Yerel Grup
Samanyolu'nu da kapsayan ve 35'in üzerinde üyesi bulunan gökadalar grubu / From Wikipedia, the free encyclopedia
Yerel Grup, Samanyolu Gökadası'nı da barındıran bir gökada grubudur. Çapı yaklaşık olarak 3 milyon parsek (10 milyon ışık yılı; 9×1019 kilometre)[1] ve toplam kütlesi ise 2×1012 güneş kütlesi (4×1042 kg)[2] civarındadır. "Dambıl" şeklinde iki gökada topluluğundan oluşur. Samanyolu ve ona bağlı cüce gökadalar bir lobu, Andromeda Gökadası ve ona bağlı cüce gökadalar ise diğer lobu oluşturur. Bu iki topluluk birbirinden yaklaşık 800 kiloparsek (3×10^6 ly; 2×1019 km) uzaklıktadır ve birbirlerine doğru 123 km/s hızla hareket etmektedir.[3] Yerel Grup, daha büyük olan Başak Süperkümesi'nin bir parçasıdır ve bu da Laniakea Süperkümesi'nin bir parçası olabilir. Samanyolu bazı gökadaları gizlediği için Yerel Grup'taki tam sayı bilinmemekle birlikte, en az 80 üyesi olduğu tahmin edilmektedir ve bunların çoğu cüce gökadalardır.
Yerel Grup | |
---|---|
Gözlem verisi (Dönem J2000) | |
Ana yapı | Başak Süperkümesi |
En büyük iki üye olan Andromeda ve Samanyolu gökadalarının ikisi de, yaklaşık olarak 1012 güneş kütlesine sahip sarmal gökadalardır ve her birinin kendi uydu gökadalar sistemi bulunur:
- Andromeda Gökadası'nın uydu sistemi, Messier 32 (M32), Messier 110 (M110), NGC 147, NGC 185, Andromeda I (And I), And II, And III, And V, And VI (Kanatlıat Cüce Küremsi Gökadası veya Pegasus dSph olarak da bilinir), And VII (Kraliçe Cüce Gökadası olarak da bilinir), And VIII, And IX, And X, And XI, And XIX, And XXI ve And XXII olmak üzere ayrıca birkaç ilave aşırı-soluk cüce küremsi gökadayı içerir.[4]
- Samanyolu Gökadası'nın uydu sistemi, Yay Cüce Gökadası, Büyük Macellan Bulutu, Küçük Macellan Bulutu, Büyük Köpek Cüce Gökadası (tartışmalı, bazıları tarafından gökada olmadığı düşünülüyor), Küçük Ayı Cüce Gökadası, Ejderha Cüce Gökadası, Karina Cüce Gökadası, Altılık Cüce Gökadası, Heykeltıraş Cüce Gökadası, Ocak Cüce Gökadası, Aslan I (cüce gökada), Aslan II (cüce gökada), Büyük Ayı Cüce Gökadası I ve Büyük Ayı Cüce Gökadası II olmak üzere ayrıca birkaç ilave aşırı-soluk cüce küremsi gökadayı içerir.[5]
Üçgen Gökadası (M33), yaklaşık 5×1010 M☉ (1×1041 kg) ile Yerel Grup'un üçüncü büyük üyesi ve sarmal gökadasıdır.[6] Üçgen Gökadası'nın Andromeda Gökadası'nın yoldaşı olup olmadığı belirsizdir. Bu iki gökada birbirinden 750.000 ışık yılı uzaklıktadır[7] ve 2-4 milyar yıl önce yakın bir geçiş yaşayarak Andromeda'nın diski boyunca yıldız oluşumunu tetiklemiştir. Balıklar Cüce Gökadası, Andromeda Gökadası ve Üçgen Gökadası'na eşit uzaklıktadır ve bu nedenle her ikisinin de uydusu olabilir.[8]
NGC 3109 ve yoldaşları Altılık A ve Pompa Cüce Gökadası'nın, Yerel Grup merkezine olan aşırı uzaklıkları nedeniyle üyelikleri belirsizdir.[3] Grubun diğer üyeleri ise muhtemelen bu büyük alt gruplardan kütleçekimsel olarak ayrılmışlardır: IC 10, IC 1613, Anka Cüce Gökadası, Aslan A, Tukan Cüce Gökadası, Balina Cüce Gökadası, Kanatlıat Cüce Düzensiz Gökadası, Wolf–Lundmark–Melotte, Kova Cüce Gökadası ve Yay Cüce Düzensiz Gökadası.[9]