Hälsingland

Helsingia adıyla da anılan Hälsingland, İsveç'in merkezinde yer alan tarihi bir bölge veya landskaptır.^[1] Gästrikland, Dalarna, Härjedalen, Medelpad ve Botniya Körfezi ile komşudur. Norrland topraklarının bir parçasıdır.

Hälsingland
Tarihi bölge
Arma
Ülke	İsveç
İller	Gävleborg Jämtland
Yüzölçümü
• Toplam	14.264 km²
• Yoğunluk	9,1/km²
Zaman dilimi	UTC+1 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+2 (OAYS)

Madeleine şu anda Gästrikland ile birlikte Hälsingland'ın düşesidir.^[2]

Yönetim

İsveç'in bölgeleri idari veya siyasi bir amaca hizmet etmemekle birlikte tarihi ve kültürel varlıklardır. Hälsingland örneğinde il, län (‘idari il’) Gävleborg İlinin kuzey kısmını oluşturmaktadır. İlin küçük bölümleri Jämtland İli ve Västernorrland İlinde yer almaktadır.

Arma

Arma 1560 yılında Kral I. Gustav döneminde verilmiştir. O dönemde Hälsingland büyük ölçekli keçi yetiştiriciliği ile biliniyordu ve armalarda hanedan sağına bakan ayakta duran bir keçi tasvir ediliyordu.

Coğrafya

Arazi çoğunlukla tepelik ve kayalıktır, kıyıya doğru eğimlidir. Kuzey kesiminde en yüksek rakım 530 metre, batı kesiminde ise 671 metredir. Arazi alanının yaklaşık %85'i ormanlarla kaplıdır ve kereste endüstrisi tarihsel olarak ana gelir kaynağı olmuştur. Başta Ljusnan Nehri olmak üzere nehir sistemleri çevresindeki bazı alanlar dışında toprak çoraktır. Geniş alanlar kayalık ve bataklıklardan oluşmaktadır ve tarım için uygun değildir.

Kayda değer bir jeolojik özellik, sular altında kalan meteorik çarpma kraterlerinden oluşan Dellen göl sistemidir. Dellenit adını verdiği volkanik andezit kayasının İsveç'teki tek oluşumudur.

Tarihçe

Hälsingland halkından en erken 9. veya 10. yüzyıla ait Eski İngilizce şiiri Widsith'te bahsedilmiş olabilir; burada Hælsings adlı bir halktan bahsedilmektedir. Halktan ilk kez kesin olarak bahseden Adam von Bremen, 1070 yılı civarında Leidang nakliye filosuna atıfta bulunmuştur.

Ortaçağda "Helsingler", Uppland'ın kuzeyindeki tüm kıyı bölgesinin İsveççe konuşan sakinleriydi ve bu oldukça kesin olmayan bir tanımlamaydı. Uppland'ın ilk eyalet yasasında, kuzey Uppland ile Hälsingland arasındaki sınır Ödmården ormanıydı.

Bir teoriye göre, Helsingå nehrinin ve Finlandiya'nın başkenti Helsingfors'un (daha sonra Helsinki) adı 13. yüzyılda Hälsingland'dan gelen yerleşimciler tarafından verilmiştir. Bu teoriyle ilgili sorun, Finlandiya İsveççesi Uusimaa (Nyland) lehçelerinin Hälsingland değil Uppland lehçeleriyle ilişkili olmasıdır.

Hälsingland'daki en eski şehir 1582 yılında kiralanan Hudiksvall'dir. Daha sonra 1620 yılında Söderhamn kurulmuştur. 1942'de Hälsingland üçüncü şehri olan Bollnäs'a kavuştu ve bu şehir 1971'de İsveç'te şehir statüsü kaldırıldığı için (Hälsingland'daki) son şehir olacaktı.

Kültür

Lehçe

Yerel lehçe Hälsingemål veya Hälsingska olarak bilinir ancak resmi bir dilsel tanınırlığı yoktur.

Halk mimarisi

Hälsingland'deki Bezemeli Çiftlik Evleri - "Hälsingegårdar"- UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almaktadır. İki hatta üç kat yüksekliğindeki çiftlik evleri zenginlik ve bağımsızlık göstergesi olarak inşa edilmiş olup, aristokrat modasını geleneksel malzeme ve tekniklerle birleştiren iç mekanlarının dekorasyonunda büyük bir yaratıcılık kullanılmıştır.

Spor

Hälsingland'da şu anda İsveç Bandy'sinin en üst kademesi olan Elitserien'de 4 kulüp bulunmaktadır.^[3]

İlde futbol Hälsinglands Fotbollförbund tarafından yönetilmektedir.