From Wikipedia, the free encyclopedia
Лотос позициясе яки Падма-асана ({{Санскрит телендә:पद्मासन}} Калып:IPA-sa, Калып:IAST-hi1)[1] ул аякларны кисештергән килеш утырган килеш асана, ул борынгы Һиндстанның медитатив практикаларыннан килеп чыккан, биредә һәр табан капма-каршы ботка куелган. Бу Хатха-Йогага кадәр булган борынгы асана, һәм киң рәвештә ул медитация өчен Йогада, Һинд дине, Тантра, Җәйничелек һәм Буддачылык традицияләрендә кулланыла.
Һинд диненең медитациядә аскет Ходае Шива, Буддачылыкның нигезләүчесе Сиддхартха Гаутама, һәм Җәйничелектә Тиртханкаралар (Ашамлык ясаучылар) лотос позициясендә сурәтләнәләр.
Юрамаларга ярым лотос, бөгелгән лотос һәм физик берлек позасы керә. Башта торуны кертеп берничә башка асаналарның катлаулырак юрамаларында аяклар лотоста яки ярым лотоста.
Падмасана исеме Санскрит पद्म Padma, "лотос" һәм आसन, Āsana, "позиция" яки "утырыш"тан килеп чыккан.[2][3] Падма (символ) камиллеккә таба үсешнең һәм яктыртылуның символы булып тора һәм тамыры пычракта булып, өсте буада, әмма суның өстендә Кояш яктылыгында матур чәчәк итеп үсә.[4]
Позиция борынгы, бу, мәсьәлән, 8-енче гасыр "Патанджалайогашастравиварана"да искә алынган беренче асаналарның берсе.[5] Лотос чәчәгендә лотос позициясендә утыручы фигура якынча безнең эраның 380-енче 415-енче елларда хөкем сөргән Чандрагупта II динар тәңкәләрендә күрсәтелгән.[6] Позиция (асана) турында сөйләүче беренче тантрик текст, 6-ынчы-10-ынчы гасыр Нисваттвасамхита Найясутра (4.11-17, 4.104-106), медитацияләүчегә һәм "мантраларны кулланучыга" охшаш позициядә утырырга дип күрсәтмә бирә.[7] 15-енче гасыр Хатха Йога Прадипикада расланганча поза бөтен авыруларны бетерә һәм Нади каналлары аша сулышны тоткарлаган Йогин мокшага ирешә дип әйтелә.[8]
Кытай Буддачыгында һәм Тибет Буддачылыгында, лотос позициясе шулай ук "Ваджра позициясе" дип атала (Skt. vajrāsana, Ch. 金剛座 jīngāngzuò).[9][10]
Идәндә аякларны кисештереп утырган килеш Сукхасанадан бер аяк капма-каршы бот өстенә куела һәм аның табаны өскә карый торган һәм үкчә эч янында була. Башка аяк шуннан сож каршы ботка мөмкин кадәр симметрик итеп куела.[2]
Позиция "бик ачык ботлар"ны таләп итә.[11] Ул юрганда мендәр яки юрган кебек тотып торучы әйберне кулланып модификацияләнергә мөмкин; алгы очында утырган килеш, оча алга иелгән.[12][13]
Ярым лотоста, अर्ध पद्मासन (Ардха Падмасана), бер аяк бөгелгән һәм җирдә ял иткән килеш, башка аяк бөгелгән һәм табан лотос позициясендә. Ул тулы лотостан җиңелрәк медитация позициясе.[14]
Бөгелгән лотоста, बद्ध पद्मासन (Baddha Padmasana), практикалаучы тулы лотоста утыра һәм һәр кул арка тирәли каршы табанны тотар өчен сузыла.[15]
Физик берлек позасы, यओगमुद्रासन (Йогамудрасана) өчен, практикалаучы алга тулы лотоста иелә һәм маңгайны идәнгә мөмкин кадәр якын китерә.[16] Бу поза асана булып та, мудра булып та тора; җиңелрәк юрамалар Ардһа Падмасанадан яки Сукхасанадан башлана.[17]
Башка берничә асаналарның юрамалары, мәсьәлән, Ширсасана (башта торучы Йога), Сарвангасана (җилкәләрдә торыш), Симхасана (арслан позиция), Матсьясана (балык позициясе), һәм Горакшасана (көтүче позасы)нда аяклар лотос позициясендә.[18]
Ватаянасанада (ат позициясе)ндә һәм Ардһа Матсьендрасананың (Балыклар Ходаеның ярым позициясе) катлаулырак формаларда бер аяк ярым лотоста.[19]
Б.К.С. Айенгар билгеләп үткәнчә идәндә утырырга күнекмәгән кешеләр башта тезләрендә "каты" авырту сизәчәкләр, әмма практика белән бу бетә, һәм позиция релаксацияләүче, ял итү өчен дә, уяу да, шулай итеп пранаяма өчен бик яхшы булып тора.[20]
Кайбер Йога мәктәпләренең егерменче гасыр яклаучылары, мәсьәлән Айенгар, Йоганың аерым органнарына йогынтысы турында расламалар китергән, әмма шәһадәтләр китермәгән.[21][22] Айенгар раслаганча Падмасана бил төбәгендә кан циркуляциясен яхшырта, сырт һәм эчтәге органнарны тонуста тота.[23]
Лотос позициясе еш очракларда җәрәхәт китерә торган Йога позицияләрнең берсе.[24][25] Аякларны көчләп лотос позициясенә китерү медиаль мениск кимерчәге кысылып һәм җәрәхәтләнеп тез җәрәхәтенә китерергә мөмкин; бу авырттыра һәм дәваларга озак була. Бот буыннары тышка таба җиңел борылырга тиеш, якынча 115 градуска, шулай итеп тулы лотос рөхсәт ителә. Моңа ирешә алмаган өйрәнчекләр аяк буыннарын тышка таба борып компенсацияли алалар, бу җәрәхәткә китерә ала. Җәрәхәт куркынычы азрак булган альтернативаларга Баддһа Конасана (башмакчы позасы) булырга мөмкин, шул ук вакытта тезләр аска этелергә тиеш түгел. Ботлар әйләндерелә ала, моның өчен куллар басымы яки каеш кулланыла.[26]
Буддачылыкта, нигезләүче Сиддхарта Гаутаманың потлары еш аны утырган лотос позициясендә һәм тәхет итеп лотос чәчәге позициясендә сурәтлиләр.[27][28]
Һинд динендә, потларда Илаһлар, бигрәк тә, Шива Падма-асанада медитацияләгән килеш сурәтләнә.[29]
Җәйничелектә, a Тиртханкара еш Лотос позициясендә утырган килеш итеп күрсәтелә.[30]
Томас Твид 2008 елда язганча "Буддачылыкның күп булган сурәтләр булып бердәнбер медитацияләүче булган, аның күзләре ярым йомык, ул лотос позициясендә утыра."[31]
Айан Флемингның 1964 романында You Only Live Twice атышлы-чабышлы фильм каһарманы Джеймс Бонд Япониягә килә, анда ул "тырышып лотос позициясендә утырган".[32] Тәнкыйтьче Лиза М. Дрезднер билгеләгәнчә Флемингның үз позага кереп тырышуны күрсәтә.[33]
BBC журналисты Меган Лэйн 2003 елда комментарийда язганча Күнегү буларак Йога мэйнстрим булып киткән урында, лотос позициясе (мәсьәлән, Врикшаасана - агач позициясе) рекламаучылар тарафыннан "төрле товарларны һәм хезмәтләрне" сату өчен кулланылган булган."[34] Ул билгеләгәнчә "сәламәт яшәү"[34] товарлары, мәсьәлән, витаминнар, фитнес клублары, су фильтры һәм пробиотик йогуртлар, шуңа карамаган әйберләр, мәсьәлән, машиналар, һава сызыклары, финанс хезмәтләре һәм "хәтта сыра"[34] Йога сурәтләрен яхшы яшәүнең юлламасы итеп кулланганнар.[34] Мәсьәлән, Польшаның Obory Dairy ширкәте үзенең реклама агентлыгына "Jogi" йогуртын эксклюзив һәм позитив имидж белән булдырырга кушкан. The Агентлык таң атканда лотос позициясендә медитацияләгән ике яшь кызның фотосы белән җавап биргән һәм лозунг "Көнеңне Jogi белән башла" булган, брендның исеме Лях телендә "Йога" мәгънәсенә ия.[35]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.