En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları
Kuzey Şyung-nu
Hunlar'ın bölünmesinden sonra Panu tarafından kurulan devlet Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Remove ads
Kuzey Şyung-nu (Çince: 北匈奴; pinyin: běi xiōng nú), Ho-han-ye yönetimindeki Doğu Şyung-nu'nun tekrar parçalanmasından sonra kuzeyindeki topraklarını idare eden devlettir.
Şyung-nu, MÖ 46 yılında Ho-han-ye ve Çi-Çi kardeşler arasında Doğu Şyung-nu ve Batı Şyung-nu olmak üzere ikiye ayrıldı. Batı Şyung-nu'yu sadece Çi-Çi ve Doğu Şyung-nu'yu da Ho-han-ye'nin soyundan gelenler yönetti.
Ho-han-ye'nin ölümünden sonra Doğu Şyung-nu'da il başta Panu şanyü oldu. Fakat yeğeni Pi buna itiraz ederek taht kavgası başlattı. MS 48 yılında Doğu Şyung-nu, Kuzey Şyung-nu ve Güney Şyung-nu olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Kuzey Şyung-nu'yu Panu, Güney Şyung-nu'yu da Pi yönetmeye başlamıştır.[1]
Çin'e yakın bölgede bulunan Güney Şyung-nu, Çin üstünlüğünü kabul ettiği halde Baykal Gölü ve çevresinde Kuzey Şyung-nu bağımsız kalmayı tercih etmişti. Ancak Çinliler Güney Şyung-nu'yu kışkırtarak Kuzey Şyung-nu'yu da yıprattılar. Sonucunda güneyden gelen Güney Şyung-nu'nun hücumları ile kuzeyden gelen Türk kavimlerinden Tiele'nin akınları arasında sıkıştırılıp batıya kaymıştır. Daha sonra bölgeye hakim olan Siyenpiler tarafından daha batıya itilmiştir. Bu nedenden ötürü Avrupa Hun İmpatorluğu'nu kuran kavmin Kuzey Şyung-nular olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle bu devlete Türk literatüründe Batı Hun İmparatorluğu da denir.
Remove ads
Literatürde Meydana Gelen Karışıklık
Türk tarih literatüründe üç tane Batı Hun İmparatorluğu ismine rastlanmaktadır:
- 16 Büyük Türk devleti içerisinde sayılan Batı Hun İmparatorluğu; Panu'nun yönettiği Kuzey Şyung-nu (Kuzey Hun) devletidir.
- Asıl Batı Hun İmparatorluğu; Çi-Çi'nin yönettiği ve Batı Türkistan'ı kapsayan Batı Hun Devleti'dir.
- Avrupa'daki Hun İmparatorluğu da Batı Hun İmparatorluğu (Avrupa kıtasının batıda olduğu kastedilerek) olarak bazı kaynaklarda ifade edilmektedir.
Remove ads
Şanyularının Listesi
Şyung-nu Soyağacı
| Şyung-nu'lar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Büyük Hun İmparatorluğu (Şyung-nu) (Toman, Maotun) (MÖ 220 - MÖ 58) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Batı Şyung-nu (Çi-Çi) (MÖ 56 - MÖ 36) | Doğu Şyung-nu (Ho-han-ye) (MÖ 58 - MS 48) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kuzey Şyung-nu (Panu) (MS 48 - 156) | Güney Şyung-nu (Pi) (MS 48 - 216) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Avrupa Hun İmparatorluğu (375 - 469) (tartışmalı) | Ak Hun İmparatorluğu (440 - 567) (tartışmalı) | Beş Hu On Altı Krallık (309 - 439) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Remove ads
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads