Fatalizm

Fatalizm, yazgıcılık, kadercilik, tüm eylemlerin ya da olayların evrendeki yasaların boyunduruğunda olduğunu vurgulayan bir felsefi öğretidir. İslam düşüncesinde bu görüşe yakın olan akım Cebriyyedir. Fatalizm pozitivizm ve bilime atıfta bulunurken, cebriyye Tanrıya atıfta bulunur. Fatalizm genel olarak şu anlamlardan herhangi birine gelebilir:

1. Yapmakta olduğumuz şeyden başka bir şeyi yapmaya gücümüzün olmadığı görüşü.^[1] Buna göre, insanın ne geleceği ne de kendi eylemlerini belirlemeye gücü yetmez.^[2]
2. Gelecekteki ya da kaçınılmaz olduğu düşünülen olaylar karşısında boşvermişlik benzeri bir tutum. Friedrich Nietzsche yazgıcılığın bu biçimini Türk yazgıcılığı olarak adlandırır.^[3]
3. Eylemler özgürdür, ancak kaçınılmaz bir sona doğru işler.^[4] Bu inanç uzlaşmacı yazgıcılığa çok benzer.
4. Yazgıcılığı kabullenmek, kaçınılmazlığa direniş göstermekten daha uygundur. Bu inanç bozgunculuğa çok benzer.

''Herkes hayal ettiğini değil kaderini yaşar...'' Kayseri'de bir fatalizm örneği