Suç
From Wikipedia, the free encyclopedia
Suç, kanunlar tarafından yanlış veya zararlı olduğu için ceza tehdidiyle yasaklanan ve bazı durumlarda cezalandırılabilen davranıştır. Genel olarak suç, saptanan ve saptanamayan suçlar olarak ikiye ayrılır. Saptanamayan suçların gerçekleşip gerçekleşmedikleri belirsiz olduğu veya kanıtlanamadıkları için cezalandırılmaları söz konusu değildir. Ceza hukukunda suça göre para cezası, tutuklama, hapis, hatta ölüm cezası verilebilir.
Bu maddede yer alan bilgiler belli bir bölgenin bakış açısından ele alınmıştır ve içeriğinin fazla yerel olduğu düşünülmektedir. Maddenin evrenselleştirilmesi ve uygun hâle getirilmesi için lütfen tartışmaya katılınız. |
Kriminoloji ve penoloji |
---|
Teoriler |
Suçun nedenleri |
Anomi |
Diferansiyel ilişkilendirme teorisi |
Sapma |
Etiketleme teorisi |
Psikopati |
Rasyonel seçim teorisi |
Sosyal kontrol teorisi |
Sosyal disorganizasyon teorisi |
Sosyal öğrenme kuramı |
Gerilme teorisi |
Altkültür teorisi |
Kırık camlar teorisi |
Sembolik etkileşimcilik · Mağdur bilimi |
Suç türleri |
Mavi yakalı suç · Kurumsal suç |
Çocuk suçluluğu |
Organize suç |
Siyasi suç · Kamu düzenine aykırılık |
Devlet suçu · Devlet-kurumsal suç |
Beyaz yakalı suç · Kurbansız suç |
Penoloji |
Caydırıcılık · Cezaevi |
Cezaevi reformu |
Mahkûmlara yönelik kötü muamele |
Mahkûm hakları · Rehabilitasyon |
Yeniden suç işleme eğilimi |
Cezalandırıcı adalet · Faydacılık |
Her suç adli mercîlere yansımaz, bu yüzden kanunî suç ve gerçek suç oranları arasında hep fark vardır.[1] Örneğin sokaktaki iki kişinin birbirine hakaret etmesi kanunen suçtur, ancak ilgili kişilerin aralarındaki arkadaşlık bağı, şakalaşma vb. çeşitli saiklerle bunu ihbar etmemesi,[2] bir kişinin çevrede kimse yokken vandallık yapıp kayıplara karışması veya tacize uğrayan şahsın korktuğu için şikâyette bulunmaması suçun karanlıkta kalmasına sebep olur.[2]
Gerçek suçluluk ile bilinen suçluluk miktarları arasında bu farka "suçta karanlık alan" adı verilir.[3] Ayrıca, hiçbir ülkedeki suç istatistikleri o ülkedeki gerçek suç dağılımını vermez; daha az suç işlenen bir ülkedeki ihbar sayısı, daha çok suç işlenen bir ülkedeki ihbar sayısından daha yüksek olabileceği gibi bu, daha az suç işlenen ülkenin gerçekte daha fazla suç işlenen ülkeden daha fazla suç işleniyormuş gibi görünmesine sebebiyet verebilir.[1][4]