Melanom

Melanom, (Yunanca μέλας — melas, "koyu"),^[1] melanositlerden kaynaklanan malign (kötü huylu) bir kanser türüdür.^[2] Melanositler koyu renkli bir pigment olan melanin üreten hücrelerdir ve cilt renginden sorumludurlar. Genellikle deride bulunurlar ancak bağırsaklar ve göz gibi vücudun diğer bölgelerinde de bulunabilirler. Bu yüzden Malign Melanom, melanosit içeren vücudun herhangi bir bölümünden kaynaklanabilir.

Melanom
Malign Melanom
Uzmanlık	Onkoloji

Melanomların yaklaşık %25'i benlerden gelişmektedir. Bir bende melanom olduğunu gösterebilecek değişiklikler arasında boyutun artması—özellikle hızlı bir artış—, düzensiz kenarlar, renk değişikliği, kaşıntı veya ciltte bozulma yer alır.^[3]

Melanom, diğer deri kanseri türlerine göre daha az görülür ancak erken teşhis edilmezse çok tehlikelidir. Deri kanserine bağlı ölümlerin büyük çoğunluğu (%75) melanom nedeniyledir.^[4] Dünya genelinde yılda 160.000 yeni melanom vakası tespit edilmektedir. Kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür. Kadınlarda en sık bacaklarda görülürken erkeklerde en sık sırtta görülmektedir.^[5] Beyaz ırkta; özellikle Kuzey Avrupalılarda daha sık görülür. Avustralya, Yeni Zelanda, Kuzey Amerika (özellikle Teksas ve Florida), Latin Amerika ve Kuzey Avrupa'da insidans oranı yüksektir.^[6] bunun yanında paradoksal olarak güney İtalya ve Sicilya'da insidansı düşüktür.^[7] Bu coğrafi yayılımın oluşmasında temel etken ultraviyole ışık maruziyeti ve nüfustaki deri pigmentasyon oranı düşüklüğüdür.^[8][9][10]

UV ışığından kaçınmak ve UV ışığının yoğun olduğu güneş koşullarında güneş kremi kullanmak melanomun önlenmesine yardımcı olabilir.^[11] Melanom tedavisi genellikle melanomun ve sınırındaki potansiyel olarak etkilenmiş bitişik dokunun cerrahi olarak çıkarılmasını içerir. Daha büyük kanserler, yakındaki lenf düğümleri yayılma (metastaz) açısından test edilebilir.^[3] Çoğu insan, metastaz gerçekleşmemişse tedavi ile iyileşmektedir. Melanomun yayıldığı durumlarda, immünoterapi, biyolojik tedavi, radyasyon tedavisi veya kemoterapi, hayatta kalma oranlarını artırabilir.^[12] Tedavi ile, Amerika Birleşik Devletleri'nde beş yıllık sağkalım oranları melanomu metastaza uğramamış olanlarda %99, lenf düğümlerine yayıldığında %74 ve uzak yayılım olanlarda %35'tir.^[13] Melanomanın tekrarlama veya yayılma olasılığı, kalınlığına, hücrelerin ne kadar hızlı bölündüğüne ve üzerindeki cildin bozulup bozulmadığına bağlıdır.

Dünya Sağlık Örgütü raporuna göre her yıl dünya genelinde 48.000 kişi melanom ile ilişkili nedenlerden dolayı ölmektedir.^[14]

Belirti ve Bulgular

Önceden var olan bir nevüste (ben) kaşıntı, kanama, ülserasyon, renk değişikliği, boyutlarında değişme malign melanom açısından şüphe uyandırmalıdır. Malign melanomun klinik değerlendirilmesinde ABCDE kuralı kullanılır:

• Asimetri (Asymmetry)
• Sınır düzensizliği (Border irregularity)
• Renk değişikliği (Color change)
• 6 mm'den büyük çap (Diameter)
• Renkli lezyonda değişiklik (Evolution)^[15]

Bu sınıflandırma, kendi sınıflandırmalarına sahip olan nodüler melanom için geçerli değildir:

• Ben cilt yüzeyinde belirgin bir biçimde yükselmiştir (Elevated)
• Dokunulduğunda serttir (Firm)
• Büyümektedir (Growing) ^[16]

Metastatik melanom, iştah kaybı, bulantı, kusma ve yorgunluk gibi spesifik olmayan paraneoplastik semptomlara neden olabilir. Erken evredeki melanomun metastaz (yayılma) yapması mümkündür, ancak nispeten nadirdir; erken teşhis edilen melanomların beşte birinden daha azı metastatik hale gelir. Beyin metastazları, metastatik melanom hastalarında özellikle yaygındır.^[17] Ayrıca karaciğere, kemiklere, karın bölgesine veya uzak lenf düğümlerine de yayılabilir.

Sınıflama

Melanom aşağıdaki gibi sınıflandırılır:^[18]

Malign melanom ve normal benlerin kıyaslaması, solda MM sağda normal benler

• Lentigo maligna
• Lentigo maligna melanom
• Yüzeysel yayılan malign melanom
• Akral lentijinöz malign melanom
• Mukozal malign melanom
• Nodüler malign melanom
• Polipoid malign melanom
• Desmoplastik malign melanom
• Amelanotik malign melanom
• Yumuşak doku melanomu

Evreleme

Daha ayrıntılı kanser evrelemesi bilgisi TNM sayfasında mevcuttur.

Evrelemede en önemli faktör, tümör invazyonunun mikroskopik derinliğini gösteren "Clark seviyesi" ve "Breslow derinliği" dir

Melanom evreleri:^[19] 5 yıllık sağ kalım oranları:

Multipl lezyonlar gösteren bir melanom hastasında F18-FDG PET / CT görüntüsü, muhtemelen metastaz

Evre 0: Melanoma in situ (Clark Seviye I),% 99.9 sağkalım

Evre I / II: İnvaziv melanom, % 85-99 sağkalım

• T1a: Ülserasyon olmadan 1.00 mm altında primer tümörün kalınlığı ve mitoz <1/mm2:
• T1b: 1.00 mm'den az primer tümörün kalınlığı, ülserasyon var veya mitoz ≥ 1/mm2 ile
• T2a: 1,00-2,00 mm arası primer tümörün kalınlığı, ülserasyon olmadan

Evre II: Yüksek riskli melanom,% 40-85 sağkalım

• T2b: 1,00-2,00 mm primer tümörün kalınlığı, ülserasyon ile
• T3a: 2,00-4,00 mm primer tümörün kalınlığı, ülserasyon olmadan
• T3b: 2,00-4,00 mm primer tümörün kalınlığı, ülserasyon ile
• T4a: 4,00 mm'den büyük primer tümör kalınlığı, ülserasyon olmadan
• T4b: 4,00 mm'den büyük primer tümörün kalınlığı, ülserasyon ile

Evre III: Bölgesel metastaz,% 25-60 sağkalım

• N1: Tek pozitif lenf nodu
• N2: İki ya da üç lenf nodu pozitif VEYA bölgesel deri metastazı
• N3: Dört lenf nodu pozitif VEYA bir lenf nodu ve bölgesel deri metastazı

Evre IV: Uzak metastaz,% 9-15 sağkalım

• M1a: Uzak cilt metastazı, normal LDH
• M1b: Akciğer metastazı, normal LDH
• M1c: Diğer uzak metastaz VEYA yüksek LDH ile herhangi bir uzak metastaz

Uygun tedaviyle AJCC beş yıllık sağ kalım oranlarıdır