Chicopee (Massachusetts)

Chicopee (talaffuzi: Chikope) — AQShning Massachusets shtati, Hampden okrugidagi Konnektikut daryosida joylashgan shahardir. 2020-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, shahar 55 560 aholiga ega boʻlib, u Gʻarbiy Massachusets shtatidagi Springfielddan keyin ikkinchi eng katta shahar hisoblanadi^[1]. Chicopee Springfield, Massachusets Metropolitan statistik hududining bir qismidir.

Chicopee
Shahar
Bayroq
42°8′55″N 72°36′30″W
Mamlakat	AQSh
{{{mintaqa_turi}}}	Hampden
Asos solingan	1640-yil
Maydon	23.87 km2 (9.22 kv mi)
Rasmiy til(lar)i	Ingliz tili
Aholisi  (2020)	55 560
Zichligi	2425.57 kishi/km2
Vaqt mintaqasi	UTC-5
Pochta indeks(lar)i	01013, 01020, 01021, 01022
GNIS xususiyati identifikatori	0617597

Geografiyasi

Chicopee shahri 42°10′13″N 72°35′19″W (42,170159, −72,588630) koordinatalarda joylashgan^[2].

Shahar shimoli-gʻarbda Holyoke, janubi-gʻarbda West Springfield, janubda Springfield, sharqda Ludlow, shimoli-sharqda Granby va shimolda South Xedley bilan chegaradosh. Chicopee 29 milya (47 km) Xartforddan uzoqda, 89 milya (143 km) Bostondan, 90 milya (140 km) Albanydan va 140 milya (230 km) New York shahridan uzoqda jolyashgan.

Amerika Qoʻshma Shtatlari aholini roʻyxatga olish byurosi maʼlumotlariga koʻra, shaharning umumiy maydoni 23.9 kvadrat milya (62 km²) ni tashkil qiladi, shundan 22.9 kvadrat milya (59 km²) quruqlik va 1.0 kvadrat milya (2.6 km²) suvdan iborat. Chikopee daryosi shaharning janubiy qismidan oqib oʻtib, Konnektikut daryosiga quyiladi. Koʻplab hovuzlar, koʻllar va daryolar Chikopee daryosi yoki Connecticut daryosi suv havzalarining bir qismidir.

Demografiyasi

Aholi o‘sish tarixi
Yil	Aholi		%±
1900	19 167		—
1910	25 401		325%
1920	36 214		426%
1930	43 930		213%
1940	41 664		−52%
1950	49 211		181%
1960	61 553		251%
1970	66 676		83%
1980	55 112		−173%
1990	56 632		28%
2000	54 653		−35%
2010	55 298		12%
2020	55 560		05%

2010-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, Chicopeeda 3,1% qora tanlilar, 1,6% osiyoliklar, 18,5% ispan yoki lotinlar, 75% oq tanlilar yashaydi.

2000-yilgi aholini roʻyxatga olish holatiga koʻra^[3], shaharda 54 653 kishi, 23 117 xonadon va 14 147 oila istiqomat qilgan. Aholi zichligi 922.7/km² kishi toʻgʻri keladi. Shaharning irqiy tarkibi 89,82% oq tanli, 2,28% afro-amerikalik, 0,20% tubjoy amerikalik, 0,87% osiyolik, 0,10% Tinch okeani orollari, 4,90% boshqa irqlardan va 1,84% ikki yoki undan ortiq irqdan. Har qanday irqning ispan yoki lotin aholisi 8,76% ni tashkil qiladi.

Shaharda 23 117 ta uy xoʻjaliklari boʻlib, ulardan 26,5% 18 yoshgacha boʻlgan bolalari bor, 42,6% er-xotinlar birga yashagan, 14,2% eri boʻlmagan ayollar, 38,8% esa oilasizlar edi. Barcha uy xoʻjaliklarining 32,7 foizi jismoniy shaxslardan iborat boʻlib, 14,1 foizida esa 65 yosh va undan katta boʻlgan yolgʻiz yashaydiganlar bor.

Shahar aholisi keng tarqalgan boʻlib, 22,6% 18 yoshgacha, 8,5% 18 yoshdan 24 yoshgacha, 28,8% 25 yoshdan 44 yoshgacha, 22,5% 45 yoshdan 64 yoshgacha, 17,6% 65 yosh yoki yoshi kattaroqdir. Aholining oʻrtacha yoshi 39 yoshni tashkil etadi. Har 100 ayolga 90,7 erkak toʻgʻri keladi. 18 va undan katta yoshdagi har 100 ayolga 87,1 erkak toʻgʻri keladi.

Shahardagi uy xoʻjaliklarining oʻrtacha daromadi 35 672 dollarni, oilaning oʻrtacha daromadi esa 44 136 dollarni tashkil etdi. Erkaklar oʻrtacha daromadi 35 585 dollarni, ayollarniki esa 25 975 dollarni tashkil qilgan. Shaharning aholi jon boshiga daromadi 18 646 dollarni tashkil etdi. Oilalarning qariyb 9,6 foizi va aholining 12,3 foizi qashshoqlik chegarasidan past boʻlgan, shu jumladan 18 yoshgacha boʻlganlarning 19,5 foizi va 65 yoshdan oshganlarning 9,3 foizi qashshoq hisoblanadi.

Hukumati va siyosati

Chicopee hokimiyatning meri-kengash shakliga ega, uning qonun chiqaruvchi tarmogʻi shahar kengashi va ijro etuvchi hokimiyati mer hisoblanadi.

Shahar Kengashi aʼzolari[4]
Sarlavha	Ism	Tuman	Saylangan yili
Kengaytirilgan maslahatchi / Prezident	Frank N. Laflamme	Kattaroq	2010-yil
Kengaytirilgan maslahatchi	Gerard Roy	Kattaroq	2014-yil
Kengaytirilgan maslahatchi	James Tillotson	Kattaroq	1996-yil
Kengash maslahatchisi / vitse-prezident	Robert J. Zygarowski	Kattaroq	2004-yil
Hudud maslahatchisi	Joel McAuliffe	1	2018-yil
Hudud maslahatchisi	Shane D. Brooks	2	2014-yil
Hudud maslahatchisi	Delmarina López	3	2022-yil
Hudud maslahatchisi	George A. Balakier	4	2018-yil
Hudud maslahatchisi	Frederick T. Krampits	5	2002-yil
Hudud maslahatchisi	Derek Dobosz	6	2018-uil
Hudud maslahatchisi	William Courchesne	7	2016-yil
Hudud maslahatchisi	Gary R. Labrie	8	2013-yil
Hudud maslahatchisi	Mary Beth Pniak-Costello	9	2022-yil

Saylovchilarni roʻyxatga olish

Roʻyxatga olingan saylovchilar va partiyalar roʻyxati[5]
Yil	Demokratik		Respublikachilar		Ro‘yxatdan o‘tmagan		Jami
2004-yil	15 240	44.9%	3836	11.3%	14,519	42.8%	33 907
2006-yil	14 476	43.5%	3748	11.3%	14 811	44.5%	33 306
2008-yil	14 751	42.2%	3,759	10.8%	16,162	46.2%	34 959
2010-yil	14,265	41.2%	3677	0%	16484	0%	34 645
2012-yil	14,171	39.6%	3,786	10.6%	17 578	49.2%	35 761
2014-yil	14,171	39.8%	3707	10.4%	17 943	50.4%	35 583
2016-yil	13,172	35.5%	4070	11%	19 322	52.1%	37 110
2018-yil	12 510	33.4%	4,153	11.1%	20,139	53.8%	37 410
2020-yil	12 013	30.8%	4357	11.2%	21 953	56.4%	38 943
2022-yil	11,196	28%	4088	10%	23 951	60%	39 816

Manbalar

1. „Census - Geography Profile: Chicopee city, Massachusetts“. Qaraldi: 2021-yil 25-sentyabr.
2. „US Gazetteer files: 2010, 2000, and 1990“. United States Census Bureau (2011-yil 12-fevral). Qaraldi: 2011-yil 23-aprel.
3. „U.S. Census website“. United States Census Bureau. Qaraldi: 2008-yil 31-yanvar.
4. „City Council“. chicopeema.gov. Qaraldi: 2022-yil 29-sentyabr.
5. „Registration Statistics“. Qaraldi: 2022-yil 29-sentyabr.