21. yüzyıl sosyalizmi

21. yüzyıl sosyalizmi (İspanyolca: Socialismo del siglo XXI, Portekizce: Socialismo do século XXI, Almanca: Sozialismus des 21. Jahrhunderts), ilk olarak Alman sosyolog ve siyasi analist Heinz Dieterich tarafından savunulan ve bir dizi Latin Amerikalı lider tarafından benimsenen sosyalist ilkelerin bir yorumudur. Dieterich, 1996'da hem serbest piyasa endüstriyel kapitalizminin hem de 20. yüzyıl sosyalizminin; yoksulluk, açlık, emeğin sömürülmesi, ekonomik baskı, cinsiyetçilik, ırkçılık, doğal kaynakların yok edilmesi ve gerçek demokrasinin yokluğu gibi insanlığın acil sorunlarını çözmede başarısız olduğunu savundu. 21. yüzyılın sosyalizmi, demokratik sosyalist unsurlara sahip olmakla birlikte Marksist revizyonizmi de andırmaktadır.^[1]

Brasília - Ekvador Devlet Başkanı Rafael Correa, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ile birlikte, Nisan 2007.

21. yüzyıl sosyalizmini savunan liderler: Soldan sağa: Fernando Lugo, Evo Morales, Lula da Silva, Rafael Correa ve Hugo Chávez

Sosyalizmin bu biçimini savunan liderler arasında Venezuela'dan Hugo Chávez, Ekvador'dan Rafael Correa, Bolivya'dan Evo Morales, Arjantin'den Néstor Kirchner ve Cristina Fernández de Kirchner, Brezilya'dan Luiz Inácio Lula da Silva ve Şili'den Michelle Bachelet yer almaktadır.^[2] Yerel özgün tarihsel koşullar nedeniyle, 21. yüzyılın sosyalizmi genellikle diğer ülkelerdeki önceki sosyalizm uygulamalarıyla karşılaştırılır; en önemli fark, daha etkili bir ekonomik planlama sürecine yönelik çabadır.^[1] Latin Amerika dışında, 21. yüzyılın sosyalizmi Birleşik Krallık'ta Mark Drakeford ve Jeremy Corbyn,^[3][4] Almanya'da Lothar Bisky, Egon Krenz ve Oskar Lafontaine gibi solcu liderler ve İspanya'da İspanya Komünist Partisi ve Birleşik Sol, Rusya'da ise Rusya Federasyonu Komünist Partisi ve Adil Rusya gibi partiler tarafından desteklenmektedir.^[5]

Hakkında

21. yüzyıl sosyalizmi ideallerinin kavramı oluştururken akıllarında tuttuğu iddia edilen ölümünden sonra gelen ideolojik figürler arasında öne çıkanlar şunlardır: Salvador Allende gibi politikacılar; Hugo Chávez, Che Guevara ve Fidel Castro gibi devrimciler; Simón Bolívar gibi tarihi figürler; Nasıralı İsa gibi dini figürler.

21. yüzyıl sosyalizmi, kapitalizmin 21. yüzyıla getirdiğini iddia ettiği yoksulluk, açlık, sömürü, ekonomik baskı, cinsiyetçilik, ırkçılık, doğal kaynakların tahribi gibi konularla mücadeleyi savunmaktadır. Bununla birlikte 20. yüzyılda Sovyetler Birliği ve Doğu Bloku ülkelerinin uyguladığı sosyalist ilkelerin başarısızlıklara yok açtığını iddia etmekte ve bu başarısızlıkları katılımcı demokrasi yoluyla çözüleceğini öngörmektedir.^[6] Bu sebeple; daha önceki yüzyıldaki sosyalist hükûmetlerin uyguladığı bir komünist partinin öncü parti olarak önderliği yerine, katılımcı demokrasiyi hedeflemektedir.^[7] 21. yüzyıl sosyalizmi, demokratik sosyalizmin ve sosyalist revizyonizmin bir türü olarak kabul edilmektedir. Buna örnek olarak Hugo Chávez, Evo Morales ve Rafael Correa demokratik yollar ile seçilen liderlerdir.^[7]

Ayrıca bakınız

• Fokoculuk