Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı

Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı ya da Tıpta Uzmanlık Sınavı (kısaca TUS), Türkiye'de tıp fakültesi mezunlarının uzmanlık eğitimi için gereken branş seçme sınavıdır. Sınava ayrıca veteriner, eczacılık, kimya, biyoloji veya tıbbi biyolojik bilimler fakültelerinden mezun olanlar da başvurabilir.^[1]

Her yıl Mart ve Eylül aylarında olmak üzere 2 kez yapılır ve TUS taban puanları ÖSYM tarafından açıklanır.^[2] 2012 öncesinde TUS yalnızca Ankara'da yapılmaktaydı ardından ÖSYM tarafından Ankara, İstanbul ve İzmir'de yapılmaya başlandı. 2022 itibarıyla sınav merkezi sayısı 14'e çıkarıldı. Yayınlanan son kılavuza göre artık TUS Adana, Ankara, Antalya, Bursa, Diyarbakır, Erzurum, İstanbul, İzmir, Kayseri, Konya, Malatya, Samsun, Trabzon, Van şehirlerinde yapılmaktadır.^[3][4]

Sınav, "tıbbî yabancı dil sınavı" ve "bilim sınavı" olmak üzere iki basamaktan oluşmaktadır. İlk basamak olan yabancı dil sınavının amacı, bilim sınavına girmeye hak kazanacak adayların belirlenmesidir. "Bilim sınavı" olarak adlandırılan ikinci basamak sınavın amacı ise, bu sınav sonucuna göre tıpta uzmanlık eğitimine kabul edilecek adayların belirlenmesi ve tercihlerine göre mevcut kontenjanlara yerleştirilmeleridir.

Yabancı Dil Sınavı

Bu sınavdan en az 50 puan alanlar ancak bilim sınavına girmeye hak kazanırlar. Sınavda 20 metin bulunmakta olup her metinle ilgili 5 tane soru bulunmaktadır. Toplam 100 sorudan oluşan bir sınavdır. Yabancı dil sınavında alınan puan, sınavda yapılan doğru sayısıdır. Yanlış sayısı net alınan puanı etkilememektedir, dolayısıyla sadece en az 50 doğru yanıt yeterlidir. Önceki iki yıl içinde yapılan yabancı dil sınavlarına katılıp bu sınavların en az birinde 50 ve üstü puan alanlar isteklerini bildirmeleri halinde yabancı dil sınavından muaf tutululurlar. Ayrıca 2009 yılında yayımlanan yeni yönetmeliğe göre ÜDS veya KPDS'den alınacak 50 puan da muafiyet sağlamaktaydı.^[5]

1 Temmuz 2011 tarihinde yayınlanan Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik uyarınca mesleki yabancı dil sınavı 2011-TUS sonbahar döneminde son kez uygulanmıştır. Bu tarihten sonraki sınavlarda ise ÜDS veya KPDS puanı geçerli olmaktaydı.^[6] 2013 yılından itibaren ÜDS KPDS vb. sınavlar kaldırıldı, yabancı dil seviye belirleme sınavı (YDS), YÖKDİL ve TIPDİL yapılmaya başlandı.^[7][8] Bu sınavdan başarılı olan adaylar 5 yıl süreyle sınavdan muaf olmaktadır.

Bilim Sınavı

2009'da yapılan düzenlemeyle sınava sadece tıp fakültesi mezunları girebilmekteydi. Sınavda Temel Tıp Bilimleri Testi-1 (TTBT-1) ve Klinik Tıp Bilimleri Testi (KTBT) olmak üzere iki testten oluşmaktadır. Ancak açılan davanın sonuçlanması sonucu tekrar sınava tıp fakültesi dışı adaylar da girebilmektedir, ancak bu adaylara açılan kadro sayısı son derece azdır. Bu adaylar sınavda KTBT kitapçığı yerine TTBT-2 kitapçığı almaktalar. TTBT-1 anatomi, histoloji-embriyoloji, fizyoloji, tıbbi biyokimya, tıbbi mikrobiyoloji, tıbbi patoloji ve tıbbi farmakoloji gibi alanlara ilişkin sorulardan, KTBT ise dahiliye ve cerrahi gruplarına dahil alanlar ile pediatri ve kadın hastalıkları ve doğum gibi alanlara ilişkin sorulardan oluşmaktadır.

Tıp fakültesi mezunları için Temel Tıp Bilimleri Testi'nde 100 soru, Klinik Tıp Bilimleri Testi'nde 100 soru toplam 200 soru bulunmaktadır. Sınav iki aşamalı yapılmakta sabah oturumunda Temel Tıp Bilimleri Testi yapılmaktadır. Süresi 135 dakikadır. Öğleden sonraki oturumda Klinik Tıp Bilimleri Testi yapılmakta ve bunun da süresi 135 dakikadır. Toplam sınav süresi 4,5 saattir.^[9]

Temel Tıp Bilimleri Testi	Alanlar	Soru Sayısı	Yüzdesi
	Anatomi	13	13
	Histoloji ve Embriyoloji	7	7
	Fizyoloji	8	8
	Tıbbi Biyokimya	18	18
	Tıbbi Mikrobiyoloji	18	18
	Tıbbi Patoloji	18	18
	Tıbbi Farmakoloji	18	18
Toplam		100	100

Klinik Tıp Bilimleri Testi	Alanlar	Soru Sayısı	Yüzdesi
	Dahiliye Grubu	35	35
	Pediatri	25	25
	Cerrahi Grubu	35	30
	Kadın Hastalıkları ve Doğum	10	10
Toplam		100	100

Tıp fakültesi dışı mezunlar KTBT soruları yerine TTBT-2 sorularını cevaplamaktadırlar. Soru sayıları ve süreler aynıdır.

Adaylar tercihlerine göre tıp fakülteleri, Sağlık Bakanlığı'na bağlı eğitim ve araştırma hastaneleri veya Adli Tıp Kurumu'nda uzmanlık eğitimlerini alabilirler.

TUS Puan Hesaplama

Çoktan seçmeli sorulardan oluşan Bilim Sınavı cevap kâğıtları ÖSYM'de optik okuyucu ile okunarak, adayların iki testin her birindeki sorulara verdikleri doğru ve yanlış cevaplar ayrı ayrı toplanacak, doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte biri çıkarılarak ham puanlar elde edilecektir. Bu ham puanlar, her test için ayrı olmak üzere, ortalaması 50, standart sapması 10 olan standart puanlara dönüştürülecektir. Standart puanlar kullanılarak, tıp fakültesi mezunu adaylar için Ağırlıklı Klinik Tıp Bilimleri Puanı (K) ve Ağırlıklı Temel Tıp Bilimleri Puanı (T) olmak üzere iki ayrı puan hesaplanacaktır. Tıp fakültesi dışındaki fakültelerden mezun adaylar için ise yalnız T Puanı hesaplanacaktır.

Tıp fakültesi mezunu adayların KTBT standart puanının 0.7 ile ve TTBT standart puanının 0.3 ile çarpılarak toplanmasıyla bu adayların K Puanları; TTBT-1 standart puanının 0.7 ile ve KTBT standart puanının 0.3 ile çarpılarak toplanmasıyla da T Puanları elde edilecektir. Tıp fakültesi dışındaki fakültelerden mezun olan adayların T Puanları ise bu adayların TTBT-1 standart puanının 0.7; TTBT-2 standart puanının 0.3 ile çarpılarak toplanmasıyla elde edilecektir.^[10][11][12]