ARM Cortex-A15

ARM Cortex-A15 MPCore, ARM Holdings tarafından lisanslanan ve ARMv7-A mimarisini içeren 32 bit bir işlemci çekirdeğidir. Cortex-A15, sırasız yürütüm superscalar boru hattı bulunan ve 2.5 GHz'ye kadar hızlarda çalışan çok çekirdekli bir işlemcidir.^[6]

ARM Cortex-A15

Arndale kartı üzerinde Exynos 5250
Genel bilgiler
Üretim başlangıcı	2011'in sonlarında üretimde,[1] 2012'nin sonlarında pazarda[2]
Tasarlayan	ARM Holding
Performans
Max. CPU saat hızı	1.0 GHz  ilâ 2.5 GHz
Önbellek
L1 önbelleği	çekirdek başına 64 KB (32 KB I-cache, 32 KB D-cache)
L2 önbelleği	öbek başında 4 MB'e kadar[3]
L3 önbelleği	yok
Mimari ve sınıflandırma
Teknoloji nodu	32 nm/28 nm (başlangıçta)[4] ilâ 22 nm (yol haritası)[4]
Mikromimari	ARMv7-A
Fiziksel özellikler
Çekirdekler	öbek başına 1–4, fiziksel çip başına 1–2 öbek[5]

Genel bakış

ARM, Cortex-A15'in aynı sayıda çekirdeğin aynı saat hızında olduğu durumda Cortex-A9'a kıyasla %40 daha iyi olduğunu iddia etmiştir.^[7] İlk Cortex-A15 tasarımları 2011 sonbaharında çıkmıştır ancak bu çipten temel alan ürünler 2012'ye kadar piyasaya sürülmemiştir.^[8]

Cortex-A15 çekirdeğinin temel özellikleri şunlardır:

• 1 TB'a kadar RAM adresleyebilen 40 bit Large Physical Adress Extentions (LPAE).^[9][10] Sanal adres boşluğu, x86 Physical Address Extention'da olduğu gibi 32 bitttir.^[11]
• 15 aşamalı tam sayı/17-25 aşamalı kayan nokta boru hattı, üç yönlü sırasız spekülatif superscalar yürütüm boru hattı^[12]
• Küme başına 4 çekirdek, CoreLink 400 (CCI-400, AMBA-4 uyumlu arabağlantı) ile çip başına 2 küme ve CCN-504 ile çip başına 4 küme.^[13] Özellikleri ARM belirler ancak lisans sahipleri ARM çiplerini kendi başlarına tasarlar. AMBA-4 iki kümeden daha fazlasını destekler, teorik limit 16 kümedir; 4 bit, CP15 kaydındaki (8-11 arasındaki birler) CLUSTERID numarasını kodlamak için kullanılır.^[14]
• Dahili DSP ve NEON SIMD eklentileri (çekirdek başına)
• Dahili VFPv4 Kayan Nokta Birimi (çekirdek başına)
• Donanım sanallaştırma desteği
• Program boyutlarını performansa ufak bir etkiyle küçültmek için Thumb-2 komut kümesi şifreleme
• TrustZone güvenlik eklentileri
• JIT derlemesi için Jazelle RCT
• Komut yürütümünün fark edilmeden takip edilmesi için Program Trace Macrocell ve CoreSight Design Kit
• Çekirdek başına 32 KB veri + 32 KB komut L1 (1. seviye) önbelleği
• Entegre düşük gecikmeli L2 (2. seviye) önbellek kontrolcüsü, küme başına 4 MB'a kadar

Çipler

Cortex-A15'in ilk uygulaması, Ekim 2012'de piyasaya sürülen Samsung Chromebook Series 3 (ARM versiyonu) ve akabinde Kasım ayında Google Nexus 10'de kullanılan Exynos 5 Dual ile Samsung tarafından 2012'de yapılmıştır.

Cortex-A15'in basına açıklanmış günümüzdeki uygulamaları şunlardır:

• Broadcom yongada sistemleri^[15]
• HiSilicon K3V3^[16]
• Nvidia Tegra 4 (Wayne)^[17] ve Tegra K1
• Samsung Exynos 5 Dual, Quad, Hexa ve Octa^[18]
• ST-Ericcson Nova A9600 (iptal edildi) (2.5 GHz hızında çift çekirdekli işlemci, DMIPS testinde 20 bin üzerinde puan)^[19][20]
• Texas Instruments OMAP 5 yongada sistemleri^[21] ve Sitara AM57x ailesi^[22]

LG^[23][24] gibi diğer lisans sahiplerinin bir noktada A15 tabanlı tasarımlar üretmesi beklenmektedir.

Yongada sistemler

Model numarası	Yarı iletken teknolojisi	İşlemci (CPU)	Grafik işlemci (GPU)	Bellek arayüzü	Kablosuz radyo teknolojileri	Piyasaya sürülme tarihi	Bu yongada sistemi kullanan cihazlar
HiSilicon K3V3	28 nm HPL	1.8 GHz çift çekirdekli ARM Cortex-A15 ve çift çekirdekli ARM Cortex-A7 (ARM big.LITTLE)	ARM Mali-T628			2014'ün 2. yarısı
Nvidia Tegra 4 T40	28 nm HPL	1.9 GHz dört çekirdekli ARM Cortex-A15[25] ve düşük güç tüketen 1 tane çekirdek	Nvidia GeForce @ 72 çekirdek, 672 MHz, 96.8 GFLOP = 48 PS + 24 VU × 0.672 × 2 (96.8 GFLOP)[26](DirectX 11+, OpenGL 4.X ve PhysX)	32 bit çift kanal DDR3L veya 933 MHz'ye kadar LPDDR3 (1866 MT/s veri hızı)[25]	Kategori 3 (100 Mbit/s) LTE	2013'ün 2. çeyreği	Nvidia Shield Tegra Note 7
Nvidia Tegra 4 AP40	28 nm HPL	1.2-1.8 GHz dört çekirdekli ve düşük güç tüketen çekirdek	60 çekirdekli Nvidia grafik işlemci[25](DirectX 11+, OpenGL 4.X ve PhysX)	32 bit çift kanal 800 MHz LPDDR3	Kategori 3 (100 Mbit/s) LTE	2013'nin 3. çeyreği
Nvidia Tegra K1	28 nm HPm	2.3 GHz dört çekirdekli ve güç tasarrufu çekirdeği	Nvidia Kepler SMX (192 CUDA çekirdeği, 8 TMU, 4 ROP)	32 bit çift kanal DDR3L, LPDDR3 veya LPDDR2		2014'ün 2. çeyreği	Jetson TK1 geliştirme kart cihazı,[27] Lenovo ThinkVision 28, Xiaomi MiPad, Shield Tablet
Texas Instruments OMAP5430	28 nm	1.7 GHz çift çekirdekli	IT PowerVR SGX544MP2 @ 532 MHz + ayrı 2D grafik hızlandırıcı	32 bit çift kanal 532 MHz LPDDR2		2013'ün 2. çeyreği	phyCore-OMAP5430[28]
Texas Instruments OMAP5432	28 nm	1.5 GHz çift çekirdekli	IT PowerVR SGX544MP2 @ 532 MHz + ayrı 2D grafik hızlandırıcı	32 bit çift kanal 532 MHz DDR3		2013'ün 2. çeyreği	DragonBox Pyra, SVTronics EVM,[29] Compulab SBC-T54[30]
Texas Instruments AM57x	28 nm	1.5 GHz tek veya çift çekirdekli	IT PowerVR SGX544MP2 @ 532 MHz + ayrı 2D grafik hızlandırıcı	32 bit çift kanal 532 MHz DDR3		2015'ün 4. çeyreği	BeagleBoard-X15, Elesar Titanium[31]
Texas Instruments 66AK2x	28 nm	1.5 GHz tek, çift ve dört çekirdekli cihazlar	1-8 C66x DSP çekirdeği, radyo hızlandırma ve çok sayıda uygulamaya özel diğer hızlandırıcılar			2015'ün 4. çeyreği
Exynos 5 Dual[32] (önceden Exynos 5250)[33]	32 nm HKMG	1.7 GHz çift çekirdekli ARM Cortex-A15	ARM Mali-T604[34] (dört çekirdekli) @ 533 MHz; 68.224 GFLOP	32 bit çift kanal 800 MHz LPDDR3/DDR3 (12.8 GB/s) veya 533 MHz LPDDR2 (8.5 GB/s)		2012'nin 3. çeyreği[33]	Samsung Chromebook XE303C12,[35] Google Nexus 10, Arndale Board,[36] Huins ACHRO 5250 Exynos,[37] Freelveer PD800 HD,[38] Voyo A15, HP Chromebook 11, Samsung Homesync
Exynos 5 Octa[39][40][41] (firma içi adı: Exynos 5410)	28<span typeof="mw:Entity" id="mwAWM">&nbsp;</span>nm HKMG	1.6 GHz[42] dört çekirdekli ARM Cortex-A15 ve 1.2 GHz dört çekirdekli ARM Cortex-A7 (ARM big.LITTLE)[43]	IT PowerVR SGX544MP3 (üç çekirdekli) @ 480 MHz 49 GFLOP (bazı tam ekran uygulamalarda 532 MHz)[44]	32 bit çift kanal 800 MHz LPDDR3 (12.8 GB/s)		2013'ün 2. çeyreği	Samsung Galaxy S4 I9500,[45][46] Hardkernel ODROID-XU,[47] Meizu MX3, ZTE Grve S II TD[48] ODROID-XU
Exynos 5 Octa[49] (firma içi adı: Exynos 5420)	28 nm HKMG	1.8-1.9 GHz dört çekirdekli ARM Cortex-A15 ve 1.3 GHz dört çekirdekli ARM Cortex-A7 (GTS özelliği bulunan ARM big.LITTLE)	ARM Mali-T628 MP6 @ 533 MHz; 109 GFLOP	32 bit çift kanal 933 MHz LPDDR3e (14.9 GB/s)		2013'nin 3. çeyreği	Samsung Chromebook 2 11.6",[50] Samsung Galaxy Note 3,[51] Samsung Galaxy Note 10.1 (2014 Edition), Samsung Galaxy Note Pro 12.2, Samsung Galaxy Tab Pro (12.2 & 10.1), Arndale Octa Board, Galaxy S5 SM-G900H [52]
Exynos 5 Octa[53] (firma içi adı: Exynos 5422)	28 nm HKMG	2.1 GHz dört çekirdekli ARM Cortex-A15 ve 1.5 GHz dört çekirdekli ARM Cortex-A7 (GTS özelliği bulunan ARM big.LITTLE)	ARM Mali-T628 MP6 @ 695 MHz (142 GFLOP)	32 bit çift kanal 933 MHz LPDDR3/DDR3 (14.9 GB/s)		2014'ün 2. çeyreği	Galaxy S5 SM-G900, Hardkernel ODROID-XU3 &amp; ODROID-XU4[54]
Exynos 5 Octa[55] (firma içi adı: Exynos 5800)	28 nm HKMG	2.1 GHz dört çekirdekli ARM Cortex-A15 ve 1.3 GHz dört çekirdekli ARM Cortex-A7 (GTS özelliği bulunan ARM big.LITTLE)	ARM Mali-T628 MP6 @ 695 MHz (142 GFLOP)	32 bit çift kanal 933 MHz LPDDR3/DDR3 (14.9 GB/s)		2014'ün 2. çeyreği	Samsung Chromebook 2 13,3"[56]
Exynos 5 Hexa[57] (firma içi adı: Exynos 5260)	28 nm HKMG	1.7 GHz çift çekirdekli ARM Cortex-A15 ve 1.3 GHz dört çekirdekli ARM Cortex-A7 (GTS özelliği bulunan ARM big.LITTLE)	ARM Mali-T624	32 bit çift kanal 800 MHz LPDDR3 (12.8 GB/s)		2014'ün 2. çeyreği	Galaxy Note 3 Neo (31 Ocak 2014'te duyurulmuştur), Samsung Galaxy K zoom[58]
Allwinner A80 Octa[59]	28 nm HPm	Dört çekirdekli ARM Cortex-A15 ve dört çekirdekli ARM Cortex-A7 (GTS özelliği bulunan ARM big.LITTLE)	IT PowerVR G6230 (Rogue)	32 bit çift kanal DDR3/DDR3L/LPDDR3 veya LPDDR2[60]

Ayrıca bakınız

• ARM mimarisi
• ARM çekirdekleri listesi
• ARM çekirdeği uygulamaları listesi
• ARMv8-A çekirdeklerinin kıyaslanması
• ARMv7-A çekirdeklerinin kıyaslanması
• JTAG