Protestantizm

Protestantizm (latin.: protestatio «protest», «üläihastuseline tedotuz») om hristanuskondan üks' koumes päižes čuradusespäi, ühtes rives katoliženke jumalankodikundanke i ortodoksiženke hristanuskondanke. Se čuraduz om ripmatomiden jumalankodikundoiden, jumalanpertiden ühtištusiden i denominacijoiden ühtmuz.

Kaikiden Pühämehiden jumalanpertin verai Vittenberge-lidnas (pol'tel Gamburgan i Berlinan keskes), Brandenburg-federacijanman lodehline čoga, Saksanma. Martin Lüter publikoiči siš ičeze «Ühesakümne viž tezisad» vl 1517.

Protestantizman augotižlibund om Reformacijha sidodud, se oli leved katolikanvastaine likund Evropan 16. voz'sadan ezmäižes poles. Hristanuskondan uz' čuraduz sündui kut oppozicii riman katoližen jumalankodikundan keskaigaižile institutoile i niiden eidand Reformacijan aigan, kudamban ideal oli pördutamine apostoloiden hristanuskondannoks. Reformacijan melen mödhe riman katoline jumalankodikund läksi hristanuskondan eziauguižiš alusišpäi keskaigaižen jumalantedon da verostusen äiluguižiden šoiduiden rezul'tataks. Martin Lüter kändihe religiozižen revolücijan ezinenas.

Protestantoiden pala valdkundoidme vl 2010

Vn 2011 lopus tedoiduz avaiži, miše protestantoiden mail'man lugu oli läz 800 mln ristituid^[1]. Kaikiš äiluguižembad protestantizman čuradused oma vižkümnenden paivan jumalankodikund (läz 280 mln polenpidajid), baptizm (läz 100 mln. uskojid), lüteranižuz (läheli 85 millionad), anglikanine jumalankodikund (läz 85 mln), metodizm (läz 80 mln), kal'vinizm (läzn 80 mln ristituid).