Gabriele Falloppio

Biografia

Baxéłega de Sant'Antonio da Padoa - Tavèła tonbałe de Gabriele Falloppio e Melchiorre Guilandino.

El ga studià da autodidata anca se po'l ga frecuentà łe Università dei Studi de Padoa (indove el ga seguìo łe łesion de Realdo Colombo) e de Ferrara e el xe stà arlevo de Giovanni Battista Monte.

Inte el 1547 el xe deventà profesor de farmacia a l'ateneo estense, mentre inte el 1548 el ga açetà ła catedra de anatomia a l'Università de Pisa. Infin, inte el 1551, de anatomia, chirurgia e de botanega a l'Università dei Studi de Padoa, indove el xe restà fin a ła morte. So arlevi iłustri xe stai Girolamo Fabrici d'Acquapendente, Marcello Capra, Antonio Minutoli e Volcher Koyter^[1].

Ecesionałe setor, el xe stà autor de mirabiłi scoverte anatomiche, co contributi fondamentałi in osteołoxia, miołoxia, splancnołoxia. Inte i so numaroxi studi anatomici el ga descrivesto ła strutura exata de łe tronbe uterine (ciamae perciò anca tube de Falloppio), dei muscołi ocułomotori, de ła chorda tympani, de ła bogonèła osea e de l'acuedoto del vestiboło^[2]. El ga publicà inte el 1561 łe Observationes anatomicae, indove el ga sunà tuti cuełi reperti che rexultava contrastanti co cuanto xera stà afermà da Galeno e da altri autori, in partegołar modo Andrea Vesalio. Molte altre so ópare XE stae publicae drìo ła so morte e, drìoman, sunae inte l''Opera omnia.

Oltra a èsar stà un dei siensia piasè inportanti de ła storia de l'anatomia, ga dà contributi inportanti anca in anatomia conparada, botanega, fixiołoxia, farmacołoxia e medexina termałe. Mèdego risercà, el ga avesto na estexa clienteła che ło ciamava a consulto da ogni parte de Itałia: in tal senso el xe anca ricordà par aver curà e guarìo Paolo Manuzio^[3]. Co'l zera a Pisa, indove el xe restà so invito de Cosimo I de' Medici, el xe stà anca acuxà de praticar ła vivisesion so i condanati a morte^[4].

L'editor De Maria ghe ga atribuìo un vołume de segreti medexinałi, ma el so arlevo Andrea Marcolini ga smentìo decixamente l'atribusion^[5]

Moristo a cuarant'ani, el xe stà sepełìo inte el Giostro del xenerałe de ła Baxéłega de Sant'Antonio da Padoa^[6].

El goldón

Inte l'Itałia del XVI sècoło Falloppio scrive ła prima descrision incontestàbiłe de l'uso del goldón. El so testo intitołà De Morbo Gallico (Ła małatia fransexa) riferentesi a ła sifiłide èel xe stà publicà inte el 1564, do ani drìo ła morte de l'autor. In sto tratado vien racomandà l'uxo de un dispoxidivo che el sostegneva d'aver inventà: vaxìne de łìn inbonbà de na sołusion chimica e łasà sugar prima de l'uxo.

Prima edision de l'Opera Omnia de Falloppio

Ópere prinsipałi

• Observationes anatomicae, Venezia 1561, poi Colonia 1562 (on line) e Parìxe 1562 (on line)
• Secreti difarenti et miracolosi ne' quali si mostra la via facile di risanare le infirmità del corpo humano, Venezia 1563 (on line)
• De medicatis aquis atque de fossilibus, Venezia 1569 (on line)
• De morbo gallico, Venezia 1574 (on line)
• De ulceribus, Venezia 1577 (on line)
• Opera omnia (1584; 1600; 1606).