Lenfositopeni

Lenfositopeni, kanda bulunan lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerinin normalden daha düşük seviyede olması durumudur. Lenfositler, bağışıklık sistemimizde önemli roller oynayan hücrelerdir. Bu duruma aynı zamanda lenfopeni de denir.^[1] Bunun zıttı ise, lenfositlerin aşırı derecede yüksek olduğu lenfositozdur.

Lenfositopeni
Diğer adlar	Lenfopeni (Kanda lenfosit sayısının düşüklüğü)
Uzmanlık	Hematoloji, immünoloji

Lenfositopeni, tüm kan hücrelerinin sayısının azaldığı bir durum olan pansitopeni içinde de görülebilir.

Sınıflandırma

Bazı durumlarda, lenfositopeni, hangi tür lenfositlerin azaldığına göre daha ayrıntılı sınıflandırılabilir. Eğer üç tür lenfosit de azalmışsa, terim bu şekilde kullanılır.

• T lenfositopenisinde, T lenfositleri çok azdır, diğer lenfositlerin sayısı ise normaldir. Bu durum, bağışıklık sisteminin zayıflaması anlamına gelir. Genellikle HIV enfeksiyonu (sonucunda AIDS oluşur) nedeniyle ortaya çıkar, ancak nadir görülen idiyopatik CD4+ lenfositopeni (ICL) de olabilir. Bu durumda, bilinen bir bağışıklık yetmezliği olmadan CD4+ T hücre sayısı 300 hücre/μL'nin altına düşer.^[2]
• B lenfositopenisinde, B lenfositleri çok azdır, diğer lenfositlerin sayısı ise muhtemelen normaldir. Bu durum, bağışıklık sisteminin zayıflaması anlamına gelir ve genellikle bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar nedeniyle ortaya çıkar.^{[kaynak belirtilmeli]}
• NK lenfositopenisinde, doğal öldürücü hücreler çok azdır, diğer lenfositlerin sayısı ise normaldir. Bu durum çok nadir görülür.^{[kaynak belirtilmeli]}

Nedenler

Geçici lenfositopeninin en yaygın nedeni, soğuk algınlığı gibi yakın zamanda geçirilen bir enfeksiyondur.^{[kaynak belirtilmeli]}

Lenfositopeni, idiyopatik CD4+ lenfositopeni dışında, kortikosteroid kullanımı, HIV ve diğer viral, bakteriyel ve fungal enfeksiyonlar, malnütrisyon, sistemik lupus eritematozus,^[3] şiddetli stres,^[4] yoğun veya uzun süreli fiziksel egzersiz (kortizol salınımı nedeniyle),^[5] romatoid artrit, sarkoidoz,^[6] multipl skleroz,^[7] ve diğer tıbbi tedavilerden kaynaklanan durumlarla ilişkilidir.

Lenfositopeni, birçok kemoterapi türünün, özellikle sitotoksik ajanlar veya bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlarla tedavinin sık görülen geçici bir sonucudur. Lösemi veya ileri evre Hodgkin hastalığı gibi kemik iliğini etkileyen bazı kanser türleri de lenfositopeniye neden olabilir.^[8][9]

Başka bir neden, Influenza A virüs alt tipi H1N1 (ve diğer Influenza A virüsü alt tipleri) ile enfeksiyondur ve genellikle monositlerin artışı ile ilişkilidir;^[10] H1N1, İspanyol gribi, 2009 grip pandemisi ve 2016'da Brezilya'daki grip salgınından sorumluydu.^[11] SARS hastalığı da lenfositopeniye neden olmuştur.^[12] Ocak 2020'de Wuhan, Çin'de doğrulanmış COVID-19 vakalarında, hastaneye yatış sırasında hastaların %83,2'sinde lenfositopeni tespit edilmiştir.^[13]

Büyük dozlarda radyasyon almak, örneğin nükleer kazalar veya tıbbi tüm vücut radyasyonu gibi durumlar, lenfositopeniye yol açabilir.^[14]

Tanı

Lenfositopeni, tam kan sayımında lenfosit sayısının yaşa göre normal kabul edilen aralığın altında olduğunun görülmesiyle teşhis edilir (örneğin, yetişkinlerde bu sayı 0.9 x 10⁹/L'nin altında olmalıdır).^{[kaynak belirtilmeli]}

Prognoz

Enfeksiyonların yol açtığı lenfositopeni, enfeksiyon geçtikten sonra genellikle kendiliğinden düzelir. İdyopatik CD4+ lenfositopenisi olan hastalar, ya sürekli düşük ama stabil CD4+ hücre sayısına sahip olabilirler ya da sürekli düşen CD4+ hücre sayısına sahip olabilirler; bu son durum ölümcüldür.^{[kaynak belirtilmeli]}

Diğer hayvanlar

Kedi lösemi virüsü ve kedi immün yetmezlik virüsü gibi retroviral enfeksiyonların neden olduğu lenfositopeni, lenfosit T-hücresi bağışıklık modülatörü ile tedavi edilir.^[15]