Bäşşar Äsäd

Bäşşar Hafiz äl-Äsäd (гарәп. بشار حافظ الأسد‎,11 sentäber 1965, Dimäşq) - Süriä säyäsi häm däwlät eşleklese, Süriä prezidentı (2000 — 2024 ^[1]) häm Baas firqäseneñ töbäk bülekçäseneñ särqätibe (2000 yıldan).

Bäşşar Äsäd ğäräpçä بشار حافظ الأسد‎‎
Bäşşar Hafiz äl-Äsäd
Tulı iseme	بشار حافظ الأسد
Hönäre	säyäsätçe, tabib (oftalmolog)
Tuu datası	11 sentäber 1965(1965-09-11) (59 yäş)
Tuu cire	Süriä
Watandaşlığı	Süriä
Milläte	Süriäle
Ätise	Hafiz Äsäd
Başqa mäğlümat	Süriä 16-nçı prezidentı
Dine	alawit (şiğilek tarmağı)

Tärcemäi xäl

Bäşşar Äsäd häm anıñ xatını Äsma äl-Äsäd

Bäşşar Äsäd 1965 yılda Süriä särğäskäre, brigada generalı - Hafiz Äsäd ğailäsendä tuğan. Anıñ ğailäse dini kimçelekkä - alawitkä (şiğilek tarmağı) qarıy.

Bäşşar ğäräp-frantsuz "Xörriät" kölliäten 1982 yılda tämamlağan. 1988 yılda Dimäşq Universitetı meditsina fakultetın oftalmolog belgeçlege buyınça tämamlağannan soñ Tişrin xärbi hospitalendä eşlägän.

1991 yılda Böyekbritaniägä stajirovkağa küçkäç, London şähärendä Western Eye Hospital oftalmologiä üzägendä eşlägän.

Xakimiätkä kilü

Däwlät xakime Hafiz Äsäd başta ölkän ulın üz wärise itep bilgelämäkçe bulğan, läkin Bäsil 1994 yılda avtohäläkättä wafat bulğan.

Abıyı ülgännän soñ Bäşşar Watanğa qaytqaç xärbi xezmätkä kergän häm 1999 yılda palkawnik däräcäsen alğan.

Ätise ülgännän soñ 2000 yılda Bäşşar Äsäd Süriä prezident wazifasına kergän. 20 iyündä Baas firqäseneñ general' särqätibe bulıp saylanğan.

Tışqı säyäsäte

1967 yılda İzrail Golan biekleklären Süriädän yawlap alğannan soñ, Süriä xalimiäte üz cirlären kire qaytarırğa tırışqan. Bäşşar Äsäd şul säyäsättän baş tartmağan.

AQŞ häm İzrail Süriäne xärbi törkemnärgä (Xezbollah, Xamas, İslam cihadı) bulışuğa ğäyeplilär.

Bäşşar Äsäd İslam qarşılığın Livanda, Fälästindä açıq yaqlağan, läkin 2003 yılda İzrail belän kileşülärne torğızırğa täqdim itä.

AQŞ Süriäneñ İraq xakimiäten yaqlağanın ğäyepläde, häm "yawızlıq küçäre"nä kerrte. AQŞ beldergänçä Süriä İraqqa qorallar belän bulışqandır.

Watandaşlar suğışı

2011 yılda ğäräp illärendä rizasızlıqlar häm çualışlar başlana.

15 martta Süriädä şul çualışlar başlana. Çit il yaqlawı yärdämendä xakimiätkä qarşı rizasızlıqlar watandaşlar suğışına äwerelä.

2013 yılda awır qorallar belän suğış däwam itä, avgust ayında ximik qoral qullanılğan. Könbatış illär Bäşşar Äsädne cinäyätlärgä ğäyeplilär, Rusiä terrorist köçlären qotoçqıç cinäyätlärgä dä ğäyepli. AQŞ häm Rusiä söyläşüläre näticäsendä ximik qorallarnı Süriädä yuq itärgä tieş.