dökmek

Türkçe

,

Eylem

dökmek (üçüncü tekil şahıs geniş zaman çekimi döker)

1. sıvı ya da tane durumunda olan şeyleri bulundukları yerden, kaptan başka yere boşaltmak
   • İhtiyar karısı pırıl pırıl kalaylı maşrapa ile ona su dökecek. - S. F. Abasıyanık
2. belli bir yere boşaltmak
   • Sigara tablasını dökmek.
3. akıtmak, düşürmek
   • Annem bunu sezdiği gün, babamın arkasından döktüğü yaşları unutacak kadar bedbaht olur. - Y. Z. Ortaç
4. saçmak, serpmek
   • Tavuklara yem döktü.
5. salmak, bırakmak
6. üstünde bulunan bir şeyi düşürmek
   • Yapraklarını dökmüş iki söğüt ağacı... - S. F. Abasıyanık
7. teninde kızamık, kızıl, suçiçeği hastalıklarında olduğu gibi kırmızı lekeler çıkmak
8. maden, mum eriyiği veya çimento, alçı vb.ni kalıba akıtarak biçim vermek, döküm yapmak
   • Heykel ilkin çamurdan yapılıyor, sonra kalıbını çıkarıp tunçtan dökecekler. - H. Taner
9. sulu hamuru kızgın yağ veya tepsinin içine akıtarak pişirmek
   • Lokma dökmek. Kadayıf dökmek.
10. bir yere çokça bir şey yığmak, taşımak
    • Sınıra asker dökmek.
11. çok söylemek
    • Dil dökmek.
12. bir şeyi yok etmek için atmak
    • Satılmayan hamsileri denize döktüler.
13. -e bir işte veya bir konuyu ele alış biçiminde değişiklik yapmak
    • Şimdi maşallah açılmaya başladım diye söylenirsin, işi ahbaplığa dökersin, olur gider. - R. N. Güntekin
14. yakmak, tutuşturmak
    • Sabah ve akşam kahvaltıları için mangal döktürürdü. Mangal yakmak denmezdi. Mangalı dök, tutuştur denirdi. - N. Neyzi
15. kullanmak, harcamak, sarf etmek
    • Dimağ ve beden cevherlerini döken çocukları hesaplı bir kalori ile beslemek lazımdı. - C. Uçuk
16. çok sayıda öğrenciyi sınavda veya bir üst sınıfa geçirmede başarısız saymak
    • Sınıfın yarısını döktüler.
17. bol bol vermek, ödemek, sarf etmek
    • Para dökmek.
18. açığa vurmak, söylemek, ortaya koymak
    • Acaba biraz anlatsan, derdini döksen olmaz mı?
19. (mecaz) boca etmek

Deyimler

alın teri dökmek, derdini dökmek, göz nuru dökmek, kirli çamaşırlarını ortaya dökmek, köküne kibrit suyu dökmek, kurtlarını dökmek, ortaya dökmek

Çeviriler

çeviriler

Almanca: leeren (de), entleeren (de), ausleeren (de) Azerice: tökmək (az), boşaltmaq (az) Eski Türkçe: tökmek‎ (otk) (tökmek) Estonca: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz. Felemenkçe: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz. Fince: kaataa (fi), tyhjentää (fi), juoksuttaa (fi), vuodattaa (fi) Fransızca: vider (fr) İngilizce: pour (en), pour out (en), spill (en), shed (en), sthrow out (en), empty (en), scatter (en), reveal (en), tell (en) İsveççe: hälla (sv), tömma (sv) Karaçay Balkarca: tök (krc) Kırım Tatarca: kuymak (crh), tökmek (crh) Kürtçe: weşandin (ku), rijandin (ku), rêtin (ku), vala kirin (ku) Özbekçe: toʻkmoq (uz), quymoq (uz) Rusça: лить (ru) (litʹ), опорожнять (ru) (oporojnyatʹ), опустошать (ru) (opustoşatʹ) очищать (ru) (oçişçatʹ) Tabasaran dili: Eğer biliyorsanız lütfen bir çeviri ekleyiniz. Türkmence: dökmek (tk), guýmak (tk)

Kaynakça

• Türk Dil Kurumuna göre "dökmek" maddesi

Türkmence

Eylem

dökmek

1. dökmek
2. saçmak, dağıtmak, yok etmek

Kaynakça

• Atacanov, Ata (1922). Türkmendolu Yir Sözlüğü.