en

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

en

Aytilishi

Etimologiyasi

EN narsaning koʻndalang koʻlami』. Taxtining eni 30 sm edi. Qadimgi turkiy tilda ham shunday maʼnoni anglatgan bu ot asli i:ŋ tarzida talaffuz qilingan boʻlib (ЭСТЯ, I, 352), oʻsha davrlardayoq ŋ undoshi n undoshiga almashgan, i: unlisining choʻziqlik belgisi yoʻqolib, bu unli e unlisiga almashgan (Devon, I, 83); i:ŋ > i:n > in > en.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Narsalarning koʻndalang yoʻna-lishdagi kattaligi; kengligi. ◆ Uyning boʻyi va eni. Eni bir metr, boʻyi ikki metr keladigan gilam. m ◆ Eniga yigirma olchin joy olgan oʻn besh darichali kattakon chorxari uy ichida ellik chogʻli bek yigipiari gul-xan soliboʻtirar edilar. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar「 .

Boʻyra eni Bir boʻyra hajmiga teng oʻlchov birligini (hajmni) bildiradi. ◆ ..uyning orqa devori bir boʻyra eni kesib tushirilgan boʻlib, qorayib koʻrinar edi. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar「 . ◆ Toʻrt boʻyra eni keladigan hovlisiga oʻn xilga yaqin ekin eka-di. "Mushtum" . Ikki en Ikki boʻlak narsadan eniga ulab qilingan. ◆ Ikki en koʻrpa. En (yoki eniga) tortmoq Kengaymoq, yoʻgʻonlashmoq. ◆ Umurzoq ota poʻstlogʻi en tortib, tanasi kovak boʻlib ketgan keksa tolga suyanib oʻtiribdi. H. Gʻulom, „Mashʼal「 . ◆ U [Davronov] semirib, yuzlari qizarib ketgan, novcha boʻyi eniga tortgan edi. P. Tursun, „Oʻqituvchi「 .

2 Bir kiyimlik gazlama. ◆ Ahmadoʻzi uchun bir jodi, bir targʻil sigir, bir kiyimlik enoldi. Gazetadan .

3 Belgi, tamgʻa (adashtirmaslik uchun qoramol yoki qoʻy qulogʻida hosil qilingan kesik).

En solmoq Molning yoki qoʻyning qulogʻini kesib, kertik qilib qoʻymoq.

Sinonimlari

Antonimlari

ЭН. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Tarjimalari

Ruscha _ru

en
1 ширина; // широкий; ◆ ~i qirq santimetrli taxta доска шириной в сорок сантиметров; ◆ ikki ~ двойной ширины; ◆ ~iga поперёк; в ширину; ◆ egnida yangi ~ chakmon на нём новый широкий чекмень;◆ ~ или ~iga tortmoq расти в ширину; утолщаться, становиться широким;
2 отрез (материи); ◆ ~ solmoq 1) дарить (кому-л.) отрез; 2) наставлять; пришивать сбоку полоску материи; ◆ ~ qoʻshmoq, ~ solmoq1;
3 обл. метка (надрез на ухе домашнего животного, знак собственности); ◆ ~ solmoq метить скот; ◆ ham boʻyidan, ham ~idan uradi (букв он обкрадывает вдоль и поперёк, он обкрадывает всевозможными способами.

Raqam

en Andoza:da-adv

Hol

en

Raqam

en Andoza:no-adv

Raqam

en Andoza:sv-adv

• bir