Kuzey Anadolu Fay Hattı

Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF), dünyanın en hızlı hareket eden ve en aktif sağ-yanal atımlı faylarından biridir.

Türkiye'nin çoğunu kapsayan Kuzey Anadolu fayı ve komşu faylar

KAF sistemi, Anadolu Levhası'nın, güneyde Arap Levhası (yılda 25 mm'leri bulan hızlı sıkıştırma hareketi ile) ve kuzeyde (neredeyse hiç hareket etmeyen) Avrasya Levhası'nın arasında kalması ve bu sebeple batıya doğru açılma şeklinde hızla hareket etmesi sebebiyle yüksek sismik aktivite göstermektedir.

KAF, 1100 km uzunluğunda sağ yönlü ve doğrultu atımlı aktif fay hattıdır. Yaklaşık olarak Van Gölü'nden Saros Körfezi'ne kadar tüm kuzey Anadolu'yu keser. Tek bir faydan oluşmaz, pek çok parçadan oluşan fay zonudur. Fay hattında, parçalanmış-ezilmiş kayaçlar, soğuk ve sıcak su kaynakları, gölcükler, traverten oluşumları, genç volkan konilerine rastlanır.^[1]

Fayın bazı kısımları depremler sırasında 0,5-1,5 m düşey, 1,5-4,3 m yatay atımlar yapmıştır. Genç Kuvaterner zamanından itibaren 800–1000 m yatay atım yaptığı ötelenen genç vadi yataklarından tespit edilmiştir.^[1]

Kuzey Anadolu Fayı birçok yönden Kaliforniya'daki San Andreas Fayı'na benzer. Her ikisi de benzer uzunluklara ve kayma hızlarına sahip kıtasal dönüşümlerdir. İstanbul yakınındaki Marmara Denizi, Kaliforniya'daki Salton Çukuru'na benzer bir genişleme havzasıdır. Burada doğrultu atımlı sistemdeki serbest bükülme, bir çek-ayır havzası oluşturur.

Kuzey Anadolu Fay hattı üzerinde oluşan önemli depremler

1939

1929

1942

1943

1944

1951

1957

1966

1967

1992

1999

1999

2000

2022

2025

Ankara

İstanbul

Kuzey Anadolu Fay Sistemi üzerinde 1900'den bu yana gerçekleşen önemli depremler

Kuzey Anadolu Fay Hattı ve 20.yy 'da yol açtığı depremler

Deprem	Moment magnitüd	Şiddet	Sonuçları
1929 Suşehri, Sivas	6,1[2]	VIII[2]	64 ölü, 72+ yaralı
1939 Erzincan	7,9[2]	IX[2]	32.700+ ölü, 100,000+ yaralı
1942 Niksar–Erbaa	7,0[2]	IX[2]	~3.000 ölü
1943 Tosya–Ladik	7,2[2]	IX-X[2]	2.824 ölü
1944 Bolu–Gerede	7,2[2]	IX-X[2]	3.959 ölü
1951 Kurşunlu	6,9[2]	IX[2]	50 ölü, 3.354 yaralı
1957 Abant	7,1[2]	IX[2]	52 ölü
1966 Varto	6,9[2]	IX[2]	2.394 ölü, 1.489 yaralı
1967 Mudurnu	6,8[2]	IX[2]	86 ölü, 332 yaralı
1992 Erzincan	6,8[2]	VIII[2]	498+ ölü, 2.000+ yaralı
1999 Gölcük	7,8 [3]	X [3]	17.118+ ölü, 43.953+ yaralı
1999 Düzce	7,5 [3]	IX [3]	845+ ölü, 4.948 yaralı
2000 Çankırı-Orta	6,0[4]	VII	3 ölü, 81 yaralı
2019 İstanbul -Silivri	5.8[kaynak belirtilmeli]	VI	1 ölü, 43 yaralı
2022 Düzce	6,0[2]	VII	2 ölü, 80 yaralı
2025 İstanbul–Silivri	6.2[5]	VII	236 yaralı

Dış bağlantılar

• Kuzey Anadolu Fayı'nın Keşfi
• Yenilenmiş diri fay hatları 13 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.