En İyi Sorular
Zaman Çizelgesi
Sohbet
Bakış Açıları
Muhammed Mirza Anzor
Çerkes komutan ve Kafkasya İmamlığı'nın naibi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Remove ads
Muhammad-Mirza Anzor (Kabardeyce: Андзор Мухьэмэд-Мырзэ), Kabardey askeri ve politik liderlerinden ve Kafkasya İmamlığı'nın naiplerinden biri. Kabardey soylu ailelerinden Anzor'lardan olup, Çerkes ve Çeçen kuvvetlerinin Rusya'nın yayılımcı politikasına karşı birleşmesine büyük rol oynadı.[1][2]
Remove ads
Biyografi
Özetle
Bakış açısı
İlk yılları ve arkaplanı
1804'te Kabarda'nın Anzorey köyünde doğdu. Anzor ailesi Terek ve Uruk nehirlerinin birleştiği bölgede büyük nüfuz sahibi olan önemli bir aileydi. Rusya'nın Kabarda'yı işgali sırasında 1822’de rehin (amanat) alındı. 1840’lara gelindiğinde, Rus ordusunda teğmen rütbesine kadar yükselerek Kabardey mahkemesinde görev yaptı ve Rus Çarına gönderilen delegasyonlarda yer aldı.[3]
Rus yönetimiyle olan resmi bağlarına rağmen Muhammed, Rusların işgalci politikasına karşı çıktı ve İmam Şamil'in öncülük ettiği direniş hareketiyle özdeşleşti.[4]
İmamlığa katılışı
Nisan 1846'da Muhammed, 37 Kabardey prensiyle ve soylusuyla ve büyük bir köylü grubuyla Kafkasya İmamlığı'nı yöneten İmam Şamil'in güçlerine katıldı. Onun saf değiştirmesi, Kabardey elitlerinin Rus yönetiminden duyduğu hoşnutsuzluğu gösteren bir dönüm noktası oldu. Muhammed Mirza ve beraberindekiler Çeçenistan'a geçerek Şamil’in kuvvetlerine katıldılar.[5]
22 Ağustos 1846'da Muhammed Mirza, Küçük Çeçenistan'ın Gehi bölgesine naip olarak atandı ve yaklaşık yüz kişilik Çerkes muhacirlerin lideri oldu. Bu atama, Şamil’in ona askeri ve idari yetkinliği konusunda duyduğu güvenin bir göstergesiydi.[6]
Kafkas Savaşı'nda rolü
Muhammed'in naiblik dönemi, Kafkas Savaşı'nın en çetin dönemlerinden biriydi. Rus kuvvetleri saldırılarını yoğunlaştırarak dağ topluluklarını izole etti ve ikmal ile takviye hatlarını kesmek için istihkam hatları inşa etti. Bu zorluklara rağmen Muhammed, özellikle Arştkoy ve Gehi bölgelerinde, köylerin savunulduğu sert muharebelere öncülük etti.[7]
Mart 1849'da İmam Şamil, onu Küçük Çeçenya'nın müdiri konumuna yükseltti. Liderliği altında Çerkes ve Çeçen savaşçılar büyük akınlar düzenledi, özellikle Sunja hattı boyunca Rus tahkimatlarını defalarca aşarak ağır kayıplar verdirdi.[8]
Ölümü
15 Haziran 1851'de Tümgeneral Nikolay Sleptsov komutasındaki bir birliğe karşı Nurikoyevskaya Polyana yakınlarında yapılan bir muharebede Muhammed ağır yaralandı. Dört gün sonra, 19 Haziran 1851'de aldığı yaralardan dolayı öldü. Onun ölümü, Kafkas direnişi için önemli bir liderin kaybı olarak görüldü.[9]
Remove ads
Miras
Anzor, Kabardey direnişinin önemli figürlerinden biri olarak kabul edilmekte olup, Kuzey Kafkasya halklarının imparatorluk genişlemesine karşı yürüttüğü mücadeledeki iş birliğinin bir örneği olarak değerlendirilmektedir. Kendi bölgesinin siyasi ve askeri egemenliğini koruma çabaları ile Kafkasya İmamlığı'na verdiği destek, Kafkas Savaşı tarihindeki önemli olaylar arasında yer almaktadır.[10]
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads