From Wikipedia, the free encyclopedia
Tiếng Kurd (Kurdî, کوردی) là một dãy phương ngữ gồm các phương ngữ và ngôn ngữ liên quan đến nhau được nói bởi người Kurd ở Tây Á. Tiếng Kurd bao gồm ba nhóm phương ngữ gọi là Bắc Kurd (Kurmanji), Trung Kurd (Sorani), và Nam Kurd (Palewani). Một nhóm các ngôn ngữ Iran phi Kurd, gọi là nhóm ngôn ngữ Zaza–Gorani, cũng được nói bởi vài triệu người Kurd.[4][5][6][7] Nghiên cứu năm 2009 ước tính rằng có từ 8 đến 20 triệu người bản ngữ tiếng Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ.[8] Đa số người Kurd nói tiếng Bắc Kurd ("Kurmanji").[9][10]
Tiếng Kurd | |||
---|---|---|---|
Kurdî / کوردی | |||
Sử dụng tại | Thổ Nhĩ Kỳ, Iraq, Iran, Syria, Armenia, Azerbaijan, Gruzia | ||
Khu vực | Kurdistan, Tiểu Á, Kavkaz, Khorasan | ||
Tổng số người nói | Khoảng 20–30 triệu[1] | ||
Dân tộc | Người Kurd | ||
Phân loại | Ấn-Âu | ||
Phương ngữ | Bắc Kurd (Kurmanji)
Trung Kurd (Sorani)
Nam Kurd (Palewani)
| ||
Hệ chữ viết | Đang sử dụng: Bảng chữ cái Hawar (Latinh; dùng chủ yếu tại Thổ Nhĩ Kỳ và Syria) Chữ Sorani (chữ Ba Tư-Ả Rập; dùng chủ yếu tại Iraq và Iran) Không dùng nữa: Chữ Kirin (các vùng lãnh thổ cựu Xô Viết) | ||
Địa vị chính thức | |||
Ngôn ngữ chính thức tại | Iraq | ||
Ngôn ngữ thiểu số được công nhận tại | |||
Mã ngôn ngữ | |||
ISO 639-1 | ku | ||
ISO 639-2 | kur | ||
ISO 639-3 | tùy trường hợp:ckb – Trung Kurdkmr – Bắc Kurdsdh – Nam Kurd | ||
Glottolog | kurd1259 [3] | ||
Linguasphere | 58-AAA-a (North Kurdish incl. Kurmanji & Kurmanjiki) + 58-AAA-b (Central Kurdish incl. Dimli/Zaza & Gurani) + 58-AAA-c (South Kurdish incl. Kurdi) | ||
| |||
Ngày nay, có hai nhóm phương ngữ tiếng Kurd chính được dùng trong văn viết, là tiếng Bắc Kurd ở miền bắc vùng Kurdistan và tiếng Trung Kurd ở xa hơn về phía đông và nam. Tiếng Trung Kurd, cùng với tiếng Ả Rập, là một trong hai ngôn ngữ chính thức của Iraq và trong tài liệu chính trị được gọi đơn giản là "tiếng Kurd".[11][12] Nền văn học tiếng Kurd hầu như chỉ tập trung vào thơ cho đến đầu thế kỷ 20 khi xuất hiện nhiều tác giả theo đuổi nhiều phong cách hơn.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.