Telegram
platformalararo messenjer From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Telegram – tezkor xabar almashish vositasi bo'lib, oddiy foydalanuvchilar matn xabarlashuvdan tashqari bir-birlariga hajmi 2 GB gacha boʻlgan(premium foydalanuvchilar esa) tasvir, video, audio va har xil fayllar yuborishlari hamda ovozli va video qoʻngʻiroqlarni amalga oshirishlari, kanal va guruhlarda ovozli hamda video chatlarda qatnashishlari mumkin.
Dastur Google, Android, Apple iOS, Microsoft Windows, Blackberry, MacOS, Linux va Windows Phone uchun mavjud.
Telegram foydalanuvchilari oʻz mobil telefon raqamlari orqali roʻyxatdan oʻtadilar. „Telegram“ loyihasi Pavel Durov tomonidan oʻylab topilgan.
Remove ads
Tarixi
Telegram 2013-yilda aka-uka Nikolay va Pavel Durovlar tomonidan ishlab chiqilgan. 2013-yilning oktabr oyida Telegramda kunlik 100,000 foydalanuvchi bor edi. 2014-yil 24-martga borib esa Telegram oʻzida 35 million oylik va 15 million kunlik foydalanuvchisi borligini eʼlon qildi. 2014-yil dekabr oyida Telegram kunlik 1 milliard xabar yuboradigan 50 million foydalanuvchisi borligini va auditoriyasi haftasiga bir millionga koʻpayayotganini eʼlon qildi.
2018-yil martida Telegram 200 millionlik oylik faol foydalanuvchiga erishdi. Oʻtgan yili, 2020-yil aprel oyida 400 million faol foydalanuvchiga erishganligini maʼlum qildi. 2021-yil yanvar oyi esa bu koʻrsatkich 500 milliondan oshdi.
Ushbu foydalanuvchilar oʻsishi sababli esa Telegram Sentabr oyida maʼlumotlar saqlash formatini int32’dan int64’ga oʻtkazdi. Bu esa eski versiyalarni qoʻllab-quvvatlashni toʻxtatish majburiyatini hosil qildi va Dekabr oyida eski versiyalar ishlashdan toʻxtadi.
2013-yil 14-avgustda iOS kompaniyasi Apple foydalanuvchilariga „Telegram“ dasturini taqdim qildi. Shu yili 22-avgustda esa Android foydalanuvchilari bu dasturda foydalana boshlashdi.
Telegram dasturi MTProto protokoli asosida ishlaydi.
Telagram messenjeri obligasiyalar sotish orqali 1 milliard dollarlik sarmoya jalb qildi. Durovning maʼlum qilishicha, Telegramʼning asosiy maqsadi kelajakda oʻnlab yillar yoki asrlar davomida insoniyatga xizmat qilishi mumkin boʻlgan moliyaviy barqaror loyihaga aylanish boʻlib, 1 milliard dollar sarmoyaning jalb qilingani ushbu maqsadga erishish yoʻlidagi yana bir qadam boʻlgan. Investorlar orasida BAAning „Mubadala Investment Company“ hamda „Abu Dhabi Catalyst Partners“ kompaniyasi bor[1].
Remove ads
Foydalanilishi
2013-yil oktyabr oyida Telegram har kuni 100 000 faol foydalanuvchiga ega ekanligini e'lon qildi[2].
2014-yil 24-martda Telegram oyiga 35 million va har kuni 15 million faol foydalanuvchiga ega ekanligini e'lon qildi[3]. 2014-yil oktabr oyida Janubiy Koreya hukumati tomonidan kuzatuv rejalari ko'plab fuqarolarni KakaoTalk ilovasidan Telegramga o‘tishga undadi[4]. 2014-yil dekabr oyida Telegram 50 million faol foydalanuvchiga ega ekanligini, kuniga 1 milliard xabar jo‘natilganini va har hafta 1 million yangi foydalanuvchi ro‘yxatdan o‘tishini e’lon qildi[5], besh oy ichida trafik ikki baravar ko‘payib, kuniga 2 milliard xabarni tashkil etdi[6]. 2015-yil sentabr oyida Telegram ilovaning 60 million faol foydalanuvchiga ega ekanligini va har kuni 12 milliard xabar yetkazib berilayotganini e’lon qildi[7].
2016-yil fevral oyida Telegram oyiga 100 million faol foydalanuvchiga ega ekanligini, kuniga 350 000 yangi foydalanuvchi ro‘yxatdan o‘tishini va 15 milliard xabar yetkazib berilishini e’lon qildi[8]. 2017-yil dekabr oyida Telegram oyiga 180 million faol foydalanuvchiga yetdi[9]. 2018-yil mart oyiga kelib, bu ko'rsatkich ikki baravar oshib, Telegram 200 million oylik faol foydalanuvchiga yetdi[10].
2019-yil 14-martda Pavel “so‘nggi 24 soat ichida Telegramga 3 million yangi foydalanuvchi qo‘shilganini” aytdi[11]. U bunday ko‘p sonli yangi ro‘yxatdan o‘tishlarga nima sabab bo‘lganini aniq aytmadi, biroq bu davr Facebook va uning Instagram kabi ilovalar oilasida uzoq muddatli texnik nosozlik kuzatilgan davrga to‘g‘ri kelgan edi[12]. AQSh Qimmatli qog'ozlar va birjalar komissiyasiga ko‘ra, 2019-yil oktabr oyida Telegram butun dunyo bo‘ylab 300 million oylik faol foydalanuvchiga ega edi[13].
2020-yil 24-aprel kuni Telegram 400 million oylik faol foydalanuvchiga yetganini e'lon qildi[14].
2021-yil 8-yanvar kuni Pavel o‘z blogida Telegram “taxminan 500 million” oylik faol foydalanuvchiga yetganini e’lon qildi[15]. Avgust oyida TechCrunch Telegramning eng yirik bozori Hindiston ekanligini, mintaqadagi umumiy o‘rnatmalarining 22 foiz ulushiga ega ekanligini xabar qildi[16]. 2021-yil 5-oktabr kuni Facebook va uning sheriklarida ro‘y bergan uzilish natijasida Telegram 70 milliondan ortiq yangi foydalanuvchini qo‘lga kiritdi[17].
2022-yil mart oyida Telegramning Rossiyadagi ulushi 63% ga oshib, WhatsAppning 32% ulushidan oshib ketib, mamlakatdagi eng mashhur tezkor xabar almashish ilovasiga aylandi[18]. 2022-yil 19-iyun kuni Telegram 700 million oylik faol foydalanuvchiga yetganini e'lon qildi[19][20].
2023-yil iyul oyida Telegramda 800 milliondan ortiq oylik faol foydalanuvchi bor edi[21].
2023-yil iyul oyidan boshlab, Telegram Rossiyadagi eng mashhur ijtimoiy tarmoqqa aylandi va 2023-yil dekabr oyiga kelib 46,8% bozor ulushiga ega bo‘ldi[22].
2024-yil mart oyi holatiga ko‘ra, Pavelning ma'lumotiga ko‘ra, Telegram oylik 900 milliondan ortiq faol foydalanuvchiga ega[23].
Remove ads
Yangilanishlar
Telegram dasturi 2021-yil mart oyida cheksiz foydalanuvchilarni qoʻshgan holda muloqot qilish imkonini beruvchi ovozli chatni taqdim etdi[24]. Iyul oyida esa 30 kishiik videokonferensiyasida har bir ishtirokchi oʻz ekranidan skrin koʻrsata olish imkoniyatiga ega boʻldi[25]. Avgust oyi oxirida esa Telegram Ovozli va Video chatlarni Jonli efirlar[26] deya nomladi. Sentabr oyidagi yangilanishda esa Jonli efirlarni yozib olish imkoniyatini ham taqdim etdi[27]. Shunday qilib biz 2021-yilni Reaksiyalar, Yashirin matn, Tarjimon va QR-Kodlar bilan tugatdik.
2022 -yil mart oyida telegram yana bir yangilanishni eʼlon qildi. Bunda koʻra telegram botlarini yaratishda yangi dasturlash tili (JavaScript) qoʻshildi. Endi telegram botlar saytlardan deyarli farq qilmaydi deb xabar qiladi telegram oʻz rasmiy saytida. Bundan tashqari telegram yangi emojilar, stikerlar va toʻgʻridan toʻgʻri kanallar va guruhlardagi postlarni telegramdan chiqmagan xolatda boshqa tillarga tarjim qilish imkoniyati ham yaratdi.
2022-yil 21-iyun kuni Telegram foydalanuvchilari soni 700 milliondan oshganini eʼlon qildi va shu munosabat bilan Telegram Premium obunasini eʼlon qildi.
Telegram Premium
Telegram Premium obunasi oʻz ichiga bir qancha qulayliklarni jamlaydi. Shu jumladan, oʻzaro har birining hajmi 4 GB gacha fayl (video, audio, tasvir va boshqa) lar almashinish imkoniyati, katta tezlikda fayllar yuklanishi, xabarlar tarkibidagi bejirim animatsion emojilar, 1 000 ta gacha (oddiy versiyasida 500 ta gacha) kanallarga va katta guruhlarga aʼzo boʻla olish, 20 ta gacha chatlar jildlari, 10 ta gacha (oddiy versiyasida 5 ta gacha) qadalgan chatlar, 400 ta gacha (oddiy versiyasida 200 ta gacha) saqlangan animatsiya (gif) lar, „Oʻzingiz haqingizda“ boʻlimida uzunroq tavsif, ovozli habarlarni matn shaklida qabul qilish, noyob stikerlar va reaksiyalar jamlanmalari, nikneym oxiridagi premium belgisi va boshqa koʻplab funksiyalar. 29-avgust 2022-yil holatiga koʻra Telegram rasmiy saytidan yuklab olingan ilovasi uchun premium obuna narxi bir oyga 3.99 AQSH Dollarini tashkil qiladi. Oʻzbekistonlik foydalanuvchilar uchun 1 oylik obuna narxi 35 990 soʻmni, 1 yillik obuna narxi esa 269 990 soʻmni tashki etadi.
Remove ads
Manbalar
Havolalar
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads