Fransız Suriye ve Lübnan Mandası (Fransızca: Mandat pour la Syrie et le Liban, Arapça: الانتداب الفرنسي على سوريا ولبنان, romanize: al-intidāb al-fransi 'ala suriya wa-lubnān) (1923-1946),[1] Birinci Dünya Savaşı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun bölünmesi sonrasında Suriye ve Lübnan'la ilgili olarak kurulan bir Milletler Cemiyeti mandası.[2] Manda sisteminin sömürgecilikten farklı olması gerekiyordu, yöneten ülke, sakinleri kendi kendini yönetmeye uygun kabul edilene kadar mütevelli olarak hareket etmeyi amaçladı. Bu noktada, görev süresi sona erecek ve bağımsız bir devlet doğacaktı.[3]

Pratik Bilgiler Fransız Suriye ve Lübnan Mandası (1923-1946), Oluşturulma ...
Fransız Suriye ve Lübnan Mandası
(1923-1946)
Thumb
Manda belgesinin ön kapağı, 1922
Oluşturulma1920-1922
Onaylanma1923
KonumUNOG Kütüphanesi; referans: C.528. M.313. 1922. VI.
İmzacılarMilletler Cemiyeti
AmaçAşağıdaki devletlerin oluşturulması:
Kapat

1918'de savaşın bitimini takip eden iki yıl boyunca - ve savaş sırasında İngiltere ve Fransa tarafından imzalanan Sykes-Picot Anlaşması uyarınca - İngilizler Osmanlı Mezopotamyası'nın (modern Irak) çoğunu ve Osmanlı Suriyesi'nin (Filistin ve Ürdün) güney kesimini kontrol etti. Fransızlar Osmanlı Suriye'sinin geri kalanını, Lübnan'ı, İskenderiye'yi (Hatay) ve güneydoğu Türkiye'nin bazı kısımlarını kontrol etti.[2] 1920'lerin başında bu toprakların İngiliz ve Fransız kontrolü, Milletler Cemiyeti'nin manda sistemi tarafından resmîleştirildi ve 29 Eylül 1923'te Fransa, bugünkü Modern Suriye'ye ek olarak Lübnan ve İskenderun topraklarını da içeren Suriye'nin Milletler Cemiyeti mandası olarak atandı.[4]

Bölgenin Fransız yönetimindeki yönetimi, Suriye Federasyonu (1922-25), Suriye Devleti (1925-30) ve Suriye Cumhuriyeti (1930-1958) dâhil olmak üzere bir dizi farklı hükûmet ve bölge aracılığıyla gerçekleştirildi. Büyük Lübnan Devleti, Nusayri Devleti ve Cebel el-Dürzi Devleti gibi daha küçük devletler de kuruldu. Hatay Devleti, 1939'da Türkiye'ye halk oylaması ile katıldı. Fransız mandası, sonucunda iki bağımsız ülke Suriye ve Lübnan'ın oluştuğu 1943 yılına kadar sürdü. Fransız birlikleri en sonunda 1946'da Suriye ve Lübnan'ı terk etti.[5]

Arka plan

Suriye'de Osmanlıların yenilmesiyle, General Sir Edmund Allenby komutasındaki İngiliz birlikleri, Mekkeli Şerif Hüseyin'in oğlu Faysal liderliğindeki Arap İsyanı'na bağlı birlikler eşliğinde 1918'de Şam'a girdi.[6] Faysal, savaş sonrası ilk yeni Arap hükûmetini Şam'da kurdu ve Ali Rıza Paşa er-Rikabi'yi askerî vali olarak atadı.

Thumb
1918 yılında Suriye Krallığı

Yeni Arap yönetimi, Suriye'nin belli başlı şehirlerinde yerel yönetimler kurdu ve tüm Suriye'de pan-Arap bayrağı çekildi. Araplar, İngilizlerin daha önceki vaatlerine inanarak, yeni Arap devletinin Suriye'nin kuzeyindeki Halep'ten güney Yemen'deki Aden'e kadar uzanan tüm Arap topraklarını kapsayacağını umuyorlardı.

Ancak İngiltere ve Fransa arasındaki gizli Sykes-Picot Anlaşması uyarınca[7] General Allenby, Arap yönetimine Suriye'nin sadece iç bölgelerini (doğu bölgesi) tahsis etti. Filistin (güney bölgesi) İngilizlere ayrılmıştı. 8 Ekim'de Fransız birlikleri Beyrut'ta[8] ve Lübnan'ın güneydeki Nakura'ya (batı bölgesi) kadar olan kıyı bölgesini işgal etti ve buradaki İngiliz birliklerinin yerini aldı. Fransızlar bölgedeki yerel Arap hükûmetlerini derhâl feshetti.

Thumb
1919'da Suriye Ulusal Kongresi

Fransa, Suriye'nin kontrolü altında olduğu Sykes-Picot Anlaşması'nın tam olarak uygulanmasını talep etti. 26 Kasım 1919'da İngiliz kuvvetleri, Fransızlarla karşı karşıya gelmemek için Şam'dan çekildi ve Arap hükûmetini Fransa ile karşı karşıya bıraktı.[9] Faysal, Kasım 1918'den bu yana birkaç kez Avrupa'ya seyahat etmiş, Fransa ve İngiltere'yi konumlarını değiştirmeye ikna etmeye çalışmış, ancak başarılı olamamıştı. Fransa'nın Suriye'ye müdahale etme kararlılığı, General Henri Gouraud'nun Suriye ve Kilikya'ya yüksek komiser olarak atanmasıyla gösterildi. Paris Barış Konferansı'nda Avrupalı güçlerin Araplara verdikleri sözlerden dönmeye karar vermesiyle Faysal kendini daha da zayıf bir konumda buldu.

Mayıs 1919'da Şam'da toplanan Suriye Ulusal Kongresi için seçimler yapıldı. Koltukların %80'i muhafazakârlara gitti. Ancak azınlık, Cemil Merdam Bey, Şükri el-Kuvvetli, Ahmed el-Kadri, İbrahim Hanunu ve Riyad es-Sulh gibi dinamik Arap milliyetçisi figürleri içeriyordu. Kongre başkanı ılımlı milliyetçi Haşim el-Etâsî idi.

Haziran 1919'da Amerikan King-Crane Komisyonu, ülkenin geleceği hakkında yerel kamuoyunu araştırmak için Suriye'ye geldi. Komisyonun görev alanı Halep'ten Beerşeba'ya kadar uzatıldı. 36 büyük şehri ziyaret ettiler, 300'den fazla köyden 2.000'den fazla delegasyonla görüştüler ve 3.000'den fazla dilekçe aldılar. Vardıkları sonuçlar, Suriyelilerin kendi ülkelerindeki manda yönetimine ve Balfour Deklarasyonuna muhalefetlerini ve Filistin'i kapsayan birleşik bir Büyük Suriye talebini doğruladı.[10] Komisyonun sonuçları hem İngiltere hem de Fransa tarafından görmezden gelindi.[11]

Thumb
1925 civarında Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Fransız mandası altındaki devletlerin (aralarında Suriye de var) mührü. Metin 'DOUANE DES ÉTATS SOUS MANDAT FRANÇAIS' (Fransız mandası altındaki devletlerin gümrükleri) şeklindedir.

Faysal'ın Fransa Başbakanı Clemenceau ile uzlaşmayı kabul etmesi Suriye'de huzursuzluk yarattı.[12][13] Haşimi karşıtı gösteriler patlak verdi ve Lübnan Dağı'ndaki ve çevresindeki Müslüman sakinler, büyük ölçüde Hristiyan olan yeni bir Büyük Lübnan devletine dâhil olma korkusuyla isyan ettiler. Fransa'nın Levant'taki bu topraklar üzerindeki iddiasının bir kısmı, Fransa'nın Osmanlı İmparatorluğu tarafından azınlık Hristiyan topluluklarının koruyucusu olarak kabul edilmesiydi.

Mart 1920'de Şam'daki Kongre, Faysal-Clemenceau anlaşmalarını reddeden bir kararı kabul etti. Kongre, Suriye'nin doğal sınırlarında (Güney Suriye veya Filistin dahil) bağımsızlığını ilan etti ve Faysal'ı tüm Arapların kralı ilan etti. Faysal, Ali Rıza el-Rikabi'yi hükûmeti kurmaya davet etti.[14] Kongre ayrıca komşu Irak ile siyasî ve ekonomik birlik ilan etti ve bağımsızlığını da talep etti.

25 Nisan'da, Sevr Antlaşması'nı formüle eden İtilaf Devletleri arası yüksek konsey, Fransa'ya Suriye (Lübnan dâhil) ve İngiltere'ye Filistin (Ürdün dahil) ile Irak Mandası'nı verdi. Suriyeliler bu sonuca şiddetli gösterilerle karşılık verdiler ve 7 Mayıs 1920'de Haşim el-Etâsî başkanlığında yeni bir hükûmet kuruldu.[15] Yeni hükûmet zorunlu askerliği düzenlemeye karar verdi ve bir ordu kurmaya başladı.

Thumb
Suriye ve Lübnan'daki Fransız mandasının 1935 nüfus haritası

Bu kararlar, Fransa'nın yanı sıra kararları bir "darbe" olarak kınayan Lübnan Dağı Maruni Patrikhanesi tarafından da olumsuz tepkilere yol açtı. Beyrut'ta Hristiyan basını Faysal hükûmetinin kararlarına düşmanlığını dile getirdi. Lübnanlı milliyetçiler, 22 Mart 1920'de Lübnan'ın bağımsızlığını ilan eden Baabda'da Hristiyan figürlerden oluşan bir konseyi toplamak için Faysal hükûmetine karşı krizi kullandılar.[16]

14 Temmuz 1920'de General Gouraud, Faysal'a bir ültimatom yayınladı ve ona boyun eğmekle tahttan çekilmek arasında seçim yapma şansı verdi.[17] Güç dengesinin kendi lehine olmadığını anlayan Faysal, işbirliği yapmayı tercih etti. Ancak genç savaş bakanı Yusuf el-Azma buna uymayı reddetti. Ortaya çıkan Fransa-Suriye Savaşı'nda, Arap ordusunun kalan küçük birliklerinin yanı sıra Bedevi atlıları ve sivil gönüllülerden oluşan el-Azma komutasındaki Suriye birlikleri, General Mariano Goybet komutasındaki daha iyi eğitimli 12.000 kişilik Fransız kuvvetleriyle Meyselun Muharebesi'nde karşılaştı. Fransızlar savaşı bir günden az bir sürede kazandı ve Azma, Suriye birliklerinin çoğuyla birlikte savaş alanında öldü,[18] kalan birlikler muhtemelen kaçtı. General Goybet Şam'ı 24 Temmuz 1920'de çok az direnişle ele geçirdi ve iki yıl sonra 24 Temmuz 1922'de Londra'da manda emri verildi.[3]

Fransız Mandası sırasında oluşturulan devletler

Thumb
Bülten Officiel des Actes Administratifs du Haut Commissariat, 14 Mayıs 1930. Suriye ve Lübnan'ın Fransız Mandası içindeki devletlerin anayasalarını ilan ediyor.
Thumb
1921'den 1922'ye kadar Fransız Mandası devletlerini gösteren harita

Lübnan'a varan Fransızlar, Hristiyan topluluğu tarafından kurtarıcı olarak kabul edildi, ancak Suriye'nin geri kalanında güçlü bir direnişle karşı karşıya kaldılar.[kaynak belirtilmeli]

Manda bölgesi altı devlete bölündü. Bunlar Şam (1920), Halep (1920), Nusayri (1920), Cebel el-Dürzi (1921), özerk İskenderun Sancağı (1921, günümüz Hatay'ı) ve daha sonra modern Lübnan ülkesi olan Büyük Lübnan Devleti'dir (1920).

Bu devletlerin sınırları kısmen Suriye'deki mezhepsel coğrafyaya dayanıyordu. Farklı Suriye mezheplerinin birçoğu, Fransızların tüm Suriye devletlerinde karşılaştığı sayısız isyanın gösterdiği gibi, Fransız mandasına ve yarattığı bölünmeye düşmandı. Lübnan Dağı'ndaki Maruni Hristiyanlar ise Fransızlar altında gerçekleşen bağımsızlık hayaline sahip bir topluluktu; bu nedenle, Büyük Lübnan, yeni kurulan devletler arasında bir istisnaydı.[kaynak belirtilmeli]

Fransa'nın Suriye üzerinde tam kontrol sahibi olması ve özellikle Nusayri topraklarında, Dürzi Dağı ve Halep'te patlak veren tüm isyanları bastırması 1920'den 1923'e kadar üç yıl sürdü.

Farklı devletlerde ayaklanmalar olmasına rağmen Fransızlar, yönetimlerini uzatma umuduyla Levant'taki farklı etnik ve dini gruplara kendi topraklarını kasten verdi. Fransızlar, sömürge yönetimini sona erdirmek isteyen Suriye milliyetçi hareketine verilen desteği azaltmak için bölgedeki çeşitli grupları parçalamayı umuyordu. Devlet hükûmetlerinin idaresine büyük ölçüde Fransızlar hakimdi. Yerel makamlara çok az yetki verildi ve bağımsız olarak politikaya karar verme yetkisine sahip değildi. Yerel liderlerin sahip olduğu küçük miktardaki güç, Fransız yetkililer tarafından kolayca reddedilebilirdi. Fransızlar, Levant'taki insanların kendi kendine yeterli yönetim organları geliştirmesini önlemek için ellerinden gelen her şeyi yaptılar.[19]

Büyük Lübnan Devleti

Thumb
Beaufort d'Hautpoul'un seferi tarafından çizilmiş 1862 haritası[20]
Thumb
Siyah kesikli çizgi 1861-1918 Cebel-i Lübnan Sancağı sınırlarını gösteriyor
Fransızlar tarafından 1862'de çizilen ilk harita, Büyük Lübnan'ın 1920 sınırları için bir şablon olarak kullanıldı.[21] İkinci harita, günümüz Lübnan haritasının üzerine yerleştirilmiş 1861-1918 Cebel-i Lübnan Sancağı sınırlarını ve dini grupların dağılımını gösteriyor.

3 Ağustos 1920'de, Haut-commissariat de la République française en Syrie et au Liban'ın Arrêté 299'u Hasbaya, Rachaya, Maallaka ve Baalbeck kazalarını o zamanlar Lübnan Özerk Bölgesi olarak bilinen bölgeye bağladı. Daha sonra 31 Ağustos 1920'de General Gouraud, Lübnan'ın Suriye'nin geri kalanından ayrı muamele göreceğini belirten açıklayıcı notlarla Büyük Lübnan Devleti'ni sınırlandıran Arrêté 318'i imzaladı.[22] 1 Eylül 1920'de General Gouraud, Beyrut'ta düzenlenen bir törenle Büyük Lübnan Devleti'nin (Fransızca: État du Grand Liban,Arapça: دولة لبنان الكبير) kurulduğunu halka ilan etti.[23]

Thumb
General Gourard, Büyük Lübnan Devleti'nin kuruluşunu ilan ediyor

Büyük Lübnan, Lübnan Dağı'nın mutasarrifyasının (Osmanlı idari birimi) Maruni nüfusu için Fransa tarafından "güvenli bir sığınak" olarak yaratıldı. Marunilerin çoğunlukta olduğu bir bölge olan Lübnan Dağı, Osmanlı döneminde çeşitli derecelerde özerkliğe sahipti. Bununla birlikte, Maruni mutasarrıflığa ek olarak, çoğunluğu Müslüman olan diğer bölgeler de eklenerek "Büyük" Lübnan oluşturuldu. Bu bölgeler bugün Kuzey Lübnan, Güney Lübnan, Bekaa Vadisi ve Beyrut'a tekabül ediyor.[24] Büyük Lübnan'ın başkenti Beyrut'tu. Yeni devlete Fransız bayrağını Lübnan sediriyle birleştiren bir bayrak verildi.[25] Maruniler Lübnan'da çoğunluktu ve bağımsızlıklarını korumayı başardılar. Lübnan, Hristiyanların azınlık olmadığı ilk Arap ülkesi olduğu için Arap dünyasında emsal teşkil eden bir bağımsızlıktı. Büyük Lübnan Devleti 23 Mayıs 1926'ya kadar varlığını sürdürdü ve ardından Lübnan Cumhuriyeti oldu.[26]

Büyük Lübnan'daki Müslümanların çoğu, yeni devleti kurulduğunda reddetti. Bazıları, Müslümanların Suriye ile yeniden birleşme yönündeki sürekli talebinin, Lübnanlı Müslümanların yeni ilan edilen Birleşik Arap Cumhuriyeti'ne katılmak istedikleri ve Lübnanlı Hristiyanların şiddetle karşı çıktığına ve 1958'de sonunda Müslümanlar ve Hristiyanlar arasında silahlı bir çatışmaya yol açtığına inanıyor.[27] Bununla birlikte, Lübnanlı Müslüman toplulukların çoğu üyesi ve siyasi seçkinleri, Arap milliyetçi duygularını besleme eğiliminde olsalar da 1930'ların sonlarında Lübnan vatandaşı olma fikrine kendilerini adamışlardı.

Nusayri Devleti

19 Ağustos 1920'de General Gouraud, "Büyük Lübnan ve El Nusayriye Dağları topraklarının oluşumu amacıyla" İskenderun özerk sancağına Cisr el-Çughur kazalalarını, Baher ve Bujack (Lazkiye kazası) medriyelerini, Kinsaba (Sahyun kazası) mudiriyesini ekleyen Arrêté 314'ü imzaladı. "El Nusayriye Dağları" bölgesi Nusayri Devleti olacaktı.[28] 31 Ağustos 1920'de - Büyük Lübnan'ı kuran kararnamenin imzalandığı gün - General Gouraud, Nusayri Devleti'ni sınırlandıran Arrêté 319'u ve yeni devlete Masyaf (Omranie) kazasını ekleyen Arrêté 317'yi imzaladı.[29][30]

Thumb
Nusayri Devleti'nde kullanılan 10 kuruşluk Suriye damgası, üst baskı "ALAOUITES" ile.

Nusayri Devleti (Fransızca: État des Alaouites, Arapça: دولة العلويين) Suriye sahilinde bulunuyordu ve Şii İslam'ın bir kolu olan Nusayrilerin çoğunluğunu bünyesinde barındırıyordu. Liman kenti Lazkiye bu devletin başkentiydi. Başlangıçta, Fransız yönetimi altında "Nusayri Toprakları" olarak bilinen özerk bir bölgeydi. 1922'de Suriye Federasyonu'nun bir parçası oldu, ancak 1924'te tekrar federasyondan ayrılarak "Nusayri Devleti" oldu. 22 Eylül 1930'da adı "Bağımsız Lazkiye Hükûmeti" olarak değiştirildi.[31] O anda nüfusu 278.000 idi. Lazkiye hükûmeti nihayet 5 Aralık 1936'da Suriye Cumhuriyeti'ne katıldı. Bu devlet, Fransızlara karşı Salih el-Ali (1918-1920) de dahil olmak üzere çeşitli isyanlara tanık oldu.

28 Haziran 1922'de Arrêté 1459; Halep Devleti, Şam Devleti ve Nusayri Devleti'ni içeren bir "Suriye Özerk Devletleri Federasyonu" kurdu. Ancak iki buçuk yıl sonra 5 Aralık 1924'te Arrêté 2979 ve Arrêté 2980'de başkenti Lazkiye olan bağımsız bir Nusayri Devleti kurarak ve 1 Ocak 1925 tarihinden itibaren Halep ve Şam Devletlerini ayrı ayrı birleştirerek "d'État de Syrie" (Suriye Devleti) olarak yeniden adlandırıldı.

1936'da hem Cebel el-Dürzi hem de Nusayri Devleti, Suriye Devleti'ne dahil edildi.[32]

Suriye Devleti

Thumb
General Gouraud, 13 Eylül 1920'de Halep'te El Handak caddesinden geçerken

1 Eylül 1920'de - Büyük Lübnan ve Nusayri Devleti'nin kurulmasından bir gün sonra - Arrêté 330 önceki "Gouvernement de Damas" (Şam Hükûmeti)'nden idari özerkliğini koruyan İskenderun özerk sancağı da dahil olmak üzere "Gouvernement d'Alep" (Halep Hükûmeti) olarak bilinen bağımsız bir hükûmeti ayrıldı.[33] "Gouvernement d'Alep" "Gouvernement de Damas" terimleri, "l'État d'Alep" ve "l'État de Damas" ile birbirinin yerine kullanılmıştır - örneğin, Arrete 279 1 Ekim 1920, önsözünde şunları belirtmiştir: "Vu l 'arrêté No 330 du 1er Septembre 1920 créant l'État d'Alep".

Halep Devleti (1920-1925, Fransızca: État d'Alep, Fransızca: دولة حلب) Sünni Müslümanların çoğunluğunu içeriyordu. Doğu Suriye'nin tüm verimli Fırat Nehri havzasına ek olarak kuzey Suriye'yi de kapsıyordu. Bu bölgeler, Suriye'nin tarım ve maden zenginliğinin çoğunu temsil ediyordu. İskenderun Özerk Sancağı 1923 yılında Halep eyaletine eklendi. Başkent, Sünni Müslümanların yanı sıra büyük Hristiyan ve Yahudi topluluklarının yaşadığı kuzeydeki Halep şehriydi. Devlet ayrıca Şii ve Nusayri azınlıkları da bünyesine kattı. Etnik Kürtler ve Süryaniler, Arapların yanı sıra doğu bölgelerinde yaşıyorlardı. Devletin Genel Valileri Kamil Paşa el-Kudsi (1920-1922), Mustafa Bey Barmada (1923) ve Mar'i Paşa el-Mallah (1924-1925) idi.

Şam Devleti[34] 1925'e kadar bir Fransız mandasıydı. Başkent Şam'dı.

Halep ve Şam devletlerinin başlıca Sünni nüfusu, Suriye'nin bölünmesine şiddetle karşı çıktı. Bu, Fransa'nın hızlı bir şekilde 1925'te Halep ve Şam devletlerini Suriye Devleti'nde birleştirmesiyle son sonuçlandı.

İskenderun Sancağı

Thumb
Birinci Dünya Savaşı öncesi etnografik haritada Suriye ve Lübnan'ın etnografik haritası. İskenderun'nun etrafındaki kahverengi alan, Türkçe konuşan halkları temsil ediyor.

İskenderun Sancağı, 20 Ekim 1921 tarihli Fransız-Türk Anlaşması'nın 7. maddesi uyarınca Suriye'nin özerk bir eyaleti oldu: "İskenderiye kazası için özel bir idari rejim kurulacaktır. Bu mahallenin Türk sakinleri kültürel gelişimleri için kolaylıklardan yararlanacaklardır. Türk dili resmi olarak tanınmalıdır."[35]

1923'te İskenderun Halep Devleti'ne bağlandı ve 1925'te doğrudan Suriye'nin Fransız mandasına bağlıydı ve hala özel idari statüye sahipti. Sancak, Milletler Cemiyeti'nin aracılık ettiği bir düzenlemeyle Kasım 1937'de özerklik kazandı. Yeni tüzüğüne göre sancak, diplomatik düzeyde Suriye'nin Fransız Mandası'ndan 'farklı ancak ayrılmamış' hale geldi ve savunma konularında hem Fransa hem de Türkiye ile bağlantılı hale geldi.

Sancak meclisindeki koltukların tahsisi, Fransız makamları tarafından uluslararası denetim altında tutulan 1938 nüfus sayımına dayanıyordu. Meclis, 1938 yazında atandı ve sancağın statüsünü belirleyen Fransız-Türk anlaşması 4 Temmuz 1938'de imzalandı.

Meclis, 2 Eylül 1938'de İskenderun Sancağı'nı Hatay Devleti olarak ilan etti.[36] Cumhuriyet, ortak Fransız ve Türk askeri gözetiminde bir yıl sürdü. Hatay isminin kendisi Atatürk tarafından önerildi ve hükûmet Türk kontrolü altındaydı. 1939'da halk oylamasıyla Hatay Devleti, Türkiye'nin bir ili oldu.

Cebel el-Dürzi Devleti

24 Ekim 1922'de Arrêté 1641, Cebel el-Dürzi Özerk Devleti'ni kurdu.[37]

Devlet, Suriye'nin güneyindeki Dürzi nüfusu için oluşturuldu.[34][38] Yaklaşık 50.000 nüfusu vardı ve başkenti Es-Süveyda'ydı.

1936'da hem Cebel el-Dürzi hem de Nusayri Devleti, Suriye Devleti'ne dahil edildi.[32]

Fransız Mandası makamları tarafından verilmeyen özerklik talepleri

El-Cezire ili

1936-1937'de, el-Cezire ilinde bazı Bedeviler tarafından desteklenen Süryaniler ve Kürtler arasında otonomist ajitasyon vardı. Partizanları, milliyetçi Şam hükûmetinin azınlık görevlilerini başkentten Müslüman Araplarla değiştirmesinden korktukları için, Suriye'nin bağımsızlığı durumunda Fransız birliklerinin ilde kalmasını istediler. Fransız makamları, Suriye içinde herhangi bir yeni özerklik statüsünü değerlendirmeyi reddetti.[39][40][41]

Golan Bölgesi

Kuneytire ve Golan Bölgesi'nde oldukça büyük bir Çerkes topluluğu vardı. 1936-1937 yıllarında el-Cezire ilindeki Süryani, Kürt ve Bedevi mevkidaşlarıyla aynı nedenlerle bazı Çerkes liderler, azınlıklara düşman milliyetçi Arap hükûmeti yönetimindeki bağımsız bir Suriye cumhuriyetinde yaşama ihtimalinden korktukları için 1938'de bölgeleri için özel bir özerklik statüsü istediler. Ayrıca Golan bölgesinin Kafkasya'dan gelen Çerkes mülteciler için ulusal bir vatan olmasını istiyorlardı. Bir Çerkes taburu, Levant'ın Fransız Ordusunda görev yaptı ve Arap milliyetçi ayaklanmalarına karşı ona yardım etti. El-Cezire İli'nde olduğu gibi, Fransız makamları Golan Çerkeslerine herhangi bir özerklik statüsü vermeyi reddetti.[42]

Suriye Krallığı (1918-1920)

Hükûmet başkanları

Daha fazla bilgi İsim, Dönem Başlangıcı ...
İsim Dönem Başlangıcı Dönem Sonu
Muhammed Said el-Cezire 30 Eylül 1918 30 Eylül 1918
Ali Rikabi 30 Eylül 1918 5 Ekim 1918
Emir Faysal 5 Ekim 1918 8 Mart 1920
Kapat

Kral

Daha fazla bilgi İsim, Saltanat Başlangıcı ...
İsim Saltanat Başlangıcı Saltanat Sonu
I. Faysal 8 Mart 1920 28 Temmuz 1920
Kapat

Suriye Fransız Mandası (1920-1939)

Devlet başkanı vekilleri

Daha fazla bilgi İsim, Dönem Başlangıcı ...
İsim Dönem Başlangıcı Dönem Sonu
Alaeddin ed-Dürubi Paşa 28 Temmuz 1920 21 Ağustos 1920
Cemil el-Ulşi 4 Eylül 1920 30 Kasım 1920
Kapat

Başkan

Daha fazla bilgi İsim, Dönem Başlangıcı ...
İsim Dönem Başlangıcı Dönem Sonu
Subhi Bereket 28 Haziran 1922 1 Ocak 1925
Kapat

Devlet başkanları

Daha fazla bilgi İsim, Dönem Başlangıcı ...
İsim Dönem Başlangıcı Dönem Sonu
Suphi Bereket 1 Ocak 1925 21 Aralık 1925
François Pierre-Alype (vekil) 9 Şubat 1926 28 Nisan 1926
Ahmed Nami 28 Nisan 1926 15 Şubat 1928
Taceddin el-Hasani (vekil) 15 Şubat 1928 19 Kasım 1931
Leon Solomiac (vekil) 19 Kasım 1931 11 Haziran 1932
Kapat

Cumhurbaşkanları

Daha fazla bilgi İsim, Dönem Başlangıcı ...
İsim Dönem Başlangıcı Dönem Sonu Siyasi Parti
Muhammed Ali el-Abid 11 Haziran 1932 21 Aralık 1936
Haşim el-Etâsî (1. kez) 21 Aralık 1936 7 Temmuz 1939 Ulusal Blok
Kapat

Yüksek komiserler

  • 26 Kasım 1919 – 23 Kasım 1922: Henri Gouraud
  • 23 Kasım 1922 – 17 Nisan 1923: Robert de Caix (vekil)
  • 19 Nisan 1923 – 29 Kasım 1924: Maxime Weygand
  • 29 Kasım 1924 – 23 Aralık 1925: Maurice Sarrail
  • 23 Aralık 1925 – 23 Haziran 1926: Henry de Jouvenel
  • Ağustos 1926 – 16 Temmuz 1933: Auguste Henri Ponsot
  • 16 Temmuz 1933 – Ocak 1939: Damien de Martel
  • Ocak 1939 – Kasım 1940: Gabriel Puaux
  • 24 Kasım 1940 – 27 Kasım 1940: Jean Chiappe (görevi almak için yoldayken uçakta öldü)
  • 6 Aralık 1940 – 16 Haziran 1941: Henri Dentz
  • 24 Haziran 1941 – 7 Haziran 1943: Georges Catroux
  • 7 Haziran 1943 – 23 Kasım 1943: Jean Helleu
  • 23 Kasım 1943 – 23 Ocak 1944: Yves Chataigneau
  • 23 Ocak 1944 – 1 Eylül 1946: Étienne Paul-Émile-Marie Beynet

Ayrıca bakınız

Notlar

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.