En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları
Güdül
Ankara ilçesi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Remove ads
Güdül, Ankara ilinin kuzey batısında yer alan bir ilçesidir. 2020 yılında Sakin Şehir unvanını almıştır.[2]
Remove ads
Tarihçe
Özetle
Bakış açısı
Güdül ilçesinin tarihi, M.Ö. 3000–3500 yıllarına kadar uzanmaktadır. Kirmir Çayı Vadisi'nde bulunan mağaralarda yapılan arkeolojik incelemeler, bölgede Hitit uygarlığının varlığını ortaya koymaktadır. Hitit Devleti'nin yıkılmasının ardından, yöre merkezi İzmit olan Britinya (Bithynia) Krallığı'nın sınırları içerisine dahil olmuştur. Yapılan araştırma ve incelemelerde Güdül çevresinde tarih öncesi çağlardan beri yerleşildiği anlaşılmıştır. İlçe yakınından geçen Kirmir Çayı boyunca kayalara oyulmuş mağaraların Etiler'e (MÖ 2000) ait olduğu sanılmaktadır. Daha sonra Frigler (MÖ 8. yüzyıl) bu yörede hakimiyet sürmüşlerdir.
İn-Önü denilen bu mevkideki mağaralarda haç işaretlerine rastlanmış, Romalılarca Hristiyanlığın yayılması sırasında buraların mesken edildiği anlaşılmıştır. Daha sonra Bizanslıların yaşadıkları sanılmaktadır.
İlçenin İnözü Vadisi mevkiinde yer alan mağaralarda bulunan haç işaretli sıva kalıntıları, bu alanların Roma Dönemi'nde Hristiyanlar tarafından kullanıldığını göstermektedir. Aynı şekilde, Çağa beldesinde ortaya çıkarılan ve “Çoban Hamamı” olarak bilinen yapı, antik kaynaklara göre Avrupa'dan Kudüs'e uzanan hac yolu üzerinde yer almaktadır. Bu yapının Roma döneminden itibaren termal kaynaklara dayalı olarak bir sağlık merkezi işlevi gördüğü düşünülmektedir.[3]
Güdül ve çevresindeki köylerde bulunan taş eserler, çanak çömlekler, hayvan figürleri ve toprak küpler, bölgenin Bizans İmparatorluğu döneminde de yerleşim amacıyla kullanıldığını göstermektedir.
1071 tarihli Malazgirt Zaferi ile Anadolu'nun kapıları Türklere açılmış, Güdül ve çevresi Anadolu Selçukluları'nın idaresine geçmiştir. İlçe, Anadolu Selçuklu hükümdarlarından I. Mesut'un eniştesi ve Ankara Emiri olan Şehabüldevle Güdül Bey tarafından şimdiki yerinde, tahminen 850 yıl evvel kurulmuş olup, Orta Asya'dan Anadolu'ya ilerleyen 24 Oğuz boylarından birçoğu, bölgeye hakim olmuşlardır. Bu boylardan en önemlisi Kınık, Kayı ve Afşar boylarıdır. Güdül'ün Afşar ve Kayı adlarında iki mahallesi vardır. Ayaş ilçesine bağlı bir nahiye iken 7033 sayılı Kanun ile 1 Eylül 1957 yılından itibaren ilçe olmuştur.[4] En kalabalık aile olan Balcı sülalesi genel olarak Güdül dışında olup (Balgat, Çankaya, Marmaris, İstanbul ve İzmir), en varlıklı aile akdede ailesidir.Ayrıca Tiryaki ailesi önde gelen ailelerinden biridir.
Remove ads
Coğrafi konum
İlçenin yüzölçümü 419 km²dir. Denizden yüksekliği 720 metredir. Karasal iklim tipi görülmektedir. Kışları soğuk yazları ise sıcak olup az yağış almaktadır. İlçe yıllık olarak 506 mm yağış almaktadır. Yağışlar genellikle ilkbahar ve sonbaharda düşmektedir. En yüksek sıcaklık (+30, +35) derece, en düşük sıcaklık (-10, -20) dereceleri arasındadır.
Arazi yapısı oldukça dağlık olan İlçede, az miktarda tarıma elverişli toprağa can veren ve Sakarya Nehri'nin bir kolu olan Kirmir Çayı, Suvari Çayı ve İlhan Çayı geçmektedir.
Güdül ilçesi güneyde Ayaş, kuzeyde Çamlıdere, batıda Beypazarı ve doğuda Kızılcahamam ilçeleri ile komşudur.
İlçenin önemli yükseltileri arasında Köroğlu Dağları ile bağlantılı Güvercinlik Tepesi (1528 m), Kavaklı Dağı (1983 m), Dikmen Tepesi (1151 m) ve Sivri Tepe (1341 m) yer almaktadır.[3]
Ankara'ya 90 km olan Güdül'ün komşuları, 32 km Ayaş, 33 km Beypazarı, 60 km Çamlıdere, 60 km Kızılcahamam ve 93 km Kıbrıscık'tır.
Remove ads
Nüfus
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Mahalleler
Güdül'ün 31 mahallesinin 5'i merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 2.588 kişi (%32,15) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 22 km uzaklıktaki Güneyce'dir. İlçede nüfusu en fazla olan, 955 kişi ile yine Güneyce mahallesidir. Güdül'ün nüfusu 2017 yılında %2,8 azalmıştır.
Remove ads
Yönetim
Belediye başkanları
Turizm
Özetle
Bakış açısı
İlçenin kuzeyinde ve Sorgun Köyü yöresinde bulunan orman alanı ile bu alan içerisinde yer alan gölet doğal zenginliklerdendir. Kirmir Çayı Vadisi'nde kayalara oyulmuş İn-önü mağaraları, Çağa Kasabası'nda bulunan Roma Tümülüsü, Kavaközü Köyü'nde bulunan Samutbali Türbesi ve Tekke mevkiinde Kasım Baba Türbesi ilçenin kültürel zenginlikleri arasındadır. Ayrıca Kamanlar Köyü'nde Şehit Tolga Akpınar Parkı görülmeye değer yerlerindendir. Merkezdeki 20 adet leblebi imalathanesinden Türkiye'nin her yerine leblebi gönderilmektedir.
Güdül ilçesi, tarihi ve doğal zenginlikleriyle çeşitli turizm olanakları sunmaktadır. İlçede bulunan İnözü Vadisi, Hitit, Frig ve Roma dönemlerinde kullanılmış mağaralarıyla dikkat çekmektedir. Vadideki bu mağaralar, tarihî miras açısından önemli birer arkeolojik alan niteliği taşır.
Doğa turizmi açısından ilçede yer alan Kirmir Vadisi, doğa yürüyüşü ve bisiklet turları için uygun koşullara sahiptir. Sorgun Köyü sınırlarında bulunan Sorgun Yaylası ise dağ yürüyüşü, çadırlı kampçılık, günübirlik dinlenme ve sportif olta balıkçılığı gibi etkinlikler için elverişli bir ortam sunmaktadır.
Kirmir Çayı Vadisi içerisinde bulunan Kasım Baba Türbesi ve Samutbaba Türbesi, ilçede inanç turizminin önemli noktaları arasında yer alır. Ayrıca, Güdül ile Dörtdivan ilçeleri sınırlarında yer alan Kavaklı Dağı, Savari Deresi'nin oluşturduğu 10 kilometre uzunluğundaki vadiyi kapsamaktadır. Bu vadi, nesli tehlike altında olan kara akbabanın (Aegypius monachus) üreme alanlarından biridir.
İlçede her yıl Haziran ayında Kiraz Festivali, Temmuz ayında ise Güdül Kapama Şöleni düzenlenmektedir. Bu etkinliklerde yöreye özgü geleneksel yemekler tanıtılmakta, yerel mutfak kültürü katılımcılara sunulmaktadır. Güdül mutfağında öne çıkan lezzetler arasında ocakaşı, göceaşı, mancar, mıhlama, mercimek pilavı, ekşili dolma, güdül kapaması, sübere, sulguç ve keyman gibi yemekler ile höşmerim, şibit ve haside gibi geleneksel tatlılar bulunmaktadır.
Remove ads
Ulaşım
Güdül, başkenti olan Ankara'ya 75 km uzaklıktadır. Hem tarihi zenginlikleri hem de doğal güzellikleri açısından ziyaretçilerini bekleyen sakin bir ilçedir. İlçeye ulaşım seçenekleri arasında toplu taşıma ve karayolu vardır. Güdül'e gitmek isteyen kişilerin sıklıkla kullandığı yöntem karayoludur. Ankara-Beypazarı karayolu üzerinde bulunan Güdül'e yol ayrımından sol tarafa saparak ulaşabilirsiniz. Toplu taşıma seçeneğini kullanmak isterseniz de Ankara büyükşehir belediye otobüsleri Ego (615)hat seferleri ile rahatlıkla ulaşım sağlayabilirsiniz.Otobüsler ulustan hareket etmektedir.[22][23][24]
Remove ads
Galeri
Güdül'de kayalara oyulmuş mağaralar Güdül'den bir yol Geleneksel ev Yerleşim içinden akan bir dere Boş bir geleneksel ev Şehir merkezindeki avlu
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads