Trận Trân Châu Cảng
Nhật Bản tấn công bất ngờ vào Hoa Kỳ ở cảng Hawaii / From Wikipedia, the free encyclopedia
Trận tấn công Trân Châu Cảng (hay Chiến dịch Hawaii và Chiến dịch AI của Hawaii, và Chiến dịch Z theo cách gọi của Bộ Tổng tư lệnh Đế quốc Nhật Bản)[8] là một cuộc tấn công quân sự bất ngờ được Không lực Hải quân Đế quốc Nhật Bản thực hiện nhắm vào căn cứ hải quân của Hoa Kỳ tại Trân Châu Cảng thuộc tiểu bang Hawaii vào sáng Chủ Nhật, ngày 7 tháng 12 năm 1941, dẫn đến việc Hoa Kỳ sau đó quyết định tham gia vào hoạt động quân sự trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Trận đánh này được trù tính sẽ ngăn ngừa và giữ chân Hạm đội Thái Bình Dương Hoa Kỳ không can thiệp đến cuộc chiến mà Nhật Bản đang hoạch định nhằm xâm chiếm Đông Nam Á, chống lại Anh Quốc, Hà Lan và Hoa Kỳ. Cuộc tấn công bao gồm hai đợt không kích với tổng cộng 353 máy bay[9] xuất phát từ 6 tàu sân bay Nhật Bản. Trận tấn công đã đánh chìm 4 thiết giáp hạm Hoa Kỳ (2 chiếc trong số đó sau này được vớt lên và đưa trở lại hoạt động), và gây hư hỏng cho 4 chiếc khác. Quân Nhật còn đánh chìm hoặc phá hoại 3 tàu tuần dương, 3 tàu khu trục và 1 tàu thả mìn, phá hủy 188 máy bay, gây tổn thất về nhân mạng là 2.402 người tử trận và 1.282 người khác bị thương. Các trạm phát điện, xưởng tàu, xưởng sửa chữa và các kho chứa nhiên liệu và ngư lôi, cùng các bến tàu dành cho tàu ngầm và tòa nhà sở chỉ huy (cũng là nơi đặt bộ phận tình báo) đã không bị đánh trúng. Nhật Bản chịu thiệt hại nhẹ với chỉ mất 29 máy bay bị bắn hạ và 4 tàu ngầm mini bị đánh chìm với 64 người thiệt mạng, ngoài ra Kazuo Sakamaki, sĩ quan chỉ huy của một trong những chiếc tàu ngầm, đã bị bắt.
Trận Trân Châu Cảng | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Một phần của Mặt trận châu Á-Thái Bình Dương trong Chiến tranh thế giới thứ hai | |||||||
Bức ảnh Battleship Row được chụp từ máy bay Nhật khi bắt đầu cuộc tấn công. Vụ nổ ở trung tâm là một cuộc tấn công bằng ngư lôi vào USS West Virginia. Có thể thấy hai máy bay Nhật đang tấn công: một chiếc nhắm vào USS Neosho và một chiếc nhắm vào Xưởng đóng tàu hải quân. | |||||||
| |||||||
Tham chiến | |||||||
Hoa Kỳ | Nhật Bản | ||||||
Chỉ huy và lãnh đạo | |||||||
Husband E. Kimmel Walter Short Robert A. Theobald |
Nagumo Chūichi Yamamoto Isoroku Fuchida Mitsuo | ||||||
Thành phần tham chiến | |||||||
Lực lượng | |||||||
8 thiết giáp hạm 1 thiết giáp hạm phi vũ trang 8 tàu tuần dương 30 tàu khu trục 4 tàu ngầm 3 tàu tuần duyên thuộc USCG 47 tàu khác[1] 390 máy bay |
6 tàu sân bay 2 thiết giáp hạm 2 tàu tuần dương hạng nặng 1 tàu tuần dương hạng nhẹ 9 tàu khu trục 8 tàu chở dầu 23 tàu ngầm hạm đội 5 tàu ngầm mini 414 máy bay (353 chiếc đã tham gia cuộc đột kích) | ||||||
Thương vong và tổn thất | |||||||
4 thiết giáp hạm và 1 thiết giáp hạm phi vũ trang bị đánh chìm 2 tàu khu trục bị đánh chìm, 1 hư hại nặng 1 tàu khác bị đánh chìm, 3 hư hại 4 thiết giáp hạm hư hại nặng 3 tàu tuần dương hư hại[2] 188 máy bay bị tiêu diệt, 155 máy bay bị hư hại, 2.345 quân nhân và 57 thường dân thiệt mạng, 1.247 quân nhân và 35 thường dân bị thương[3][4] |
4 tàu ngầm mini bị đánh chìm, 1 tàu ngầm mini mắc cạn, 29 máy bay bị tiêu diệt, 74 máy bay bị hư hại 55 phi công, 9 thủy thủ tàu ngầm bị giết và 1 bị bắt sống[5] | ||||||
Thương vong dân sự 68 thiệt mạng[6][7]35 bị thương[3] 3 máy bay bị bắn hạ | |||||||
Cuộc tấn công là một sự kiện lớn trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Nó đã diễn ra trước khi có bất cứ một lời tuyên chiến chính thức nào được đưa ra, cả trước khi phần cuối cùng trong một thông điệp gồm 14 phần được chuyển hoàn tất đến Bộ Ngoại giao ở Washington, D.C. Tòa Đại sứ Nhật Bản ở Washington đã được chỉ thị phải chuyển giao thông điệp này ngay trước thời điểm trù định cho cuộc tấn công ở Hawaii. Cuộc tấn công, và đặc biệt là bản chất "bất ngờ" của nó, là hai nhân tố khiến cho công chúng Hoa Kỳ thay đổi quan điểm từ những người theo chủ nghĩa biệt lập (Isolationism) như vào những năm giữa thập niên 1930 sang ủng hộ việc Hoa Kỳ tham chiến. Nhật Bản đã không đưa ra một lời tuyên chiến chính thức nào trước khi thình lình tấn công Trân Châu Cảng, trong khi hai quốc gia Hoa Kỳ và Nhật Bản vẫn còn đang trong giai đoạn đàm phán hoà bình, vì thế cuộc tấn công bất ngờ này bị dư luận quốc tế xem là đánh lén, và Tổng thống Franklin D. Roosevelt tuyên bố rằng ngày 7 tháng 12 năm 1941 "sẽ sống mãi trong sự ô nhục" ("A date which will live in infamy").
Tiếp theo Hoa Kỳ, Anh và các thuộc địa của Anh, chính phủ Hà Lan và một loạt các quốc gia Mỹ Latinh cũng tuyên chiến với Nhật. Về phía phe Trục, ngày 11 tháng 12, Đức Quốc xã và Ý cũng tuyên chiến với Hoa Kỳ lấy cớ là Hoa Kỳ đã phá vỡ "sự trung lập".[10] Theo đó, România, Hungary, Bulgaria và Slovakia cũng tuyên chiến với Hoa Kỳ. Việc Đức nhanh chóng tuyên chiến với Hoa Kỳ mà không bị thúc ép bởi bất kỳ cam kết nào với Nhật Bản đã lập tức khiến Hoa Kỳ can dự vào Mặt trận châu Âu.