Halep Muharebesi (2024)

29 Kasım 2024 tarihinde Suriyeli muhalif grup Hey'etu Tahrîri'ş-Şâm, Askerî Operasyonlar Komutanlığına bağlı Türkiye destekli müttefik gruplarla birlikte Suriye Arap Ordusunun kontrolündeki Halep şehrine girdi.^[18][19][20] Savaş, geniş çaplı bir isyancı saldırısının üçüncü gününde başladı. 2012'de başlayan ve 2016'da Esad yönetiminin isyancıları kentten çıkarmasıyla sona eren bir önceki savaştan^[21] bu yana Halep'te ilk kez çatışmalar yaşandı.^[15][22][23]

Halep Muharebesi (2024)
Suriye İç Savaşı sırasında 2024 Suriyeli muhaliflerin taaruzu'nun parçası
Halep şehri ve çevresindeki savaş haritası   Suriye muhalefeti tarafından kontrol edilmektedir.   Suriye Demokratik Güçleri tarafından kontrol edilmektedir.
Tarih 29 Kasım - Aralık 2024[1] Bölge Halep, Suriye, Suriyeli muhalif güçler şehrin büyük bölümünü ele geçirdiler.[2] Suriye Demokratik Güçleri Şeyh Maksud'un kontrolünü ele geçirdi ve komşu bölgelere doğru ilerledi.[3][4] Sonuç Muhaliflerin kesin zaferi.[5][6] Suriye hükümet güçleri şehirden çekildi[7][8]
Taraflar
Suriye Kurtuluş Hükûmeti Suriye Geçici Hükûmeti	Suriye  Rusya[9][10]  İran  Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi[3][a]
Çatışan birlikler
Askerî Operasyonlar Komutanlığı Hey'etu Tahrîri'ş-Şâm Suriye Millî Ordusu Ulusal Kurtuluş Cephesi Feylak üş-Şam[11] Kuzey Fırtınası Tugayı[11] Nureddin Zengi Hareketi[11] Ecnadu'l Kavkaz[12] Ceyş'ül-Muhacirin vel-Ensar[12]	Suriye Silahlı Kuvvetleri  Suriye Kara Kuvvetleri  Rusya Silahlı Kuvvetleri  Rusya Kara Kuvvetleri  Rusya Hava Kuvvetleri İran Silahlı Kuvvetleri İslam Devrimi Muhafızları Ordusu[13] Suriye Demokratik Güçleri YPG YPJ[14] Şeyh Maksud Kurtuluş Güçleri[14] Eşrefiye Kurtuluş Güçleri[14]
Kayıplar
Düzinelerce isyancı öldürüldü[15]	Düzinelerce asker öldürüldü[8]
22 sivil öldürüldü[16][17]

Halep'teki diğer muharebeler için Halep Muharebesi sayfasına bakınız.

Halep'te veya yakınlarında Suriyeli muhaliflere ait tanklar, 29 Kasım 2024

30 Kasım 2024'te muhalif gruplar, hükûmet yanlısı güçlerin çöküşünün ortasında şehrin büyük bölümünü ele geçirdi.^[24][25]

Arka plan

27 Kasım 2024 tarihinde Hey'etu Tahrîri'ş-Şâm liderliğindeki Suriyeli muhalif gruplar Kuzeybatı Suriye'de hükûmet yanlısı güçlere karşı bir saldırı başlattı. Mart 2020 İdlib ateşkesinden bu yana çatışmanın tarafları arasında bir ilk olan bu saldırı, muhalif güçlerin onlarca köyü hızla ele geçirmesiyle sonuçlandı. Saldırı sırasında isyancıların Halep ve İdlib vilayetlerinde 70 bölgeyi ele geçirdiği ve yaklaşık 10.000 sivilin çatışmalardan kaçarak Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib kırsalına sığındığı bildirildi.^[26][27]

Muharebe

Halep'in düşüşü

29 Kasım 2024'te isyancı güçler Halep'in dış mahallelerine yaklaştı. Ordunun dört T-55 tankını terk ettiği Halsa, er-Raşidin ve Han Tuman'ı ele geçirdiler.^[28]

Öğleden sonra isyancılar iki bomba yüklü araçla çifte intihar saldırısı gerçekleştirdikten sonra şehrin Hamdaniye ve Yeni Halep mahallelerine girdiler.^[22] Günün ikinci yarısında muhalif güçler şehrin beş bölgesini, el-Hamdaniye, Yeni Halep, 3000 Apartmanı, el-Camiliye ve Selahaddin bölgelerini ele geçirdiler. Şehrin merkezi de dahil olmak üzere başka yerlerinde de çatışmalar yaşandığı bildirildi.^[24] Gece yarısı itibarıyla muhalif güçler es-Sukariyye, el-Furkan, el-Edhemiye ve Seyf'ül-Devle bölgelerinin bir kısmını ele geçirmiş ve Halep'in ana meydanının kontrolünü ele geçirdiklerini iddia etmişlerdir.^[29][30][31]

İsyancıların ana mahallelere girmesinden saatler sonra binlerce sivil, çoğu Lazkiye ve Selemiye'ye gitmek üzere ana Hanasır Athriya kavşağından şehri terk etti.^[32]

İsyancı güçler, Halep sakinlerine "güvenliğiniz için" doğuya doğru hareket etmeleri çağrısında bulunan tahliye uyarıları yayınladı.^[33] Suriye devlet medyası, isyancılar tarafından fırlatılan mermilerin Halep Üniversitesindeki öğrenci evlerine isabet ettiğini ve ikisi öğrenci olmak üzere dört kişinin öldüğünü bildirdi.^[34]

İsyancı güçler 30 Kasım 2024'ün erken saatlerinde Halep Kalesi'ni, şehirdeki hükûmet merkezini^[29][35] ve şehrin "yarısından fazlasını" ele geçirdi.^[36] Sabaha karşı isyancı güçler Halep'in büyük bölümünün kontrolünü ele geçirmiş, çok az direnişle karşılaşmış ve hükûmet yanlısı birlikleri es-Sefire'ye doğru geri çekilmeye zorlamıştı.^[25] Hükûmet güçleri ve İranlı milisler Halep'in kuzeydoğusundaki birkaç mahalleyi kontrol altında tutmaya devam ettiler.^[37] Rus güçleri şehir çevresindeki en az üç askeri üssü terk etti.^[38]

Suriyeli isyancılar ve SDG arasında çatışmalar

Kürt liderliğindeki Suriye Demokratik Güçleri, hükûmet yanlısı güçlerin çekilmesinin ardından Halep Uluslararası Havalimanı ve Şeyh Neccar bölgesini işgal etti.^[3] Kürtlerin elindeki Şeyh Maksud mahallesine yapılan saldırı engellendi ve 3 isyancı esir alındı.^[39] Akşam saatlerinde isyancılar Halep Havalimanı'nın kontrolünü çatışma olmaksızın SDG'den aldı.^[40] Rus uçakları tarafından gerçekleştirildiği bildirilen bir hava saldırısında şehirde 16 sivil öldü ve 20 sivil yaralandı.^[17] Şehrin dış mahallelerindeki isyancı takviye güçlerine yönelik diğer iki hava saldırısında ise 20 savaşçı öldü.^[41]

O gün, Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'nin (KDSÖY) Halep'ten 2892 mültecinin Kuzeydoğu Suriye'ye girişini kolaylaştırdığı bildirildi.^[42]

HTŞ, 1 Aralık 2024'te termik santrali, sahra topçu okulunu ve şehrin dış mahallelerindeki askeri akademiyi ele geçirdi. Bu arada Şeyh Neccar sanayi bölgesinde SDG ile SMO arasında çatışmalar meydana geldi. Eş zamanlı olarak SDG, Halep'in kuzey kırsalındaki bölgelerle Halep şehir merkezini birbirine bağlayan yolu kapattı.^[4]

Aynı günün ilerleyen saatlerinde, isyancıların Halep ve Tel Rıf'at'taki hızlı kazanımlarına karşılık olarak KDSÖY genel seferberlik ilan etti.^[43] İsyancılar Halep'teki Kürt güçlerinden silahlarıyla birlikte kuzeydoğuya gitmelerini talep ettiler.^[44]

Yine 1 Aralık'ta Rus Hava Kuvvetlerinin Halep Üniversitesi Hastanesine düzenlediği hava saldırısında 12 kişi öldü, iki gazeteci yaralandı.^[45]

2 Aralık 2024'te isyancılar Şeyh Neccar sanayi bölgesini SDG'den aldı ve Halep'in güneyine doğru ilerleyerek ordunun Halep şehrine giden ana ikmal yolunu kesmek amacıyla Hansir'i ele geçirdiler.^[46]

Tepkiler

• Suriye Arap Cumhuriyeti: Suriye Arap Silahlı Kuvvetleri (SASK) saldırıyı püskürtme sözü verdi ve isyancıları ilerleyişleri hakkında "yanlış bilgi" yaymakla suçladı.^[47] Ancak ordu daha sonra isyancıların kentin "büyük bölümünü" ele geçirdiğini kabul etti ve "düzinelerce" askerinin öldürüldüğünü bildirerek "saldırıyı püskürtmek için savunma hatlarını güçlendirmek" ve "sivillerin ve askerlerin hayatını korumak" amacıyla yeniden konuşlanmak zorunda kaldı. Ayrıca karşı saldırıya hazırlandığı bildirilirken, şehir içindeki isyancı toplantıları hava saldırılarıyla hedef alındı.^[8]
•  Türkiye: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Türkiye'nin Halep'te devam eden çatışmalara müdahil olmadığını yineledi. Fidan ayrıca hükûmetinin sınırında yeni bir göç krizi yaşanmaması için "gerekli tedbirleri" aldığını belirtti.^[48]

Notlar

1. 30 Kasım 2024 tarihinden itibaren