San Francisco
quận – thành phố thống nhất duy nhất ở California, Hoa Kỳ / From Wikipedia, the free encyclopedia
San Francisco (/ˌsæn
San Francisco, California | |
---|---|
— Quận-thành phố thống nhất — | |
Thành phố và Quận San Francisco City and County of San Francisco | |
San Francisco nhìn từ Marin Headlands | |
Tên hiệu: Xem Danh sách biệt danh của San Francisco[1] | |
Khẩu hiệu: Oro en Paz, Fierro en Guerra (tiếng Tây Ban Nha) ("Vàng trong hòa bình, Sắt trong chiến tranh") | |
Hiệu ca: I Left My Heart in San Francisco[2] | |
Bản đồ tương tác phác thảo San Francisco | |
Quốc gia | Hoa Kỳ |
Tiểu bang | California |
Quận | San Francisco |
CSA | San Jose–San Francisco–Oakland |
Vùng đô thị | San Francisco–Oakland–Hayward |
Truyền giáo | 29 tháng 6 năm 1776[3] |
Hợp nhất | 15 tháng 4 năm 1850[4] |
Người sáng lập | José Joaquín Moraga Francisco Palóu |
Đặt tên theo | Phanxicô thành Assisi |
Chính quyền | |
• Kiểu | Thị trưởng-hội đồng |
• Thành phần | Ban điều hành |
• Thị trưởng | London Breed (D)[5] |
• Giám sát viên[6] | Danh sách
|
• Thành viên hội đồng lập pháp[7][8] | Bỏ trống Phil Ting (D) |
• Thượng nghị sĩ | Scott Wiener (D)[9] |
• Nghị viên[10][11] | Nancy Pelosi (D) Jackie Speier (D) |
Diện tích[12] | |
• Thành phố và quận | 231,89 mi2 (600,59 km2) |
• Đất liền | 46,9 mi2 (121,48 km2) |
• Mặt nước | 184,99 mi2 (479,11 km2) 80.00% |
• Vùng đô thị | 3.524,4 mi2 (91,280 km2) |
Độ cao[13] | 52 ft (16 m) |
Độ cao cực đại[14] | 934 ft (285 m) |
Độ cao cực tiểu[14] | 0 ft (0 m) |
Dân số (2020)[15] | |
• Thành phố và quận | 873.965 |
• Thứ hạng | thứ 17 tại Hoa Kỳ thứ 4 tại California |
• Mật độ | 18.634,65/mi2 (7.194,31/km2) |
• Vùng đô thị[16] | 4.749.008 (thứ 12) |
Tên cư dân | Người San Francisco |
Múi giờ | Múi giờ Thái Bình Dương (UTC−8) |
• Mùa hè (DST) | Giờ ban ngày Thái Bình Dương (UTC−7) |
Mã ZIP[17] | Danh sách
|
Mã vùng | 415/628[18] |
Thành phố kết nghĩa | Zürich, Abidjan, Burgas, Caracas, Sydney, Thessaloniki, Đài Bắc, Cork, Haifa, Thành phố Hồ Chí Minh, Manila, Thành phố Ōsaka, Seoul, Thượng Hải, Vladivostok, Addis Ababa, Assisi, Bengaluru, Bucharest, Caltagirone, Valparaíso, Napoli, Alassio, Belém, Lisboa, Amman, Cape Town, Kraków, Ischia, Paris, Kiel, Barcelona, Callao |
Mã FIPS | 06-67000 |
GDP (2019)[19] | Thành phố—203,5 tỷ $
MSA—591,9 tỷ $ (thứ 4) CSA—1,086 nghìn tỷ $ (thứ 3) |
Trang web | sf |
Năm 2019, San Francisco là quận có thu nhập cao thứ bảy ở Hoa Kỳ, với thu nhập bình quân đầu người là 139.405 đô la.[24] Trong cùng năm, San Francisco có GDP là 203,5 tỷ đô la và GDP bình quân đầu người là 230.829 đô la.[21][25] Khu vực thống kê kết hợp San Jose–San Francisco–Oakland có GDP là 1,09 nghìn tỷ đô la vào năm 2019, là vùng kinh tế lớn thứ ba của quốc gia này.[26] Trong số 105 khu vực thống kê chính tại Hoa Kỳ với hơn 500.000 cư dân, CSA này có GDP bình quân đầu người cao nhất vào năm 2019, ở mức 112.348 đô la.[26] San Francisco được xếp thứ 12 trên thế giới và thứ hai ở Hoa Kỳ về Chỉ số Tài chính Toàn cầu tính đến tháng 3 năm 2021.[27]
San Francisco được thành lập vào ngày 29 tháng 6 năm 1776, khi những người thực dân Tây Ban Nha thành lập Pháo đài San Francisco tại eo biển Golden Gate và cách đó vài dặm là trụ sở hội truyền giáo San Francisco de Asís, cả hai đều được đặt theo tên của Phanxicô thành Assisi.[3] Cơn sốt vàng California năm 1849 đã mang lại tốc độ phát triển nhanh chóng, khiến nó trở thành thành phố lớn nhất ở Bờ Tây vào thời điểm đó; từ năm 1870 đến năm 1900, khoảng một phần tư dân số tiểu bang California cư trú tại thành phố.[28] Năm 1856, San Francisco trở thành một quận-thành phố thống nhất.[29] Sau khi ba phần tư thành phố bị phá hủy do trận động đất và hỏa hoạn năm 1906,[30] nó nhanh chóng được xây dựng lại, đây là nơi đăng cai Triển lãm Quốc tế Panama–Thái Bình Dương 9 năm sau đó. Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, nó là một bến cảng chính cho các hoạt động vận chuyển binh sĩ đến Mặt trận Thái Bình Dương.[31] Sau đó, nó cũng trở thành nơi ra đời của Liên Hợp Quốc vào năm 1945.[32][33][34] Sau chiến tranh, sự trở về của các quân nhân, lượng người nhập cư đáng kể, quan điểm tự do hóa, sự trỗi dậy của những nền văn hóa phản kháng như "beatnik" và "hippie", cách mạng tình dục, phong trào hòa bình phát triển từ việc phản đối sự can thiệp của Hoa Kỳ vào Chiến tranh Việt Nam, và các yếu tố dẫn đến Mùa hè Tình yêu và phong trào đòi quyền lợi cho người đồng tính, củng cố San Francisco như một trung tâm hoạt động tự do ở Hoa Kỳ. Về mặt chính trị, thành phố chủ trương theo đường lối của Đảng Dân chủ.
Là một địa điểm du lịch nổi tiếng,[35] San Francisco được biết đến với mùa hè mát mẻ, sương mù, những ngọn đồi dốc, sự kết hợp đa dạng của nhiều nền kiến trúc khác nhau, và các địa danh bao gồm Cầu Cổng Vàng, tàu điện cáp treo, Nhà tù Alcatraz, Bến Ngư Phủ và Khu phố Tàu. San Francisco còn là nơi đặt trụ sở chính của các công ty như Wells Fargo, Twitter, Square, Airbnb, Levi Strauss & Co., Gap Inc., Salesforce, Dropbox, Pacific Gas and Electric Company, Uber và Lyft. Thành phố này cùng với Vùng Vịnh xung quanh là trung tâm toàn cầu của khoa học và nghệ thuật[36][37] đồng thời là nơi đặt trụ sở của một số tổ chức giáo dục và văn hóa, chẳng hạn như Đại học California, San Francisco (UCSF), Đại học San Francisco (USF), Đại học Liên bang San Francisco (SFSU), Bảo tàng de Young, Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại San Francisco, Trung tâm SFJAZZ, Nhà hát Giao hưởng San Francisco và Học viện Khoa học California. Gần đây, hạn hán trên toàn tiểu bang California đã gây ảnh hưởng xấu đến an ninh nguồn nước của thành phố.[38]