Hipsometri

Hipsometri (Yunanca: ὕψος^[1] hupsos "yükseklik" ve,μέτρον metron)^[2] "ölçü" anlamına gelmektedir ve arazi yüksekliğinin (rakımını) ölçümüdür(ortalama deniz seviyesine göre). Batimetre ise su altı basıncının değişimini ölçmeye yarayan alete denir. Yeryüzünde, yükselmeler pozitif veya negatif yönlü hareketlerle (deniz seviyesinin altında) değerler alabilirler. Kıtalar ve okyanuslar arasındaki karşıtlık nedeniyle çift yönlüdür. Bu güneş sistemi içindeki diğer gezegenlerde, bu bedenler üzerindeki okyanusların eksikliği nedeniyle yükselmeler tipik olarak tek modludurlar.

Dünya'nın Hipsografisi. Dünya'nın, bir zirvesi kıtalar için, diğer zirvesi ise okyanus zeminleri için olmak üzere iki zirvesi vardır.

Hipsometre ile ölçülür. Hipsometrik denklem ile formüle edilmiştir.

Hipsometrik eğri

Ana madde: Hipsometrik eğri

Hipsometrik Eğri gösterimi

Hipsometrik eğri yükselti basamaklarının alansal dağılışı sebebiyle oluşmaktadır. Hipsometrik bir eğri, coğrafi alanda bulunan yüksekliklerin histogramik fonksiyonudur. Manzaralar arasında hipsometrik eğrilerde farklılıklar ortaya çıkmaktadır çünkü peyzajı şekillendiren jeomorfik etkenler farklı olabilmektedir. Ayrıca boyutsal olmayan hipsometrik eğrilerde, bir hidrolog veya jeomorfoloğa havzaların benzerliğini gözlemlemek için yol sağlayabilir.

Hipsometrik eğri bir yerin yükseklik dağılımını gösterir. Hipsometrik eğrilerin içeriğinde alan ve yükseklik, toplam alan ve toplam yüksekliğin bir fonksiyonu olarak hesaplanmaktadır. Hipsometrik integral, hipsometrik eğrinin şeklinin bir özet ölçüsüdür. Bu konuyla ilgili yazıda Arthur Strahler, farklı hipsometrik ilişkilere uyacak üç kural içeren bir hipsometrik eğri kuralı önerdi.^[3]

${\displaystyle y=\left[{\frac {d-x}{x}}\cdot {\frac {a}{d-a}}\right]^{z}}$

Burada gözüktüğü üzere A, d,z denklemlerdir . İki boyutlu peyzaj modellerini sonraki araştırmalarda kullanarak, genel uygulanabilirliği ve hipsometrik eğrinin ölçeğe bağlı olarak başa çıkma kabiliyetini sorgulamaktadır.^[4]

Hipsometrik İntegralin formülü

Hipsometrik integral, hipsometrik eğrinin altında kalan toplam alan olmakla birlikte, hipsometrik eğrinin karakterize etmeyi sağlayan bir yöntemdir. Hipsometrik integral, ortalama ve minimum yükseklik arasındaki farkın, maksimum ve minimum yükseklik arasındaki farka oranlanmasıyla elde edilmektedir.^[5][6]