Đồng Khánh
hoàng đế thứ chín của nhà Nguyễn / From Wikipedia, the free encyclopedia
Đồng Khánh Đế (chữ Hán: 同慶 19 tháng 2 năm 1864 – 28 tháng 1 năm 1889), tên húy là Nguyễn Phúc Ưng Thị (阮福膺豉) và Nguyễn Phúc Ưng Đường (阮福膺禟 [1]), lên ngôi lấy tên là Nguyễn Phúc Biện (阮福昪),[2] là vị hoàng đế thứ chín của nhà Nguyễn trong lịch sử Việt Nam, tại vị từ năm 1885 đến 1889.
Nguyễn Cảnh Tông Đồng Khánh 同慶 | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Vua Việt Nam | |||||||||||||||||
Vua Đồng Khánh năm 1886 | |||||||||||||||||
Hoàng đế Đại Nam | |||||||||||||||||
Trị vì | 19 tháng 9 năm 1885 - 28 tháng 1 năm 1889 (3 năm, 131 ngày) | ||||||||||||||||
Tiền nhiệm | Hàm Nghi | ||||||||||||||||
Kế nhiệm | Thành Thái | ||||||||||||||||
Thông tin chung | |||||||||||||||||
Sinh | 19 tháng 2 năm 1864 Huế, Đại Nam | ||||||||||||||||
Mất | 28 tháng 1 năm 1889 (24 tuổi) Huế, Đại Nam, Liên bang Đông Dương | ||||||||||||||||
An táng | 18 tháng 04 năm 1889 Tư Lăng (思陵) | ||||||||||||||||
Thê thiếp | Phụ Thiên Thuần hoàng hậu Hựu Thiên Thuần hoàng hậu và nhiều bà phi khác. | ||||||||||||||||
Hậu duệ |
| ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Triều đại | Nhà Nguyễn | ||||||||||||||||
Hoàng gia ca | Đăng đàn cung | ||||||||||||||||
Thân phụ | Nguyễn Phúc Hồng Cai | ||||||||||||||||
Thân mẫu | Bùi Thị Thanh | ||||||||||||||||
Tôn giáo | Phật giáo, Nho giáo |
Đồng Khánh nguyên là con nuôi của vua Tự Đức. Năm 1885, sau khi triều đình Huế bị thất bại trước quân đội Pháp trong trận Kinh thành Huế, vua Hàm Nghi và Tôn Thất Thuyết bỏ chạy ra Quảng Trị, người Pháp đã lập ông lên làm vua, lập ra chính quyền Nam triều dưới sự Bảo hộ của Pháp.[3] Trong thời gian trị vì của ông, thực dân Pháp bắt đầu những công việc đầu tiên để thiết lập nền đô hộ kéo dài hơn 60 năm ở Bắc Kỳ và Trung Kỳ, trong khi triều đình Huế chọn lối ngoại giao hòa hoãn, tránh gây xích mích với người Pháp, đồng thời tranh thủ xây dựng và quản trị nội bộ[cần dẫn nguồn]. Đồng Khánh Đế chủ trương tiếp thu nền văn minh Pháp, dùng các mặt hàng Tây phương, cách tân và áp dụng các chính sách để nội địa hóa quản trị trong nước[cần dẫn nguồn]. Ông từng được người Pháp trao tặng Huân chương Bắc đẩu Bội tinh.
Đầu năm 1889, Đồng Khánh nhuốm bệnh nặng và qua đời khi còn khá trẻ, chỉ trị vì được 4 năm, miếu hiệu là Cảnh Tông (景宗).[4] Kế nhiệm ông là vua Thành Thái.