Pota

Başlığın diğer anlamları için Pota (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Bir pota, metallerin veya diğer maddelerin eritilebileceği veya çok yüksek sıcaklıklara maruz bırakılabileceği bir kaptır.^[1][2] Potalar tarihsel olarak kilden yapılmış olsalar da, içeriğini eritecek veya başka şekilde değiştirecek kadar yüksek sıcaklıklara dayanabilen herhangi bir malzemeden (seramik, porselen, aluminyum oksit, zirkonyum dioksit, grafit, cam veya metal (nikel, platin, vb.)) yapılabilirler.

Czochralski yöntemiyle silikon külçelerinin üretiminde kullanılan modern bir pota.

Etimoloji

Farsça پوته romanize: pōta "hazne, kazan, metal eritme kabı" sözcüğünden dilimize geçmiştir. Farsça sözcük ise Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen pōtak sözcüğünden dönüşmüştür.^[3]

Varyantlar

Eritme potası

Laboratuvarda, alev üzerinde kil üçgen şeklinde ısıtılabilmeleri için tipik olarak konik tabanlı potalar kullanılır. Porselen potalar genellikle sadece bir kez kullanılır. Porselenin yanı sıra, nikel , platin ve kuvars camı potalar için en yaygın kullanılan malzemelerdir. Platin potalar, etkilenmeden çok yüksek sıcaklıklarda kullanılabilir. Bununla birlikte, diğer bazı numune malzemeleri çatlamaya veya kimyasal saldırıya karşı hassastır. Kuvars cam potalar termal şoka karşı son derece dayanıklıdır ve hasar görmeden kızgın halde soğuk suya daldırılarak soğutulabilir. Buharlaşmayı önlemek ve iç kısmın soğumasını engellemek için genellikle bir kapak kullanılır.

Pota altlığı, potaların yerleştirildiği alçak kenarlı porselen bir kaptır. Pota altlığı, potanın taşması veya kırılması durumunda fırınların kirlenmesini önler.

Özel bir durum, katı numuneleri gaz akımında ısıtmak için kullanılan Rose potasıdır. Delikli bir kapakla örtülüdür ve bu kapağın açıklığından açılı bir porselen tüp gazın verilmesini sağlar.^[4]

Ayrıca bakınız

• Döküm
• Dökümhane
• Kireç ocağı