Digitalis

Digitalis ya da (Yüksükotu) Plantaginaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.^[2] Yüksükotu, Avrupa, batı Asya ve kuzeybatı Afrika'ya özgüdür. Çiçekler boru şeklindedir, uzun bir başaktan büyür ve mordan pembeye, beyaza ve sarıya kadar türlere göre değişir. Bilimsel adı "parmak" anlamına gelir.

Digitalis
Digitalis purpurea
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae Şube: Tracheophyta Sınıf: Magnoliopsida Takım: Lamiales Familya: Plantaginaceae Cins: Digitalis Tourn. ex L.[1]

Etymology

Digitalis, Latince digitus (parmak) sözcüğünden gelmektedir.^[3]

Kullanımı

Günümüzde kullanımı büyük ölçüde azalmış olsa da, tarihte Yüksükotu, insan nabzını düzenlemedeki faydası anlaşıldıktan sonra, epilepsi ve diğer nöbet bozukluklarının tedavisi de dahil olmak üzere çeşitli amaçlar için kullanıldı.

Yüksük otu bitkilerinden elde edilen bir ilaç grubuna digitalin adı verilir. Kalp rahatsızlıklarının tedavisi için kardiyak glikozitler içeren D. purpurea ekstraktının kullanımı 1785 yılında William Withering tarafından İngilizce konuşulan tıp literatüründe ilk kez tarif edilmiştir,^[4][5][6] bu tarih modern terapötiklerin başlangıcı olarak kabul edilir. Çağdaş tıpta digitalis (genellikle Digoksin) D. lanata'dan elde edilir.^[7][8]

Zehirliliği

Digitalis zehirlenmesinin semptomları arasında mide bulantısı, kusma, şiddetli baş ağrısı, genişlemiş göz bebekleri, görme sorunları ve yüksek dozlarda ise kasılmalar yer alır. Bitki ayrıca diğer hayvanlar için de zararlıdır.^[9]

Dış bağlantılar

• Wikimedia Commons'ta Digitalis ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
• Vikitür'de Digitalis ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.