Nyingma
From Wikipedia, the free encyclopedia
Nyingma (Tibetçe: རྙིང་མ་, Wylie: rnying ma, Lhasa diyalekti IPA: [ɲiŋma] ) Tibet Budizmi'nin dört büyük okulundan biridir ve kelime olarak Tibetçe'de "eski okul" anlamına gelir. Ngangyur (Tibetçe: སྔ་འགྱུར་རྙིང་མ།, Wylie: snga 'gyur rnying ma, Lhasa diyalekti IPA: [ŋaɲɟuː] ), yani "antik çeviri cemiyeti" olarak da bilinir. Nyingma okulu, sekizinci yüzyılda, Kral Trisong Detsen'in (710-755) hükümdarlığı sırasında, Budist kutsal metinlerinin ilk defa Sanskritçe'den Tibetçe'ye çevrilmesi ile kurulmuştur.[1]
Nyingma mezhebinin kendi tarihçilerine göre öğretileri ilk Buda Samantabhadra'ya (Güntu Sangpo) ve Garab Dorjé, Śrī Siṃha ve Jñānasūtra gibi Hint mahasiddhalarına kadar uzanmaktadır.[2] Geleneksel kaynaklar, Tibet'teki Nyingma mezhebinin kökenini Padmasambhava, Yeshe Tsogyal, Vimalamitra, Vairotsana, Buddhaguhya ve Shantaraksita gibi 8. yüzyılda Budizmin ilk Tibet'te ilk kez yayılmasını sağlayan figürlerle ilişkilendirir.[2] Nyingma geleneğinin Tibet'teki ilk Budist manastırı olan Samyé'de kurulduğu da düşünülmektedir.[2] Nyingma öğretilerinin, keşiş olmayan Budistler veya ngagpalar (San. mantrī ) aracılığıyla aktarıldığı da bilinir.[3]
Nyingma, tıpkı diğer Tibet mezheplerinde olduğu gibi Tibet Budizminin ana unsurlarının birçoğunu içerirken, aynı zamanda kendine özgü öğretilere de sahiptir. Nyingma öğretileri, aydınlanmaya ulaşan yolu dokuz kata ayıran ve "dokuz araç" olarak adlandırılan bir sınıflandırmayı içerir. Bu sınıflandırma, Nyingma'nın "Büyük Mükemmellik" (Dzogchen) öğtretisini tüm Budist öğretilerinin en yükseği olarak tanımlar.[2] Dolayısıyla, Nyingma savunucuları, Dzogchen öğretilerini aydınlanmaya giden en doğrudan, derin ve incelikli yol olarak görür. Onyedi tantralar gibi temel Dzongchen metinlerinin, diğer Tibet Budizmi mezheplerinin aydınlanmaya ulaşmada en üstün yol olarak gördüğü En Yüksek Yoga Tantra yönteminin de ötesine geçen bir yolu anlattığına inanılır.[2] Büyük Mükemmellik doktrininin en etkili Nyingma bilgini 1308 ve 1364 yılları arasında yaşamış olan Longchenpa'dır. Onun ciltler dolusu eserleri, Nyingma Dzogchen doktrinin sistematik bir hale getirilmesinde ve durulaştırılmasında önemli bir dönüm noktası olmuştur.[4]
Nyingma okulu ayrıca, terma adı verilen gizli değerli metinlerin "hazine keşfedenler" veya diğer adıyla tertönler tarafından ortaya çıkarıldığı bir geleneğe sahiptir.[2]