Hàm Nghi
Hoàng đế thứ 8 của triều Nguyễn, lãnh tụ phong trào Cần Vương chống Pháp / From Wikipedia, the free encyclopedia
Hàm Nghi (chữ Hán: 咸宜 3 tháng 8 năm 1871 – 14 tháng 1 năm 1944), tên thật Nguyễn Phúc Ưng Lịch (阮福膺𧰡), là vị hoàng đế thứ tám của nhà Nguyễn, triều đại phong kiến cuối cùng trong lịch sử Việt Nam.
Hàm Nghi 咸宜 | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Vua Việt Nam | |||||||||
Vua Hàm Nghi năm 1900 | |||||||||
Hoàng đế Đại Nam | |||||||||
Trị vì | 2 tháng 8 năm 1884 – 19 tháng 9 năm 1885 (1 năm, 48 ngày) | ||||||||
Tiền nhiệm | Kiến Phúc | ||||||||
Kế nhiệm | Đồng Khánh | ||||||||
Thông tin chung | |||||||||
Sinh | 3 tháng 8 năm 1871 Huế, Đại Nam | ||||||||
Mất | 14 tháng 1 năm 1944 (72 tuổi) Alger, Algérie, Pháp | ||||||||
An táng | Làng Thonac, Vigeois,Dordogne, Pháp. | ||||||||
Thê thiếp | Marcelle Laloe | ||||||||
Hậu duệ |
| ||||||||
| |||||||||
Triều đại | Nhà Nguyễn | ||||||||
Hoàng gia ca | Đăng đàn cung | ||||||||
Thân phụ | Nguyễn Phúc Hồng Cai | ||||||||
Thân mẫu | Phan Thị Nhàn |
Là em trai của vua Kiến Phúc, năm 1884 Hàm Nghi được các phụ chính đại thần Nguyễn Văn Tường và Tôn Thất Thuyết đưa lên ngôi ở tuổi 13. Sau khi cuộc phản công tại kinh thành Huế thất bại năm 1885, Tôn Thất Thuyết đưa ông ra ngoài và phát chiếu Cần Vương chống thực dân Pháp.
Nhân danh ông, Tôn Thất Thuyết đã phát động phong trào Cần Vương, kêu gọi văn thân, nghĩa sĩ giúp vua, giúp nước. Phong trào này kéo dài đến năm 1888 thì Hàm Nghi bị bắt. Sau đó, ông bị đem an trí ở Alger (thủ đô xứ Algérie) và qua đời tại đây năm 1944 vì bệnh ung thư dạ dày. Do áp lực của Pháp nên nhà Nguyễn không lập miếu hiệu cho ông.
Ngày nay, lịch sử Việt Nam xem ông cùng với các vua chống Pháp gồm Thành Thái, Duy Tân là ba vị vua yêu nước trong thời kỳ Pháp thuộc.[1]