Maktub

Xat ( yoʻnaltirilgan xabar maʼnosida) — bu maʼlumotni masofadan uzatish va uni oʻz vaqtida yetkazish uchun yozma matndan foydalanishga imkon beruvchi belgilar bilan nutqni mahkamlash tizimi.

Pochta maktubiga misol

Qayin qobig'i — qadimgi maktub

Odatda, xat qogʻozga (yoki boshqa materiallarga) matn sifatida yoziladi va pochta yoki kuryer orqali yuboriladi.

Maktublar ikki yoki undan ortiq oluvchilar oʻrtasidagi yozishmalarda qoʻllanadi.

Avvallari, maktub deb qogʻozda yoki boshqa vositada (loy parchasi, pergament varagʻi yoki qayin poʻstlogʻi boʻlagi) qoʻlda yozilgan matnli xabarni atashgan.

XVIII — XIX asrlar asosan yozma maktublar asri boʻlgan. O『qimishli kishilar muntazam ravishda xatlar qabul qilib, jo『natib turishgan. Tarixan harflarda qoʻllanadigan soʻzlashuv soʻz birikmalari, etiket tuzilmalari, soʻroq va undov formulalari tizimi rivojlangan. XX asrda dastlab telegraflarning, keyin esa telefonlarning tarqalishi pochta yozishmalarining ahamiyatini pasaytirdi^[1].

Hozirgi vaqtda xat elektron shaklda (masalan, elektron pochta orqali) yoki SMS (mobil telefon) orqali yaratilgan va/yoki uzatiladigan xabar sifatida ham tushuniladi. Bunday xat nafaqat matnni, balki turli xil multimedia elementlarini ham oʻz ichiga olishi mumkin (masalan, tasvirlar, video va audio yozuvlar).

XXI asrning ovozli xabari. 1910-yildagi fransuz otkritkasi