenin aktif yürütme organıdır. Nuri el-Maliki, 21 Nisan 2006'da başbakan olarak seçildi.[3][4] 14 Ağustos 2014'te el-Maliki, Haydar el-İbadi'nin yerine geçmesine izin vermek için Irak başbakanlığı görevinden istifa etmeyi kabul etti.[5] 25 Ekim 2018'de Adil Abdülmehdi, 2018 seçimlerinden beş ay sonra yemin ederek göreve başladı.[6] Abdülmehdi 2019'da görevinden istifa etti. Abdülmehdi, ülkedeki siyasi anlaşmazlık nedeniyle bir kez daha bu kez geçici başbakan olarak atandı.[kaynak belirtilmeli] Abdülmehdi'nin yerine 7 Mayıs 2020'de meclis tarafından onaylanan Mustafa el-Kazimi getirildi.[7] El-Kazimi'nin yerine 2021 Irak parlamento seçimlerinden sonra es-Sudani getirildi.
Atanma
Temsilciler Meclisi; cumhurbaşkanını, yardımcılarını ve Bakanlar Kurulu başkanını seçer. Cumhurbaşkanlığı Konseyi daha sonra içinden bir başbakanı oybirliğiyle seçer. Buna göre, Cumhurbaşkanlığı Konseyi iki hafta içinde görev için bir aday üzerinde anlaşmak zorundadır. Bunu başaramazsa, başbakanı belirleme sorumluluğu Parlamentoya geri döner. Bu durumda, Temsilciler Meclisi adaylığı salt çoğunlukla onaylamalıdır. Başbakan bir ay içinde kendi Bakanlar Kurulunu aday gösteremezse, Cumhurbaşkanlığı Konseyi başka bir başbakan seçer.
Doğrudan bağlı kurumlar
Irak Terörle Mücadele Bürosu doğrudan başbakana rapor verir. Irak TMB, tüm Irak Özel Operasyonel Kuvvetleri içeren bir oluşum olan Irak Terörle Mücadele Komutanlığını yönetir. 30 Haziran 2009 itibarıyla, Irak TMB'yi ayrı bir bakanlık yapmak için bir yıldır devam eden bir mevzuat vardı.[8]
İkamet
Başbakanlık ofisi Bağdat'taki el-Zakura Binası'nda bulunur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
