Софроний Мочалов

Софроний Григорьевич Мочалов (1922 елның 19 декабре, Суихино - 2000 елның 23 ноябре, Йошкар-Ола) - Мари Республикасының сәламәтлек саклау хезмәткәре, җәмәгать эшлеклесе. Мари АССР сәламәтлек саклау министры (1968-1983). РСФСРның мактаулы табибы (1970). Бөек Ватан сугышы катнашучысы. 1943 елдан башлап КПСС (б) әгъзасы.

Википедиядә Мочалов фамилияле башка кешеләр турында мәкаләләр дә бар.

Софроний Мочалов
Туган телдә исем	Софроний Григорьевич Мочалов
Туган	19 декабрь 1922(1922-12-19)[1] Сиухино (Мари Ил), Троицко-Посадское сельское поселение[d], Таулы Мари районы, Мари Автономияле Совет Социалистик Республикасы, РСФСР
Үлгән	23 ноябрь 2000(2000-11-23) (77 яшь) Йошкар-Ола, Россия
Ватандашлыгы	СССР  Россия
Әлма-матер	Казан дәүләт медицина университеты
Эш бирүче	Елас үзәк район хастаханәсе, Мари АССР
Хәрби дәрәҗә	майор

Биография

Ул 1922 елның 19 декабрендә Суихино авылында, хәзерге Мари Эльнең Горномария районында, куылган крестьян гаиләсендә туган. Ул балачагын Уралда үткәргән, чөнки анда әтисе сөргенгә җибәрелгән ^{[2] [3]}. 1940 елда ул Мари АССРның Юрино медицина училищесын тәмамлый ^[3].

1942 елның 6 февралендә Кызыл Армиягә алына. 1943 елның мартыннан Бөек Ватан сугышында катнаша: Волхов, Брянск, Воронеж, 1-нче Украина фронтларында, атлы гаскәрнең хәрби ярдәмчесе, аннары артиллерия батальоннарында медицина хезмәте лейтенантыннан алып майорына кадәр сугыша. Ике тапкыр яралана. 1945 елның 29 октябрендә ул Кызыл Армия сафларыннан азат ителде ^{[3] [4] [5]} .

Демобилизациядән соң ул үзенең кечкенә Ватанына кайта, анда Мари АССРның Горномария районының Елас санитария һәм эпидемиология станциясе башлыгы булып эшли башлый. 1946 елда ул район сәламәтлек саклау бүлеге җитәкчесе итеп билгеләнә. 1960-нчы елда Казан дәүләт медицина институтын тәмамлый. 1960-1964 елларда ул Елас үзәк район хастаханәсенең баш табибы вазифасын үти .

1964 елдан Мари АССР Сәламәтлек саклау министрлыгында түбәндәге вазифаларны били: 1964-1968 елларда - министр урынбасары, 1968-1983 елларда - министр .

Ул иҗтимагый чараларда актив катнаша, VIII-X чакырылышларда Мари автономияле Совет Социалистик Республикасының Югары Советы депутаты итеп сайлана .

2000 елның 23 ноябрендә үлә. Аны Йошкар-Ола шәһәренең Туруновское зиратына җирлиләр .

Бүләкләре һәм мактаулы исемнәре

• РСФСРның мактаулы табибы (01.11.1970) ^[3]
• Мари АССРның мактаулы табибы ^{[2] [6]}
• Кызыл Хезмәт байрагы ордены (1971, 1976)
• Халыклар дуслыгы ордены (1981) ^[7]
• Кызыл Йолдыз ордены (18.12.1943, 13.08.1944) ^{[4] [8]}
• Ватан сугышы ордены, 1 дәрәҗә (1985) ^[7]
• "1941-1945 елгы Бөек Ватан сугышында Германияне җиңү өчен" медале (09.051945) ^{[4] [8]}
• Мари АССР Югары Советы Президиумының мактау дипломы (1967, 1972) ^[7]

Әдәбият

• Мочалов Софроний Григорьевич // Марийская биографическая энциклопедия / Авт.-сост. В. А. Мочаев. — Йошкар-Ола: Марийский биографический центр, 2007. — С. 245. — 2032 экз. — ISBN 5-87898-357-0.
• Мочалов Софроний Григорьевич // Энциклопедия Республики Марий Эл / Отв. ред. Н. И. Сараева. — Йошкар-Ола, 2009. — С. 556. — 872 с. — 3505 экз. — ISBN 978-5-94950-049-1.
• Двинянинов А. В., Мочаев В. А. Мочалов Софроний Григорьевич // Марийская биографическая энциклопедия / Авт.-сост. В. А. Мочаев. — 2-е изд. — Йошкар-Ола: Марийский биографический центр, 2017. — С. 293. — 606 с. — 1500 экз. — ISBN 978-5-905314-35-3.