Alp

Başlığın diğer anlamları için Alp (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Alp veya sonraki genişlemiş kullanımıyla alp eren, yiğit, kahraman^[1] gibi anlamları içeren ve hükümdar, devlet önderi, kahraman gibi birçok kişinin adında bulunan unvan veya addır.

Yapısı

Türk dilinde Göktürkçeden beri yazılı olarak görülen “alp”,^[2] Orhun alfabesiyle alp, Arap asıllı Türk alfabesiyle آلپ alp şeklinde yazılır.

Telaffuzundaki ikilik

Alp kelimesi Türkiye Türkçesinde bazen doğru şekilde kalın olarak (“alp” ekli olarak alplar, alpı, alptan vb.) bazen de yanlış olarak (“alp” ekli olarak alpler, alpi, alpten vb.) şeklinde okunup yazılmaktadır. Bu konuda doğrusunun kalın l ile yazıldığını ilk Türkçe döneminden beri imlâsı (bk. Yapısı) belirtmektedir. Buna bugünkü sözlüklerde işaret eder.^[1]

Alpbaşı

Selçuklu ve Osmanlı döneminde Alpler arasında en kabiliyetli, en sadık, en yiğit ve kumandanlık gücü en yüksek Alpe verilen en büyük Alp rütbesidir.