Trận Malplaquet
From Wikipedia, the free encyclopedia
Trận Malplaquet là một trong những trận đánh lớn của Chiến tranh Kế vị Tây Ban Nha, diễn ra vào ngày 11 tháng 9 năm 1709. Trong trận đánh này, quân Đồng minh Áo, Anh, Hà Lan và Phổ đã đánh bại quân Pháp, buộc quân Pháp phải triệt thoái khỏi chiến trường và gây thảm cảnh cho vua Louis XIV nước Pháp. Tuy nhiên, với sự triệt binh có trật tự và sĩ khí chẳng sa sút của quân Pháp, thắng lợi này trở nên một "chiến thắng kiểu Pyrros" của khối Đại Liên minh, mặc dù chiến thắng này khiến cho thắng lợi này là rõ rệt[8] và quân Liên minh giải nguy được thành Mons. Khi quân Pháp thất thế,[2] Thống chế Pháp là Claude-Louis-Hector de Villars cũng bị thương trong trận kịch chiến này. Với tổn thất cực lớn của cả hai phe tham chiến, đây là một trận đánh kinh hoàng nhất của cuộc Chiến tranh Kế vị Tây Ban Nha nói riêng trong các cuộc chiến tranh của Louis XIV nói chung,[4][6][9][10] và cũng là trận đánh đẫm máu nhất châu Âu trong vòng một thế kỷ, thậm chí trận này vẫn giữ vai trò ấy mãi cho đến khi trận Borodino bùng nổ vào năm 1812.[4][11] Ngoài ra, chiến thắng đắt giá của quân Liên minh trong trận chiến này cũng ghi dấu hai đoàn to lớn nhất châu Âu đương khi ấy,[12] và tướng lĩnh của cả hai phe đều rút ra nhiều kinh nghiệm quý báu từ trận đánh đẫm máu này,[8] trong khi bản thân vị tướng thắng trận Marlborough cũng tỏ ra đau đớn trước cuộc tàn sát này dù quân Pháp đã thua.[8][11] Thực chất, sau thất bại đẫm máu này (góp phần làm nên một loạt thảm họa bi đát cho nước Pháp cuối triều Louis XIV[13] người Pháp không còn dám giáp mặt với ông nữa.[14]
Trận Malplaquet | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Một phần của Chiến tranh Kế vị Tây Ban Nha | |||||||
Trận Malplaquet nhìn từ phía quân Liên minh. | |||||||
| |||||||
Tham chiến | |||||||
Cộng hòa Hà Lan Vương quốc Đan Mạch Vương quốc Anh Vương quốc Phổ |
Vương quốc Pháp Tuyển hầu quốc Bayern | ||||||
Chỉ huy và lãnh đạo | |||||||
Vương công Eugène de Savoie-Carignan Công tước Marlborough thứ nhất |
Claude de Villars Louis Boufflers | ||||||
Lực lượng | |||||||
Nguồn 1: 86 nghìn quân, 100 hỏa pháo[3] Nguồn 2: 11 vạn quân [4] |
Nguồn 1: 75 nghìn quân, 80 hỏa pháo[5] Nguồn 2: 8 vạn qya6n [4] | ||||||
Thương vong và tổn thất | |||||||
Nguồn 1: 21 nghìn thương vong[6][7] Nguồn 2: 24 nghìn quân [4] |
Nguồn 1: 11 nghìn thương vong[7], 500 bị bắt [6] Nguồn 2: 14 nghìn quân [4] |
Phải qua mất lần tấn công thì quân Đồng minh mới chiến thắng trận này[15], buộc quân Pháp phải lui binh sau một loạt đợt công kích bất thành vào đội Kỵ binh quân Liên minh[2]. Trận ác chiến này là thắng lợi chung thứ ba của John Churchill, Công tước thứ nhất của Marlborough và Vương công Eugène de Savoie-Carignan[4], là chiến thắng thứ tư của chính Marlborough và cũng là chiến thắng cuối cùng của ông.[6][16] Tuy đắt giá (được xem là một thắng lợi nhờ vào tiêu hao) nhưng chiến thắng này vẫn nêu bật tài nghệ chiến thuật của Marlborough, song công lớn trong thắng lợi chủ yếu thuộc về Eugène - chính ông đã tạo điều kiện cho Marlborough đánh bại một cánh quân Pháp.[2][14] Ông đã bị thương trong chiến đấu, nhưng cương quyết không thoái lui.[15] Thắng lợi đắt giá này khiến cho phe cánh chống Marlborough tại Anh Quốc được dịp nổi lên và điều ấy đã đe dọa nghiêm trọng đến nỗ lực chiến tranh của nước Áo,[17] dù thất bại đẫm máu này đã khiến cho Louis XIV một lần nữa thất thế và phải cầu hòa.[18]