Fatih Akın

Fatih Akın (d. 25 Ağustos 1973, Hamburg), Türk-Alman yönetmen,^[1][2] senarist, yapımcı ve oyuncudur.^[3][4][5]

Fatih Akın
Fatih Akın (2024)
Doğum	25 Ağustos 1973 (51 yaşında) Hamburg, Almanya
Vatandaşlık	Türkiye Almanya
Meslek	Yönetmen, senarist, yapımcı, oyuncu
Etkin yıllar	1995-günümüz
Evlilik	Monique Obermüller (e. 2004)
Çocuk(lar)	2

Hayatı ve kariyeri

Fatih Akın, 25 Ağustos 1973'te Hamburg'da Türk,^[6] göçmen bir ailenin ikinci çocuğu olarak dünyaya geldi.^[7] Aslen Zonguldak'ın Çaycuma ilçesindendir. Babası ve annesi fabrikada işçi olarak çalışıyordu. Ebeveynleri işteyken ağabeyi Cem Akın ve Fatih Akın'a Alman komşuları Lutz ve Bayan Meyer baktı.^[8]

Fatih Akın, henüz 12 yaşında kendi parasını kazanmaya başlar. Babası Mustafa Enver Akın'ın çalıştığı temizlik firmasında başlayan çalışma serüveni, 16 yaşına kadar çeşitli üretim bantlarında aldığı görevlerle devam eder. Lise yıllarında iyi denilebilecek bir öğrenci olmasa da yine de okulla ve Almancayla arası hep iyidir. Annesi Hadiye Akın'ın yazdırdığı halk oyunları kursu onun hayatında siyasi farkındalık yaratır. Burada çeşitli kavramlarla tanışır:^[9]

Annem tamamen apolitikti ve "Pazar günleri folklor kursları varmış, 14 yaşındaki oğlumu oraya yazdırayım bari" diye düşünmüştü. Birden Sünni, tutucu bir Müslüman olarak kendimi, yaşları 14 ile 20 arasında değişen, ta­mamı solcu olan, Kürt, Alevi, Şii Müslümanların arasında buluverdim. Ale­viliğin ne olduğundan haberim bile yoktu.^[10]

“Bir yerlere ‘ait olmak’ gerektiğine” inanan Akın,^[11] Türk Boys çetesine kabul edilir. Tüm çete üyelerinin gerçek suçlara karışmasıyla Akın, bir başka çeteye, Home Boys’a katılır. Çetelerden ağabeyi Cem Akın sayesinde kurtulan Fatih Akın, bu dönemde sigara ve esrar içmeye başlar.^[9] Liseyi annesinin zoruyla bitirir. Bir metot oyuncusu olmak isteyen Akın, okulun tiyatro kolu aracılıyla Thalia Tiyatrosunun bir gençlik projesi olan Thalia Buluşmaları’na katılır. Çeşitli film ve dizilerde rol alır. 1994 yılında girdiği Hamburg Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Görsel İletişim Bölümünden 2000 yılında mezun olur.^[12] Hamburg Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde eğitim gördüğü sıralarda Wüste Film şirketiyle çalışmaya başlar, 1995’de ilk kısa filmi “Sensin”i yazıp yönetir. Bu filmle Hamburg Uluslararası Kısa Film Festivali’nde izleyici ödülünü kazanır.^[1] Bunu takiben, ikinci kısa metraj filmi ise 1996 yılında Türkiye’de çektiği “Ot”(Getürkt) olur. 17 Mart 1997’de Lünen Sinema Festivali’nde gösterilen film, birincilik ödülünü kazanır. Fatih Akın, 1998 yapımı ilk uzun metraj filmine “Kısa ve Acısız” (Kurz und Schmerzlos) adını verir.^[13]

Fatih Akın, 12 Şubat 2004’te Berlin Film Festivali’ndeki ilk gösterimi yapılan “Duvara Karşı” filmi ile dünya çapında bilinirlik kazandı.^[14] Akın, bu filmle Metin Erksan’ın “Susuz Yaz” filminden tam 40 yıl sonra “Altın Ayı” ödülünü kazanan ikinci Türk yönetmen olarak tarihe geçti.^[1] Mayıs 2005’te Cannes Film Festivali’nde jüri üyesi olarak yer aldı. Ekim 2005’te, öğrenim gördüğü Hamburg Güzel Sanatlar Yüksekokulunda konuk profesör oldu. 20 Temmuz 2006 günü Bremen’de “Yaşamın Kıyısında” filminin çekimlerine başladı. 23 Mayıs 2007’de Cannes’da filmin ilk gösterimi gerçekleştirildi. 4 Nisan 2008’de Aachen’da “Karl Madalyası”nı da kazandı. 15 Şubat 2010’da Fransız kültür bakanı “Sanat ve Edebiyat Şövalyesi Ödülü”nü verdi. Eylül 2010’da Venedik Film Festivali’nde jüri üyeliği yaptı. 4 Ekim 2010’da Christian Wulff tarafından “Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı”nı aldı.^[14]

Filmografi

Filmler
Yıl	Başlık	Olarak				Notlar
		Yönetmen	Senarist	Yapımcı	Oyuncu
1994	Das Ende	Evet				Kısa film
1995	Sensin – Du bist es!	Evet	Evet			Kısa film
1996	Getürkt	Evet	Evet			Kısa film
1998	Kısa ve Acısız	Evet	Evet			Uzun metraj
1999	Black Souls				Evet	Uzun metraj
2000	Temmuz'da	Evet	Evet			Uzun metraj
2001	Wir haben vergessen zurückzukehren	Evet	Evet			Belgesel
2002	Solino	Evet				Uzun metraj
2004	Duvara Karşı	Evet	Evet	Evet		Uzun metraj
	Europäische Visionen (Die alten bösen Lieder)	Evet	Evet	Evet		Uzun metraj
2005	İstanbul Hatırası: Köprüyü Geçmek	Evet	Evet	Evet		Belgesel
	Kebab Connection		Evet			Uzun metraj
2006	Takva			Evet		Uzun metraj
2007	Yaşamın Kıyısında	Evet	Evet	Evet		Uzun metraj
2008	Chiko			Evet		Uzun metraj
	1 1/2 Ritter – Auf der Suche nach der hinreißenden Herzelinde				Evet	Uzun metraj
2009	Aşka Ruhunu Kat	Evet	Evet	Evet		Uzun metraj
	Min Dît			Evet		Uzun metraj
	New York I Love You	Evet	Evet			Uzun metraj
	Der Name Murat Kurnaz (Deutschland 09)	Evet	Evet			Kısa film
2012	Garbage in The Garden of Eden	Evet		Evet		Belgesel
2014	Kesik	Evet	Evet	Evet		Uzun metraj
2016	Tschick	Evet	Evet			Uzun metraj
2017	Paramparça	Evet	Evet	Evet		Uzun metraj
2019	Altın Eldiven	Evet	Evet	Evet		Uzun metraj

Ödüllerinden Bazıları

• 1998: Bavyera Film Ödülleri, En İyi Genç Yönetmen (Kısa ve Acısız)
• 1998: Locarno Film Festivali, Bronz Leopar (Kısa ve Acısız)
• 2004: Berlin Film Festivali, Altın Ayı (Duvara Karşı)
• 2004: Avrupa Film Ödülleri, En İyi Film, İzleyici Ödülü (Duvara Karşı)
• 2007: 44. Altın Portakal Film Festivali, En İyi Yönetmen Ödülü (Yaşamın Kıyısında)
• 2007: Bavyera Film Ödülleri, En İyi Yönetmen (Yaşamın Kıyısında)
• 2007: Avrupa Sineması LUX Ödülü (Yaşamın Kıyısında)
• 2007: Cannes Film Festivali, En İyi Senaryo (Yaşamın Kıyısında)
• 2014: Douglas - Sirk Ödülü^[15]
• 2010: Almanya Federal Cumhuriyeti Liyakat Nişanı^[16]
• 2018: Altın Küre Ödülleri, En İyi Yabancı Dilde Film (Paramparça)