Manda

Ayrıca bakınız: Manda

Türkçe

Söyleniş

• Heceleme: man‧da

Ad

manda (belirtme hâli mandayı, çoğulu mandalar)

1. (boynuzlugiller) uzun seyrek kıllı derisinin rengi siyaha yakın, uzun boynuzlu, geviş getiren bir hayvan, su sığırı, camız, dombay, kömüş,(Buffelus)
   • Manda yuva yapmış söğüt dalına. Yavrusunu sinek kapmış gördün mü? - Halk türküsü, Tosya

Köken 2

1. Fransızca mandat sözcüğünden

Ad

manda (belirtme hâli mandayı, çoğulu mandalar)

1. (hukuk) Bir görevi emanet etme, vekâlet verme.
2. (politika) Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra az gelişmiş bazı ülkeleri, kendi kendilerini yönetecek düzeye eriştirip bağımsızlığa kavuşturuncaya kadar Birleşmiş Milletler Cemiyeti adına yönetmek için bazı büyük devletlere verilen vekillik.
   • Manda ve himaye kabul olunamaz." (Erzurum Kongresi Kararı, Md. 6)

Çekimleme

manda adının çekimi

	tekil	çoğul
yalın	manda	mandalar
belirtme	mandayı	mandaları
yönelme	mandaya	mandalara
bulunma	mandada	mandalarda
ayrılma	mandadan	mandalardan
tamlayan	mandanın	mandaların

iyelik ekleriyle

1. tekil (benim)	tekil	çoğul
yalın	mandam	mandalarım
belirtme	mandamı	mandalarımı
yönelme	mandama	mandalarıma
bulunma	mandamda	mandalarımda
ayrılma	mandamdan	mandalarımdan
tamlayan	mandamın	mandalarımın
2. tekil (senin)	tekil	çoğul
yalın	mandan	mandaların
belirtme	mandanı	mandalarını
yönelme	mandana	mandalarına
bulunma	mandanda	mandalarında
ayrılma	mandandan	mandalarından
tamlayan	mandanın	mandalarının
3. tekil (onun)	tekil	çoğul
yalın	mandası	mandaları
belirtme	mandasını	mandalarını
yönelme	mandasına	mandalarına
bulunma	mandasında	mandalarında
ayrılma	mandasından	mandalarından
tamlayan	mandasının	mandalarının
1. çoğul (bizim)	tekil	çoğul
yalın	mandamız	mandalarımız
belirtme	mandamızı	mandalarımızı
yönelme	mandamıza	mandalarımıza
bulunma	mandamızda	mandalarımızda
ayrılma	mandamızdan	mandalarımızdan
tamlayan	mandamızın	mandalarımızın
2. çoğul (sizin)	tekil	çoğul
yalın	mandanız	mandalarınız
belirtme	mandanızı	mandalarınızı
yönelme	mandanıza	mandalarınıza
bulunma	mandanızda	mandalarınızda
ayrılma	mandanızdan	mandalarınızdan
tamlayan	mandanızın	mandalarınızın
3. çoğul (onların)	tekil	çoğul
yalın	mandası mandaları	mandaları
belirtme	mandasını mandalarını	mandalarını
yönelme	mandasına mandalarına	mandalarına
bulunma	mandasında mandalarında	mandalarında
ayrılma	mandasından mandalarından	mandalarından
tamlayan	mandasının mandalarının	mandalarının

Atasözleri

• canı kaymak isteyen mandayı yanında taşır
• karga mandayı babası hayrına bitlemez
• kaymağı seven mandayı yanında taşır
• üşüntü köpekler mandayı paralar
• yazın araması, kışın taraması olmasa herkes besler mandayı

Deyimler

manda gibi, manda gibi yayılmak, manda gibi yemek

Türetilmiş kavramlar

manda gözü, haymana mandası, Hint mandası

Çeviriler

boynuzlugiller

Almanca: Wasserbüffel (de) e Eski Türkçe: suv sıgırı‎ (otk) (suv sıgırı) Fince: vesipuhveli (fi), mandaatti (fi) Gagavuzca: manda (gag) İbranice: תאו‎ (he) (tao), מנדט‎ (he) (mandat) İngilizce: water buffalo (en), mandate (en) Vietnamca: trâu (vi)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "manda" maddesi

Ek okumalar

• Vikipedi'de manda

Gagavuzca

Köken

Farsça

Ad

manda

1. (boynuzlugiller) manda

Kaynakça

• Etymological Dictionaries - Andras Rajki

Pali dili

Ön ad

manda

1. ahmak