Turkuaz

Başlığın diğer anlamları için Turkuaz (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Turkuaz, türkuvaz veya firuze; hidratlı bir bakır alüminyum fosfat olan, opak, mavi-yeşil renkte bir mineral. Kimyasal formülü CuAl₆(PO₄)₄(OH)₈·4H₂O'dur. Kaliteli olanları nadir ve değerli olup, benzersiz rengi nedeniyle binlerce yıl boyunca değerli taş veya mücevherat olarak işlem görmüştür. Diğer opak mücevherlerin çoğu gibi turkuazın değeri de imitasyonlar ve sentetik ürünlerin pazara girmesiyle düşmüştür.

Turkuaz
Genel olarak
Kategori	Mineral
Kimyasal förmülü	CuAl6(PO4)4(OH)8•5H2O
Özellikleri
Renk	Mavi, Mavi-yeşil, yeşil
Kristal biçimi	masif, tanesel, kriptokristalin
Kristal sistemi	triklinik
Dilinimi	{001} mükemmel, {010} iyi
Kırılışı	konkoidal
Sertliği	5 - 6
Parlaklığı	camsı, mumsu
Kırılma indisi	1,61 bis 1,65 (DR + 0,040)
Çizgi rengi	Beyaz ya da yeşilimsi
Özgül ağırlığı	2,6 - 2,9
Lösbarkeit	lösbar in erhitzter Salzsäure

İsim

"Turkuaz" kelimesi "Türk" anlamına gelen Fransızca turquois kelimesinden gelir, zira turkuaz minerali Avrupa'ya ilk kez Osmanlı İmparatorluğu aracılığıyla getirilmiştir.^{[1][2][3][4][5]} Ancak Etymonline'a göre kelimenin İngilizcedeki kökeni 14. yüzyıldaki turkeis kelimesine kadar uzanmaktadır. Yine "Türk" anlamına gelen bu kelimenin yerini 1560'lı yıllarda Fransızca kökenli turqueise almıştır. Aynı kaynağa göre turkuaz Avrupa'ya ilk kez Türkistan'tan veya başka bir Türk devletinden getirilmiştir.^[6]

Ayrıca bakınız

• Turkuaz (renk)