Calci pyrophosphat

Calci pyrophosphat là một hợp chất hóa học vô cơ, là một muối calci không hòa tan chứa anion pyrophosphat, với công thức hóa học được quy định là Ca₂P₂O₇. Hợp chất này tồn tại dưới nhiều dạng thức khác nhau, và một số dạng đã được báo cáo: dạng khan, dạng ngậm nước dihydrat với công thức Ca₂P₂O₇·2H₂O và dạng thức tetrahydrat với công hức Ca₂P₂O₇·4H₂O. Sự kết tinh của tinh thể calci pyrophosphat dạng dihydrat trong sụn khớp gây ra đau khớp nghiêm trọng (bệnh gút giả) và có các triệu chứng tương tự như bệnh gút.^[1] Ca₂P₂O₇ thường được sử dụng như một chất mài mòn nhẹ trong kem đánh răng.^[2]

Calci pyrophosphat
Danh pháp IUPAC	Calcium diphosphate
Tên khác	Diphosphoric acid, calcium salt (1:2); Dicalcium diphosphate; Dicalcium pyrophosphate
Nhận dạng
Số CAS	7790-76-3
PubChem	24632
MeSH	Calcium+pyrophosphate
ChEBI	32598
Ảnh Jmol-3D	ảnh
SMILES	đầy đủ [Ca+2].[Ca+2].[O-]P([O-])(=O)OP([O-])([O-])=O
InChI	đầy đủ 1/2Ca.H4O7P2/c;;1-8(2,3)7-9(4,5)6/h;;(H2,1,2,3)(H2,4,5,6)/q2*+2;/p-4
UNII	X69NU20D19
Thuộc tính
Công thức phân tử	Ca2O7P2
Khối lượng mol	254.053 g/mol
Bề ngoài	Bột trắng
Khối lượng riêng	3.09 g/cm³
Điểm nóng chảy	1.353 °C (1.626 K; 2.467 °F)
Điểm sôi
Độ hòa tan trong nước	không tan
Độ hòa tan	tan trong HCl, axit nitric
Chiết suất (nD)	1.585
Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). Y kiểm chứng (cái gì YN ?) Tham khảo hộp thông tin

Điều chế

Tinh thể dạng tetrahydrat có thể được điều chế bằng cách phản ứng giữa natri pyrophosphat, Na₄P₂O₇ với Calci nitrat, Ca(NO₃)₂, có pH và nhiệt độ được kiểm soát cẩn thận, qua phương trình:^[3]

Na₄P₂O₇(aq) +2 Ca(NO₃)₂(aq) → Ca₂P₂O₇·4 H₂O + 2 Na₂NO₃

Các dạng dihydrat, đôi khi được gọi là CPPD, có thể được hình thành bởi phản ứng của axit pyrophotphoric với calci chloride:^[2]

CaCl₂ + H₄P₂O₇(aq) → Ca₂P₂O₇·2 H₂O + HCl.

Dạng khan của hợp chất này có thể được điều chế bằng cách nung dicalci phosphat:^[2]

2 CaHPO₄ → Ca₂P₂O₇ + H₂O

Ở 240-500 °C, một dạng hợp chất vô định hình được hình thành, nung nóng đến 750 °C hình thành β-Ca₂P₂O₇, nung nóng đến 1140-1350 °C tạo thành α-Ca₂P₂O₇.