Spitamenes

Spitamenes (Eski Farsça Spitamana; Yunanca Σπιταμένης ; MÖ 370 - MÖ 328) bir Soğdyalı savaş ağası^[1][2] ve MÖ 329'da Makedonya Kralı Büyük İskender'e karşı Soğdya ve Baktriya'daki ayaklanmanın lideridir. Modern tarihçiler tarafından İskender'in en inatçı düşmanlarından biri olarak kabul edilir.^[3]

Spitamenes
Doğum	MÖ 370
Ölüm	MÖ 328 (y. 42)
Çatışma/savaşları	Büyük İskender'in seferleri
Çocukları	Apama

Hayatı

Spitamenes, Bessus'un müttefikidir.^[4][5] MÖ 329'da Bessus, doğu satraplıklarında bir isyan başlattı ve aynı yıl müttefikleri onu desteklemek konusunda kararsız kalmaya başladı.^[6] İskender ordusuyla Drapsaca'ya gitti, Bessus'u kuşattı ve onu kaçmaya zorladı. Bessus daha sonra Spitamenes tarafından iktidardan uzaklaştırıldı ve onu yakalamak için Ptolemaios gönderildi.^{[7][8][9][10]}

İskender, Seyhun Nehri üzerinde yeni İskenderiye Eschate şehrini kurarken, Spitamenes'in Soğdya'yı kendisine karşı kışkırttığı ve Markanda'daki Makedonya garnizonunu kuşattığı haberi geldi. O sırada Spitamenes'e karşı bir orduyu bizzat yönetmek için çok meşgul olan İskender, Farnukes komutasında bir ordu gönderdi ve bu ordu en az 2.000^[5] piyade ve 300 süvari^[11] kaybıyla anında yok edildi.

Ayaklanma artık ordusu için doğrudan bir tehdit oluşturuyordu ve İskender Markanda'yı kurtarmak için kişisel olarak harekete geçti, ancak Spitamenes'in Sogdiana'dan ayrıldığını ve Baktriya'ya saldırdığını öğrendi; Baktriya satrapı II. Artabazos (MÖ 328) tarafından büyük zorluklarla geri püskürtüldü.

MÖ 328 yılının Aralık ayında, Spitamenes'in Gabai Muharebesi'nde İskender'in generali Koenus tarafından yenilmesiyle dönüm noktası yaşandı. Spitamenes, bazı hain göçebe kabile liderleri tarafından öldürüldü ve başı İskender'e gönderilerek barış istendi.

Spitamenes'in Apama adındaki kızı, İskender'in en önemli generallerinden biri ve daha sonra bir Diadohoi olacak olan I. Seleukos (MÖ Şubat 324) ile evlenmiştir. Çiftin, gelecekte Seleukos İmparatorluğu'nun hükümdarı olacak I. Antiohos adında bir oğulları olmuştur.^[12][13] Onun şerefine birkaç kasabaya Apamea adı verilmiştir.