En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları
Eşref Gani
Afgan siyasetçi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Remove ads
Muhammed Eşref Gani Ahmedzay (Peştuca: محمد اشرف غني احمدزی, d. 12 Şubat 1949), Eylül 2014-Ağustos 2021 tarihleri arasında Afganistan'ın 5. cumhurbaşkanı ve Afganistan İslam Cumhuriyeti'nin 2. ve son cumhurbaşkanı olarak görev yapmış Afgan politikacı, ekonomist ve antropolog. Hükûmeti Taliban tarafından devrildi.
2002 yılında Afganistan'a dönmeden önce, Dünya Bankası ile çalıştı. Temmuz 2002 ve Aralık 2004 tarihleri arasında Afganistan'ın Maliye Bakanı olarak görev yaptı ve Taliban hükûmetinin yıkılmasından sonra Afganistan'ın ekonomik toparlanması için çalıştı.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından barındırılan bağımsız bir girişim olan Yoksulların Hukuki Güçlendirilmesi Komisyonu üyesidir.
2013 yılında Dış Politika dergisi[1] tarafından yapılan ankette dünyanın en iyi 100 aydınları sıralamasına ikinci sırada yer aldı. Daha önce 2010 yılında aynı ankette seçildi.[2]
Taliban 15 Ağustos 2021'de Afganistan'ın kontrolünü ele geçirdi ve Gani görevden alındı.[3][4] O gün, Gani eşi ve iki yakın yardımcısıyla birlikte Afganistan'dan ayrılarak Taliban'ın Kabil'i ele geçirmesiyle Özbekistan'a gitti. Başkanlık sarayı olan Arg, Taliban tarafından birkaç saat sonra ele geçirildi. Afgan yetkililer, Gani'nin pazar sabahı başkanlık sarayından ayrılıp ABD büyükelçiliğine gittiğini belirtti. Üst düzey bir kabine bakanı, Gani'nin Tacikistan'a kaçtığını söyledi,[5] ancak daha sonra Özbekistan'ın başkenti Taşkent'e indiği iddia edildi.[6]
O günden sonra Gani, Facebook'ta kan dökülmesini önlemek için ayrılmasının kendisi için daha iyi olduğunu düşündüğünü belirten bir mesaj yayınladı. Taliban'ı sivilleri korumaya çağırdı ve Taliban'ın şimdi "tarihi bir sınav" ile karşı karşıya olduğunu söyledi.[7] 18 Ağustos 2021'de Birleşik Arap Emirlikleri, Gani ve ailesinin "insani kaygılar" nedeniyle ülkede olduğunu kabul etti.[8] Hükümet tarafından insani gerekçelerle kendisine kalma izni verildi.[9] 18 Ağustos'ta BAE'de yaptığı bir konuşmada Gani, asılmamak için kaçtığını ve sonunda Afganistan'a döneceğine yemin etti.[10]
8 Eylül 2021'de Gani, Afgan halkından özür diledi ve "kanlı sokak çatışmalarının" olmasını istemediği için ayrıldığını söylediği bir video yayınladı. Ayrıca kaçarken ülkeden para çaldığını da şiddetle reddetti. Gani, "Kabil'den ayrılmak hayatımın en zor kararıydı, ancak silahları susturmanın ve Kabil'i ve 6 milyon vatandaşını kurtarmanın tek yolunun bu olduğuna inanıyordum." dedi.[11]
Remove ads
Özel hayatı

Eşref Gani, Lübnanlı Hristiyan bir aileden Rula Saade[12][13] ile evlidir. Çift, 1970'lerde Lübnan'daki Beyrut Amerikan Üniversitesi'ndeki eğitimleri sırasında tanışıp evlendiler.[14] Peşi sıra, Amerika Birleşik Devletleri'ne yerleştiler ve vatandaşlığını aldılar. Ancak Gani, 2009 yılında Afgan seçimlerinde aday olabilmek için ABD vatandaşlığından vazgeçti.[15]
Eşref ve Rula Gani çiftinin iki çocuğu var. Kızları Meryem, Brooklyn'de yerleşik bir görsel sanatçı[16] ve oğulları Tarık, 2020 başkan adayı Pete Buttigieg'in Ulusal Güvenlik ve Dış Politika danışmanı olarak çalışmakta.[17] Her ikisi de Amerika Birleşik Devletleri'nde doğan çocuklar, ABD vatandaşı ve pasaportu taşıyorlar.
Afgan bir politikacı için alışılmadık bir hareketle, Gani 2014'teki cumhurbaşkanlığı kabul konuşmasında karısına kamuoyu önünde teşekkür etti ve onu Afgan ismi olan Bibi Gül ile andı:[14] ”Eşim Bibi Gül'e beni ve Afganistan'ı desteklediği için teşekkür etmek istiyorum. Afgan kadınlarını her zaman destekledi ve umarım bunu yapmaya devam eder.” dedi.[18][19]
Remove ads
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads