Daladagi doiralar
From Wikipedia, the free encyclopedia
Daladagi doiralar (inglizcha: crop circles) yoki agrogliflar (portugalcha: agroglifos; fransuzcha: agroglyphes ; “agro” + “gliflar”) - geogliflar; yiqilgan oʻsimliklar yordamida dalalarda shakllangan halqalar, doiralar va boshqa raqamlar shaklida geometrik naqshlar. Eng birinchi manba 1678-yilgi “Iblis oʻroqchi” risolasi hisoblanadi[1][2][3][4].
Doiralar ham kichik, ham juda katta boʻlishi mumkin, faqat juda yuqori balandlikda dron yoki samolyotdan toʻliq koʻrsa boʻladi[5]. Agrogliflar, ayniqsa, 1970-1980-yillarda Buyuk Britaniyaning janubida koʻp miqdorda topilganida jamoatchilik eʼtiborini tortdi. Ekin doiralarining paydo boʻlishi haqida turli xil farazlar (mikrotornadolar, shar chaqmoqlari, oʻzga sayyoraliklarning ishlari va boshqalar) mavjud.
Tanqidchilar bu farazlarni tasdiqlovchi yoki rad etuvchi faktlarning yo‘qligi, ularning ichki nomuvofiqligi, “Okkamning ustarasi” tamoyiliga va zamonaviy ilmiy g‘oyalarga mos kelmasligiga ishora qiladilar. Arogliflarning paydo boʻlishining mumkin boʻlgan sabablari orasida termitlarning faolligini, tornadolarni va qadimgi tosh inshootlarning izlarini taʼkidlash kerak[1]. Ekin doiralari sereologiyasini oʻrganish[6] (geoglifologiya) nomaʼlum kelib chiqishi geogliflari va tasvirlari bilan shugʻullanadigan psevdofan sohasiga qaratilgan tadqiqot yoʻnalishidir[7].